Methodologie
Deel 1: algemene basisbegrippen
1 H1: waarom sociaalwetenschappelijk onderzoek
1.1 Inleiding
Methodologie: verwijst naar de wijze waarop het hele proces van wetenschapsbeoefening functioneert, en
houdt dus niet alleen de kennis en beheersing van methoden en technieken in.
1.2 Enkele voorbeelden
1.2.1 De opwarming van de aarde: “an inconvenient truth” versus “the great global warming swindle”
Klimaatopwarming & opwarming aarde staan hoog op politieke agenda. 2 bekende exponenten over
klimaatverandering
- An inconvenient truth (2006) : documentaire over ongerustheid klimaatverandering. Vertelt dat door
toenemende uitstoot van CO2 → gem temp op aarde zal toenemen → zeespiegel stijgt → menselijke
drama’s
- The great global warming swindle (2007): documentaire die problemen minimaliseert. Er wordt
twijfel geuit over rol die de mens hierin neemt. Bevindingen:
1. Stijging temperatuur → CO2 stijging
2. Geen grote rol van mens: zon & stijging # zonnevlek → temp stijging
In beide wordt gebruik gemaakt van wetenschappelijke bevindingen. Dit soort discussies geeft aanleiding tot
grondige reflectie over wetenschappelijke kennis & op welke manier wetenschap leidt tot inzicht in de
werkelijkheid en wat wetenschap wetenschap maakt
1.2.2 De “war against crime” in NY
Time magazine
- 1990: NY = “the rotting of the big apple” = stad die aan het verrotten is
o Misdaadhoofdstad
o Ging van american dream naar plaats met drugshandel & hoge criminaliteit
o 1905 moorden per jaar
o Giuliani = nieuwe burgemeester en probeert criminaliteit te verminderen
- 1996: NY = “finally we’re winning the war against crime”
o Bratton (hoofd van het New York Police Department = NYPD) staat op de cover
▪ Samen met Guiliani theorie van broken windows in praktijk omgezet
▪ Hervormingen gedaan bij politie
▪ Registratie van misdrijven via pc-systeem CompStat
o Artikel: dankzij Wilson & Kelling → misdaadhoofdstad → 1 vd veiligste grootsteden (zien we
ook op grafiek)
o Is er een causaal verband tussen Guilliani en de daling in criminaliteit? 3 voorwaarden:
1. Er moet een statistisch verband zijn tusssen gebeurtenis A (= Guilliani’s beleid) en
gebeurtenis B (= geregistreerde criminaliteit)
2. Gebeurtenis A moet voorafgaan aan gebeurtenis B
3. Het statistisch verband tss A en B mag niet te wijten zijn aan een 3e gebeurtenis C
die dat verband teweegbrengt
o Toepassing voorwaarden
1. Statistich verband is moeilijk te meten
2. Criminaliteit was al ah dalen voordat Guiliani burgemeester werd
1
, 3. We weten niet of er een 3e factor is want ook in andere steden met broken windows
theorie dalen de cijfers
o Conclusie: je kan niet zomaar besluiten dat dit zorge voor een daling in cijfers
Broken windows theorie
- Ontwikkeld door James Wilson & George Kelling
- Crimineel handelen is een gevolg van een gebrek
aan sociale normen & aan controle om aan die
normen te conformeren
- Anonimiteit van een grootstad = voeding crimineel
gedrag want vaak geen sociale controle
- Hoe? Eerst kleine criminaliteit aanpakken bv
graffiti om te vermijden dat deze buurten
criminaliteit aantrekken
1.2.3 Botsende beschavingen
Huntingtons stelling
- Conflicten zijn gekenmerkd door culturele & religieuze kwesties
- Hij onderscheidt beschavingen op basis van culturele & geografische kenmerken
- Kritiek op stelling H
o Gebasseerd op anekdotisch bewijsmateriaal en niet bevestigd in empirisch onderzoek
o Monolithische visie op beschavingen
o Houdt niet voldoende rekening met specifiteit van elk conflict
o Zijn hypothese stuurt je perceptie van werkelijkheid
1.2.4 Polls bij verkiezingen: vertekenend?
Vragen bij poll naar verkiezingspeiling
- Hoe goed is een peiling als voorspeller van de verkiezingsuitslag?
- Zijn de resultaten van een poll onbetrouwbaar en moet je er dus geen belang aan hechten?
- Hoe groter het # bevraagde personen, hoe beter de pol?
Via berichtgeving in media kan je niet achterhalen hoe betrouwbaar een poll is → je weet niet hoe hoog de
non-respons is.
Conclusies
- mensen die weigeren hebben niet dezelfde kiesintentie als degene die wel deelnamen
- Mensen die weigeren zijn wss minder geïnteresseerd in politiek OF weten niet op wie ze gaan
