Centrale theorie:
1) Fonologische deficit theorie (dyslexie is een fonologisch deficit):
Fonologisch bewustzijn/ Phonological Awareness (PA) (meest voorkomend aangewezen als
oorzaak): Aspect van ons metalinguïstisch bewustzijn waar we leren omgaan/ manipuleren/
alles wat de klankstructuur van de taal in zich draagt.
Dit fonologisch bewustzijn is een vaardigheid die in ontwikkeling is (vn. In de
peuter- en kleuterleeftijd) en start met:
1. Woordbewustzijn
2. Rijmbewustzijn (meest uitgesproken!)
3. Syllabebewustzijn (komt niet spontaan tot ontwikkeling > school)
4. Foneembewustzijn (Hier wilt men tot komen!)
Hier gaat het ook fout bij mensen die dyslexie hebben.
Foneembewustzijn: Kwaliteit van de mentale representatie van fonemen (de abstracte vorm
die we ergens van een foneem hebben opgeslagen) bepaalt mede de kwaliteit van de
ontwikkeling van grafeem-foneem connecties.
Belangrijk bij decoderend lezen
(De manier waarop uw mama/ papa/ zus/ vriend/ jijzelf … bepaalde klanken
uitspreekt is telkens verschillend, maar toch begrijpen we wat mensen uitspreken en
maken we een soort van abstracte voorstelling van zo’n klank. Mensen uit
verschillende dialecten hebben andere foneemrepresenaties dan mekaar.)
Meta-linguïstisch bewustzijn:
Foneembewustzijn is een onderdeel van meta-linguïstisch bewustzijn (redeneren over… , kunnen
spelen met de klanken):
Pragmatisch bewustzijn
o Weten wanneer je welke taal gebruikt/ in welke context.
Vormbewustzijn
o = morfologisch bewustzijn: weten hoe woorden te vervormen
o Bv. verkleinen
Woordbewustzijn
Fonologisch bewustzijn
o Rijmen
o Segmentatie in syllaben
o Segmentatie in fonemen
, Fonologisch bewustzijnstaken
Woordobjectivatie
o Kunnen stilstaan bij klank van woorden ipv semantiek.
o Bv. Wat is het langste woord: ‘reus’ of ‘kaboutervrouwtje’?
Gebruik/ herkennen van rijm
Auditieve discriminatie
o Verschillen horen
o Bv. Pad - pad
Auditieve synthese
o Bv. P+oe+s = Poes
Auditieve analyse
Foneemdeletie (klankweglating: /kant/ zonder /n/ /kat/)
Foneemsubstitutie (klankvervanging: vervang /n/ door /s/ in /kant/ /kast/)
Spoonerism (klankverwisseling: /mier peer/ /pier meer/)
Lezen en fonologisch bewustzijn
Simple view of reading (Gough) = Theorie over wat lezen is in essentie.
Volgens het simple view of reading model bestaat begrijpend lezen eigenlijk niet.
Begrijpend lezen is de combinatie van decoderen (woordherkenning) en begrijpend luisteren.
Decoderen bestaat volgens dit model uit de combinatie van fonologisch bewustzijn
(foneembewustzijn i.h.b.) en letterkennis.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur hannestaels. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.