Cas
Discussievragen Publiekrecht
- Établissement
- Universiteit Antwerpen (UA)
Dit document betreft uitgewerkte antwoorden op de discussievragen van het vak Publiekrecht gedoceerd door Cedric Jenart aan de Universiteit Antwerpen.
[Montrer plus]
2 revues
Par: ronavanrooyen37 • 6 mois de cela
Par: warddesaedeleir • 8 mois de cela
Aperçu du contenu
Publiekrecht: discussievragenDiscussievraag 1
Discussievraag 1: Moet de procedure tot herziening van de Grondwet worden
versoepeld?
Welke garanties biedt de huidige procedure/zou de huidige procedure moeten
bieden?
Worden die waarborgen ook in werkelijkheid gehaald?
Is het moeilijk de Grondwet te wijzigen? Zie procedure tot herziening
Als dat zo is, waarom is de procedure rigide? Zie doelstellingen
Worden die doelstellingen bereikt? Zie kolom “praktijk” bij doelstellingen
Knelpunten/Waarom zou rigiditeit een probleem zijn? Zie problemen
Is een soepelere procedure vereist om die knelpunten op te lossen?
Breng een versoepeling een onevenredig verlies aan waarborgen mee?
Conclusie?
Procedure
Momenteel loopt de procedure tot herziening van de Grondwet in 3 fases:
1) Pre-constituante ( de federale wetgevende macht, bestaande uit Koning, Kamer en
Senaat) maakt lijst met artikelen die voor herziening in aanmerking komen
2) Publicatie (in het Belgisch Staatsblad) van deze lijst heeft (binnen de 40 dagen)
verkiezingen tot gevolg
3) Constituante (nieuw verkozen parlement samen met Koning) mag grondwet herzien,
binnen de grenzen van de lijst, met 2/3 quorum en 2/3 meerderheid (in zowel Kamer
als Senaat)
Art. 198 van de GW laat toe dat de GW gecoördineerd wordt, zonder dat daarbij een formele
grondwetsherziening moet doorlopen worden. De wetgevende macht kan met een 2/3
meerderheid de nummering, structuur, terminologie en taal van de GW aanpassen.
Doelstellingen van de procedure en praktijk
Er bestaan verschillende redenen voor deze rigide procedure, die allen te maken hebben
met het fundamentele karakter van de GW. In de praktijk worden die doestellingen echter
1
,niet steeds gehaald. De vier doelstellingen van de rigide procedure voor de herziening van
de grondwet:
Men wilde een stabiele grondwet die niet voortdurend gewijzigd zou worden door
een toevallige meerderheid. Daartoe dienen de tussentijdse ontbinding van het
parlement, evelas de tweede en derde meerderheid.
o Echter: in werkelijkheid wordt de herzieningslijst steeds op het einde van de
legislatuur ingediend, zodat de ontbinding van het parlement geen
afschrikkend effect meer heeft. Als gevolg daarvan is bijna elk parlement
sinds enkele decennia tegelijk ook een constituante.
Instemming van de bevolking met de beoogde herziening te krijgen.
o Echter: omdat de herzieningslijst pas op het einde van de legislatuur wordt
ingediend, draaien de verkiezingscampagnes niet rond de herziening van de
grondwet, maar gaan ze over het gevoerde en toekomstige beleid. Bovendien
is het nieuw verkozen parlement niet veprlicht om aangeduide
grondwetsbepalingen te herzien, en is het evenmin verplicht om die
bepalingen te herzien in de zin die de pre-constituante voor ogen stond. Wel
draaien verkiezingen soms in algemene zin rond een grondwetsherziening,
wanneer een nieuwe staatshervorming deel uitmaakt van de
verkiezingscampagne.
Het was de bedoeling dat de grondwet niet fundamenteel, maar slechts punctueel
zou worden aangepast. Dat zou toelaten om de grondwet aan te passen aan nieuwe
evoluties, zonder aan de fundamenten te raken.
o Echter: in werkelijkheid heeft dit de grondwetgever niet belet om het uitzicht
van de Belgische staat fundamenteel te wijzigen, door de omvorming van een
eenheidsstaat tot een federale staat. Ook de aansluiting bij een
supranationale organisatie zoals de EU heeft een grondige impact gehad op
het staatsrechterlijk bestel, wat sinds 1940 door art. 34 van de Grondwet
wordt bekrachtigd. Bovendien kan men in theorie ook elk artikel aanwijzgen
op voorafgaande lijst. Of men kan art. 195 GW, over de grondwetsherziening,
zelf op de lijst plaatsen. In het verleden werd dit al, tegen de geest van de
grondwet in, gebruikt om een tijdelijke afwijking van de normale procedure
mogelijk te maken, om een staatshervorming te realiseren waarvoor méér
aartikelen moesten gewijzigd worden dan op voorhand geanticipeerd
De herziening moet gedragen worden door een brede consensus in ruimte en tijd.
Deze doelstelling wordt wel bereikt met de nuance dat de constituante niet gebonden
2
, is om een grondwetsartikel te herzien in de zin die de pre-constituante voor ogen
stond.
o Echter: de waarborg heeft wel een onbedoeld neveneffect. De 2/3
meerderheid heeft tot gevolg dat met de oppositie wordt onderhandeld over
de grondwetsherziening. Omdat die oppositie geen inspraak meer heeft bij de
verdere uitwerking van de grondwettelijke regels, worden compromissen
gedetailleerd in de grondwet zelf ingeschreven. Daardoor verliest de grondwet
haar beginselkarakter
Waarom de procedure rigide is:
Doel Procedure Praktijk
Stabiliteit doorheen tijd: Tussentijdse verkiezing Einde legislatuur geen
uitzonderlijke wijziging 2/3 meerderheid afschrikkingsmiddel meer
Einde legislatuur: campagne
over beleid
Stabiliteit qua inhoud:
Tussentijdse verkiezing Constituante niet verplicht tot
Inspraak bevolking
herziening, of tot herziening
zoals eerst bedoeld
Legitimiteit: beperkte
Punctuele herzieningsverklaring Diepgaande hervormingen
wijziging
Lijst niet verbindend voor
Tussentijdse verkiezing:
Legitimiteit: Brede strekking van de wijziging
constituante beperkt door lijst
consensus Neveneffect: verlies
2/3 meerderheid
beginselkarakter
Knelpunten
De rigiditeit van de GW zorgt ervoor dat art. 195 van de GW zelf geregeld in de lijst tot
herziening wordt opgenomen.
Willen we staatshervormingen moeilijk of makkelijk maken?
Willen we de grondwet snel kunnen aanpassen aan EU recht?
Drie knelpunten bij de rigide procedure tot herziening van de grondwet:
Staatshervormingen: procedure van de herziening is hier niet op voorzien, want
procedure dateert van 1831 en toen was er nog geen sprake over federale staat.
Vaak is pas na verkiezingen duidelijke welke kant men kan uitgaan met een nieuwe
staatshervorming, en zijn niet alle artikelen die daartoe moeten herzien worden, in de
lijst opgenomen. In de praktijk heeft men daarom wel eens grondwetsbepalingen op
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur zoe99. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €8,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
67163 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans