Dit is de samenvatting van de kennisclips voor het vak Microbiologie, gevolgd op de RUG tijdens jaar 1, cyclus 1.2.3 (nieuwe curriculum). Het vak wordt gegeven door mevrouw Miura Sugii. Ik heb hier een 9 mee gehaald! Ik kan het document ook versturen per mail. Stuur mij dan een privé-berichtje. Vi...
Microbiologie 1981 – Algemene microbiologie
KC 1: Taxonomie en bacteriële structuur
Taxonomie (classificatie/categorisatie)
Taxonomie = systematische classificatie en categorisatie van organismen (gebaseerd op hiërarchie).
Elke taxonomische eenheid staat bekend als ‘taxon’.
Domein (domain) à rijk (kingdom) à stam (phylum) à klasse (class) à orde (order) à familie (family) à geslacht (genus) à
soort (species).
Domein
Er zijn drie domeinen, gebaseerd op genetisch verwantschap:
1. Archae (prokaryoten)
2. Bacteriën (prokaryoten)
3. Eukaryoten
o Virussen behoren hier niet toe (zijn uniek, acellulair en metabolisch inert).
Rijk
Over de jaren zijn een aantal aanpassingen gedaan op gebied van taxonomie.
Voor het taxon ‘rijk’ wordt het vijf-rijken systeem gebruikt.
Bacteriën worden ingedeeld in het rijk ‘monera’. Ze zijn eencellig, prokaryoot en aseksueel.
Andere interessante rijken zijn schimmels, en in mindere mate protozoa.
Morfologie bacteriecel (prokaryoot) en zoogdiercel (eukaryoot)
Beiden hebben:
• (Cyto)plasmatisch membraan: samengesteld uit fosfolipiden; hoofdfunctie is selectief diffuus of actief transport v
moleculen en opgeloste stoffen in en uit de cel.
• Ribosomen: locaties voor eiwitsynthese.
1
,Verschil:
• Eukaryoot:
o Heeft organellen (o.a. mitochondriën,
lysosomen, ER, Golgi)
o Heeft een kern met daarin meerdere
chromosomen (lineair, dubbelstrengs DNA).
o Kern is omgeven door kernmembraan.
o Seksuele voortplanting (bv. mitose)
• Prokaryoot: (archaea + bacterie)
o Heeft geen organellen
o Genoom is een enkel chromosoom (één circulair, dubbelstrengs DNA-molecuul), zonder kernmembraan (=
nucleoïde).
o Aseksuele replicatie (Bv. binaire splitsing).
o Heeft (naast plasmamembraan) twee andere lagen:
§ Celwand: geeft stijfheid, is poreus en doorlaatbaar voor stoffen met een laag molecuulgewicht, bevat
een peptidoglycanen-laag (die varieert tussen gram+ en gram- bacteriën).
§ Capsule: omringt de celwand, is samengesteld uit polysachariden, beschermt de cel tegen fagocytose,
bemiddelt de hechting van bacteriën aan het substraat.
o Heeft nog twee andere structuren die niet in een eukaryoot aanwezig zijn:
§ Flagellum: filament dat als propeller dient (belangrijk voor beweeglijke functie vd cel), is
verantwoordelijk voor vele andere functies vd cel, is voor sommige bacteriën afwezig.
§ Pili/phingrae: fijne, haarachtige filamenten (korter dan flagellum), bemiddelt de hechting v bacteriën
aan receptoren op bijbehorende substraat (doeloppervlak).
Denominatie (= juiste benaming)
De nomenclatuur van een organisme bestaat uit de laatste twee taxons (geslacht en soort). Daarbij
begint het geslacht altijd met een hoofdletter. Geslacht en soort worden cursief geschreven, tenzij
gebruikt als bijvoeglijk naamwoord of als verwijzing naar een collectief (bv. Streptokokkenbacteriën
rangschrikken zich in ketens). De geslachtsnaam kan na eerste keer gebruik afgekort worden tot de eerste hoofdletter (H.
sapiens, S. mutans).
Voor kenmerken zie ‘morfologie bacteriecel en zoogdiercel (KC 1)’.
Gram+ bacteriën hebben een veel dikkere peptidoglycaanlaag in de celwand dan gram-
bacteriën. Gram- bacteriën hebben een veel complexere celwand-samenstelling: naast
dunne peptidoglycaanlaag ook lipoproteïnen, buitenmembraan (bestaande uit fosfolipiden)
en daarbovenop weer enkele lipopolysachariden (kunnen worden losgemaakt en voor
toxiciteit zorgen in gastheer die, afhankelijk vd situatie, tot koorts of shock kan leiden à
heten ook wel ‘endotoxinen’).
Ongeacht de vorm kunnen bacteriën zich op verschillende manieren
rangschikken:
• Diplokokken/diplobacillen: als ze zich in paren rangschikken.
• Streptokokken/streptobacillen: als ze in een lange ketens zijn gerangschikt
• Stafylokokken: als ze in een druifvormige tros zijn gerangschikt.
• Palissades: bacillen rangschikken zichzelf niet in clusters, maar als aaneengesloten rij.
Groei
Bacteriën reproduceren zich d.m.v. binaire splitsing: cel splitst zich en vormt daarbij twee dochtercellen (à exponentiele groei,
na 4 generaties zijn er uit 1 bacterie 16 bacteriën ontstaan).
Groeicyclus à 4 hoofdfasen:
1. Lag-fase: begin vd curve, aanpassingsperiode (krachtige metabole
activiteit, maar geen celdeling).
2. Logfase: snelle celdeling in gunstige omgevingscondities (steile lijn in
groeicurve).
3. Vertragingsfase/stationaire fase: groei wordt afgeremd door uitputting
van voedingsstoffen of ophoping van toxische producten.
4. Saturatie (verzadiging): de bacteriën hebben hun maximale celdichtheid
bereikt. Aantal nieuwe cellen = aantal stervende cellen à uiteindelijk
stopt de groei.
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Mariecusters. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €24,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.