Resume

2TP - Samenvatting Recht

0 fois vendu

Cours
Recht (Y00005)

Établissement
Thomas More Hogeschool (tmhs)

Samenvatting van alle lessen (powerpoints, cursus en notities tijdens de lessen). Gemaakt voor het 2e jaar Toegepaste Psychologie aan de hogeschool Thomas More voor het vak Recht voor de examenperiode van juni 2023. Zie de tags voor de verschillende onderwerpen. Alle modules komen aan bod dat we za...

[Montrer plus]

Dernier document publié: 1 année de cela

Aperçu 4 sur 31 pages

Voir l'exemple

Publié le 24 mai 2023
Fichier mis à jour le 14 juin 2023
Nombre de pages 31
Écrit en 2022/2023
Type Resume

Mellowerillish Membre depuis 6 année 100 documents vendus

€6,49

Ajouter au panier

Ajouter au liste de veux

Garantie de satisfaction à 100%
Disponible immédiatement après paiement
En ligne et en PDF
Tu n'es attaché à rien

Recht – juni 2023 1

RECHTSSTRUCTUREN

WAT IS RECHT?
Er zijn in onze maatschappij heel wat regels die iedereen na moet leven met als doel zorgen voor structuur en
orde in de samenleving, bv. ticketje kopen of niet voor de bus, verkeersregels volgen of niet
- Pakket regels staat beschreven in wetboeken, beslist door de overheid
- Bestaat al eeuwen
- Afdwingbaar via justitie via oa. schadevergoeding (daartegenover kunnen religieuze- of etiquetteregels niet
worden afgedwongen)

DOEL: ZORGEN VOOR STRUCTUUR EN ORDE IN DE SAMENLEVING

INDELING OBV TERRITORIALITEIT/GRONDGEBIED
- Internationaal recht of grensoverschrijdend recht
• Ontstaan vanuit afspraken tussen landen en beschreven in verdragen
• Komen tot stand wanneer landen onderling verdragen sluiten met elkaar OF in kader van een
internationale bijeenkomst of organisatie (bv. VN)
• Lastig want geen internationale overheid en dus geen afdwingbare kracht
- EU-recht als supranationaal recht
• Hier wel een Europese overheid; Europees parlement en Europese commissie die beslissingen nemen
die van toepassing zijn op de 27 lidstaten (dus ‘over de hoofden heen’ van de lidstaten of
supranationaal)
- Ieder land binnen de eigen landsgrenzen of nationaal recht

INDELING OBV STRAFBAAR / NIET STRA FBAAR
- Objectieve elementen: in de wet staat dat die handeling strafbaar is EN de wet vermeldt de straf(maat)
• “Geen strafbare handeling zonder wet” en “Geen straf zonder wet”: sommige situaties waren vroeger
strafbaar en nu niet meer, bv. ontrouw, prostitutie
• Bv. in geval van grensoverschrijdend gedrag; is niet leuk voor het slachtoffer maar is in principe niet
strafbaar want het staat niet in de wet
- Subjectieve elementen:
• Toestemming van het slachtoffer, bv. voor elke seksuele handeling die verder gaat, is er eigenlijk
toestemming nodig van beide partners
• Intentie van de dader, bv. per ongeluk iemand aanrijden, persoon met psychose

MISDRIJVEN
= strafbare handelingen – we maken onderscheid tussen misdrijven obv zwaarte van de straf
1. Overtreding: een strafbare handeling waarop een politiestraf staat (>> politierechtbank)
2. Wanbedrijf: een strafbare handeling waarop een correctionele straf staat (>> correctionele rechtbank)
3. Misdaad: een strafbare handeling waarop een criminele straf staat

STRAFSANCTIES
Strafrechter moet indien een schuldig verdict een uitspraak doen en moet daarbij 1 à 2 hoofdstraffen
uitspreken voor hij bijkomende straffen kan geven:
- Hoofdstraffen
• Vrijheidsberoving, bv. gevangenisstraf
• Werkstraf
• Geldboete

,Recht – juni 2023 2

• Autonome probatiestraf: bepaalde voorwaarden naleven gedurende een opgelegd termijn
• Elektronisch toezicht
- Bijkomende straffen
• Zoals rijverbod, alcoholslot, ontzetting uit rechten, therapie volgen, verbeurdverklaringen van
goederen …

Strafbare handeling Niet strafbare handeling
Straf = extra leed dat wordt opgelegd (als Rechtzetting of schadevergoeding (herstel van het
afschrikmiddel) geleden nadeel)
Overheid is de enige die een straf kan vragen én Tussen burgers (of burger-overheid of overheid-
opleggen overheid)
De handeling kan niet worden afgedwongen (de straf De handeling is afdwingbaar
wel)

MENGVORMEN
- Tuchtsancties: sancties die uitgesproken worden door een ‘tuchtorgaan’, enkel van toepassing op
specifieke doelgroepen, bv. vastbenoemde ambtenaren, beroepsgroepen, in de sport, in het onderwijs …
• Oa. waarschuwingen, schorsing, uitsluiting, beroepsverbod, geldboete …
- Administratieve sancties: sancties die uitgesproken worden door een ‘administratie’ of ‘administratieve
overheid’ (alles dat geen rechtbank is, bv. schepencollege)
• Als maatregel om het recht te doen naleven
• Oa. geldboete bij zwartrijden, GAS-boetes bij overlast, sluiting van een zaak, onbewoonbaarverklaring,
schorsen of intrekking van een toestemming …

BESLIST DOOR DE OVERHEID /SAMENLEVING
Overheid = ‘makers’ van het recht

EEN DEMOCRATISCHE SAMENLEVING
Essentie van een samenlevingsvorm als ‘democratie’ is een debat-/dialoogcultuur en op het einde beslist de
meerderheid, waarbij dus
- Het volk inspraak heeft → via vrije en eerlijke verkiezingen worden vertegenwoordigers aangeduid
- De meerderheid beslist → via de vertegenwoordigers van het volk, bij helft + 1 van de stemmen
- Het land een rechtsstaat is → burgers hebben fundamentele rechten en vrijheden (oa. mensenrechten),
minderheden worden beschermd (om dictatuur van de meerderheid te vermijden), de overheid
respecteert haar eigen regelgeving
• Bepaald door een rechtsstaatstoets
- Scheiding van machten bestaat → het ‘breken’ van macht om dictatuur te vermijden door opsplitsing in:
• Wetgevende macht: vergadering van volksvertegenwoordigers; (federaal/Vlaams) parlement of raad
▪ = grondslag van de democratie
▪ Samengesteld obv verkiezingen
• Uitvoerende macht: (federale/Vlaamse) regering, ministers, staatshoofd … die de regelgeving maken
en het land besturen in opdracht van de wetgevende macht
▪ Samengesteld door de politieke partijen met de meerderheid in het parlement (‘coalitie’)
• Rechterlijke macht: het orgaan dat moet toezien op de toepassing van het recht; hoven en
rechtbanken

Elk jaar wordt de democracy index bepaald van elk land – momenteel is België een ‘flawed democracy’ omwille
van de beperkte burgerparticipatie (= directe democratie via oa. burgerpanels)

5 NIVEAU’S WAAR RECHT OP WORDT GEMAAKT IN BELGIË

1) EUROPESE UNIE
- Wetgevende macht: Europees parlement en Europese raad (in Brussel en Straatsburg)

,Recht – juni 2023 3

- Uitvoerende macht: Europese commissie (= regering) (in Brussel)
- Bevoegdheid om recht te maken voor 27 lidstaten
- Het recht met de meeste impact op de lidstaten, noemt de Europese verordeningen – vooral economisch
van aard, bv. bescherming van de consument, vrij verkeer van goederen …, maar ook andere Europese
richtlijnen en beschikkingen, bv. GDPR

2) FEDERALE OVERHEID
- Wetgevende macht: federaal parlement → wetten
- Uitvoerende macht: federale regering met premier, ministers en staatssecretarissen → koninklijke
besluiten (van de voltallige regering en ondertekend door koning) of ministeriële besluiten (besluit van
bevoegde minister)
- De Koning / het staatshoofd is lid van zowel de wetgevende als uitvoerende macht
- Bevoegdheid om recht te maken die heel het grondgebied/land aanbelangen
- Materies als de grondwet, landsverdediging, volksgezondheid, justitie, buitenlandse zaken, staatsfinanciën,
federale instellingen, sociale zekerheid …

3) REGIONALE OVERHEDEN
België is onderverdeeld in 3 gemeenschappen en 3
gewesten – deze noemen we deelstaten of regio’s:

GEWESTEN
- Indeling obv grondgebied of regio:
• Vlaams gewest
• Waals gewest
• Brussels hoofdstedelijk gewest
- Bevoegd om plaatsgebonden regels te maken,
zoals huisvesting, mobiliteit, milieu, toerisme

GEMEENSCHAPPEN
- Indeling obv taal:
• Nederlandstalige of Vlaamse gemeenschap
(Vlaanderen en Nederlandstaligen in Brussel-hoofdstad)
• Franstalige gemeenschap (Wallonië en Franstaligen in Brussel-hoofdstad)
• Duitstalige gemeenschap (9 Duitstalige gemeenten in de Oostkantons)
- Bevoegd om persoonsgebonden regels te maken, zoals onderwijs, cultuur, zorg, personen met een
beperking, jeugd en gezin

>>> 6 REGIO’S EN 5 OVERHEDEN
- Vlaamse overheid (Gemeenschap & Gewest!)
- Overheid voor de Franstalige Gemeenschap
- Overheid voor de Duitstalige Gemeenschap
- Overheid voor het Waals Gewest
- Overheid voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
 En elke regionale overheid heeft dan een wetgevende macht en uitvoerende macht
• Wetgevende macht: regionaal parlement/raad → decreten
▪ Uitzondering voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest → ordonnanties
• Uitvoerende macht: regionale regering → besluiten van de regering of ministeriële besluiten
▪ Uitzondering voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest → verordeningen

4) PROVINCIALE OVERHEID
- Wetgevende macht: provincieraad → reglementen of beslissingen
- Uitvoerende macht: deputatie met gedeputeerden en aan het hoofd een gouverneur (aangesteld voor het
leven) → besluiten of beslissingen

5) LOKALE OF GEMEENTELIJKE OVERHEID
- Wetgevende macht: gemeenteraad → reglementen of beslissingen

, Recht – juni 2023 4

- Uitvoerende macht: college van schepenen en burgemeester → besluiten of beslissingen

WANNEER IS NIEUWE REGELGEVING VAN TOEPASSING?
Regelgeving moet een strikte procedure volgen voordat deze regelgeving kan worden toegepast met volgende
voorwaarden:
- Overheidsinstantie met wetgevende macht moet eerst een (basis)tekst (wet, decreet, ordonnantie,
reglement …) hebben goedgekeurd met minstens een meerderheid van stemmen in het parlement of de
raad
- Vaak moeten er nog uitvoeringsbesluiten worden gemaakt door de uitvoerende macht op hetzelfde
beleidsniveau om de teksten toepasbaar te maken
- Beide teksten moeten aan de bevolking bekend worden gemaakt door officiële publicatie van de tekst, bv.
in het Belgisch Staatsblad
- Pas na een bepaalde tijd na officiële publicatie van een tekst wordt de regelgeving van kracht (vaak 10
dagen)

COMPLEXITEIT IN VERDELING VAN BEVOEGDHEDE N
Hoe gaan we daarmee om?
- Duidelijke afspraken qua bevoegdheidsverdeling
• Op EU-niveau liggen die afspraken vast in EU-verdragen
• Bevoegdheden voor provinciaal en lokaal niveau worden vastgelegd door het federaal en regionaal
niveau, dus in wetten en decreten
• Bevoegdheidsverdeling tussen federaal en regionaal niveau ligt vastgelegd in de grondwet en
bijzondere wetten – bij conflict hakt het Grondwettelijk Hof de knoop door
- Er is een bepaalde hiërarchie tussen de verschillende niveau’s:
• Internationaal/Europees → grondwet → federale & regionale overheden → provinciale → lokale
overheid
• Binnen eenzelfde niveau staat het wetgevend orgaan hiërarchisch hoger dan het uitvoerend orgaan
(en dus staan wetten en decreten boven ministeriële besluiten of koninklijke besluiten)

GRONDWET
= fundament van een land, met materia als de staatsvorm van het land, de werking van de 3 machten, rechten
en vrijheden van burgers, bevoegdheidsverdeling tussen overheden …
- In België is er een bijzondere procedure om de grondwet te kunnen wijzigen met 3 fasen en een bijzondere
meerderheid in het parlement

ONDERSCHEID TUSSEN RECHT EN CIRCULAIRE OF RONDZENDBRIEF
Circulaire/rondzendbrief: documenten waarin de overheid (bv. de minister) instructies geeft aan de
medewerkers over hoe de regelgeving toe te passen en te interpreteren
- Soms is dit een mededeling of een advies van de ene overheid aan de andere overheid
- ≠ bron van recht want ze maken geen nieuw recht, er kan niets mee worden opgelegd aan de burger
- Ambtenaren of overheidsinstanties aan wie de circulaire is gericht, zijn wel verplicht deze toe te passen

BEÏNVLOEDING VAN HET RECHT / RECHTSBRONNEN
Recht wordt door de overheid gemaakt, maar de overheid wordt beïnvloed door de samenleving (=
rechtsbronnen)

RECHTSPRAAK EN RECHTSLEER
- Rechtspraak: bundeling van uitspraken van rechters, en dus hoe rechters de regelgeving interpreteren en
concreet toepassen
 Onrechtstreekse invloed, want rechtbanken kunnen geen nieuw recht maken

Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:

Qualité garantie par les avis des clients

Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.

L’achat facile et rapide

Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.

Focus sur l’essentiel

Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.

Foire aux questions

Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?

Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.

Garantie de remboursement : comment ça marche ?

Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.

Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?

Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Mellowerillish. Stuvia facilite les paiements au vendeur.

Est-ce que j'aurai un abonnement?

Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.

Peut-on faire confiance à Stuvia ?

4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)

69052 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours

Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 15 ans

Commencez à vendre!

Resume

2TP - Samenvatting Recht

Infos sur le Document

Sujets

École, étude et sujet

Vendeur

Avis reçus

Aperçu du contenu