stemmen
- Kan ook zijn dat mensen op iemand anders stemmen in het stemhokje
- Vaak zijn onderzoeken uitgevoerd door marktonderzoekbureaus niet toevallig
1.2.5 De wetenschapper als bokser?
Loïc Wacquant
- Franse socioloog die zwarte buurten van Chicago bestudeerde
- Participerende observatie, etnograaf
- 2004: Body & soul. Notebooks of an apprentice boxer
- Trained 3,5 jaar in boksclub, zuid Chicago (afro-amerikaanse bevolking)
- Schetst beeld van het leven in zwarte getto aan eind 20ste eeuw
- Hij wil stereotypen omtrent armoede en marginaliteit doorprikken
- Hij krijgt toegang tot de leefwereld van een moeilijk te bestuderen populatie
- Ambitie: door dringen tot drijfveren & motieven van menselijk handelen
2
,1.2.6 Verband gamen & agressie
Evolutie games
- Pong
- Toenemende grafische ontwikkeling van games → realitstischere virtuele spelwereld bv omver
geschoten mensen, afgehakte ledematen bv Call of Duty
- Bezorgdheid over negatieve effecten van geweld in games
- 2006: Hans van Themsche → 2 mensen doodgeschoten met zijn jachtgeweer EN speler van GTA
Media-effectenonderzoek
- Discussie over wat “gewelddadige games” of “agressie” zijn
- Op basis van crossectioneel onderzoek mag je geen causaliteit vaststellen bv het zou kunnen dat
agressieve kinderen sneller kiezen voor gewelddadige spelletjes → agressie =
persoonlijkheidskenmerk
- Weinig rekening gehouden met intermediaire variabelen bv geslacht, leeftijd
- Populatie: 1stejaars studenten psychologie
- Onduidelijk of op KT/LT de effecten gesitueerd moeten worden
- In hoeverre zijn de bevindingen veralgemeenbaar
Onderzoek naar gamen en geweld
1. Studie Anderson & Dill
- Groep psychologiestudenten: 15 min, 2 verschillende games spelen (met en zonder geweld)
o Wolfenstein : met
o Myst: zonder
- Vragenlijst invullen na 15 min → gepeild naar agressieve gedachten
- Spelen van games hangt samen met agressieve gedachten
o Meer geroep na spelen van wolfenstein dan bij Myst
2. Studie van gentile
- Enquete: hoe vaak ze gewelddadige spelletjes spelen
- Hoe frequenter kinderen gamen, hoe groter kans op discussie en vechten
1.3 De wetenschappelijke aanpak
1.3.1 Wetenschap: een specifieke benadering
Wetenschappelijke kennis: gebaseerd op toepassen regels en procedures. Bv Diederik stapel: verzond
onderzoeksgegevens en had artikels gepubliceerd in hoogstaande wetenschappelijke tijdschriften
Keuzes bij ieder onderzoek
- Wijze van data verzamelen
- Gebruikte theoretische inzichten
- Invulling van centrale concepten
Methoden: geheel van specifieke technieken die je in wetenschappelijk onderzoek gebruikt om
onderzoekseenheden te selecteren, er gegevens over te verzamelen, die gegevens te analyseren en de
resultaten te rapporteren
1.3.2 Alternatieve bronnen van kennis over werkelijkheid
Mensen halen informatie uit
- Persoonlijke ervaringen: neiging om te overgeneraliseren
- Populaire media, artikelen, reportages
- Ideologische overtuigingen/religie (geschriften over een god die iets geschapen heeft)
3
, Selectieve observatie: je gaat speciaal letten op bepaalde mensen of situaties en van daaruit veralgemeningen
maken bv chauffeurs van camions zijn agressief in verkeer → je gaat vooral die wagens opmerken die voldoen
aan jouw idee
Massamedia als bron van informatie
- Berichtgeving omtrent eerste golfoorlog
o verschillend op andere tv zenders
o belichten andere aspecten van hetzelfde fenomeen
o deze verschillen kunnen aanleiding geven tot verschillende visie op conflict/uiteenlopende
perceptie van oorlog tss kijkers van verschillende zenders
o Fox news: geen neutrale berichtgeving
o Embedded journalists: neiging om te focussen op bepaalde aspecten van de oorlog
Creationisme als wetenschap?
- Religieuze overtuigingen botsen met wetenschappelijke inzichten
o Galilei: heliocentrisme vs kerkelijke autoriteit
o Creationisme: het geloof heeft het heelal, aarde, mens, plant en dier geschapen
o Evolutietheorie: niet meer dan een sprookje voor volwassenen
- Wetenschappelijke uitspraken leiden tot falsificatie en is kritisch
Media
- Komt niet uit persoonlijke ervaring, via filter vd tv/internet
- Problemen
o Inzichten uit wetenschappelijk onderzoek gecombineerd met informatie zonder
wetenschappelijk statuut
o Berichtgeving selectief & maar 1 aspect van probleem benaderen
Ideologische overtuigingen
- Kunnen ideeën & visies beïnvloeden/sturen
- Bv religie, samenhang tss ras en intelligentie, vrouwen ongeschikt voor leidinggevende functies
Het zwakke geslacht ook dommer?
- Lawrence Summers: schaarste aan vrouwen in top van exacte wetenschappen niet te verklaren door
discriminatie/verschillen in opvoeding (discriminerende uitspraak)
- Biologische verschillen → veroorzaken schaarste
- Vrouwen
o Minder bereid van mannen om gezinsleven op te offeren voor job
o Meer geïnteresseerd in mensen
2 H2: Bouwstenen en soorten sociaalwetenschappelijk onderzoek
2.1 Inleiding
Sociaalwetenschappelijk onderzoek: de productie van geldige en betrouwbare kennis over de sociale realiteit
door het combineren van theorie & empirie waarbij methodologische principes worden toegepast.
2.2 Bouwstenen van sociaalwetenschappelijk onderzoek
2.2.1 Theorie & empirie
Theorie: denken, het geheel van samenhangende uitspraken die bepaalde fenomenen beschrijven of
verklaren. Verhaal dat verklaart hoe de wereld rond ons in elkaar zit. Geheel van samenhangende uitspraken
die bepaalde fenomenen beschrijven en verklaren bv bigbang theorie (hoe ons heelal ontstaan is)
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur audreydesmyter. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €9,89. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
