Europees Recht II
Master-na-Master in Europees en Internationaal Recht
Voorjaar 2023
,Inhoudstafel
Module 1: introductie: de Europese Ruimte
• Europese Ruimte
• Interne markt
• Ruimte van Vrijheid, Veiligheid en Recht
Module 2: Unieburgerschap
• Algemeen
• Reis- en verblijfrecht
• Het gelijkheidsbeginsel (non-discriminatie)
Module 3: vrij verkeer van personen en vestigingsrecht
• Vrij verkeer van personen en vrijheid van vestiging
o Algemeen
o Werkingssfeer
o Reis-en verblijf/non discriminatie nationaliteit
o Harmonisatie + wederzijdse erkenning
• Beperkingen
o Rechtvaardigingsgronden
o Overheidsbetrekkingen
o Rule of reason
o Casus
Module 4: vrij verkeer van goederen
• Vrij verkeer van goederen
o Algemeen
o Douane-unie
o Verbod heffingen en maatregelen van gelijke werking
• Rechtvaardigingsgronden
o Rule of reason
o Positieve integratie (productharmonisatie)
o Handels- en samenwerkingsakkoord (EU/VK) 2021
o Casus
Module 5: diensten en kapitaal – de Economische en Monetaire Unie
• Vrij verkeer van diensten
o Algemeen
o Werkingssfeer
o Rechtvaardigingsgronden
o Evenredigheidstoets en voorafgaande vergunningen
• Vrij verkeer van kapitaal
o Algemeen
o Rechtvaardigingsgronden
o De EMU
2
,Module 6: justitiële samenwerking
• Ruimte van vrijheid, veiligheid en recht
o Inleiding
o Basisbegrippen
• De beleidsdomeinen
o Grenscontroles, asiel en immigratie
o Justitiële samenwerking in bugerlijke zaken
o Justitiële samenwerking in strafzaken
o Politiële samenwerking
Module 7: landbouw en milieu
• Interne beleidssectoren
o Algemeen
o Vervoer, mededinging, sociale politiek en werkgelegenheid, energie
o Aanvullende sectoren (onderwijs, volksgezondheid,
consumentenbescherming, cultuur, …)
• Gemeenschappelijk landbouwbeleid (en regelgeving over voedselketen)
• Milieu
Module 8: consumenten en volksgezondheid
• Volksgezondheid
o Algemeen
o Drugsbeleid
o Tabaksproducten
o Geneesmiddelen/gezondheid
• Voedselveiligheid
• Consumentenbescherming
Module 9: digitale markt en intellectuele eigendom
• Digitale eengemaakte markt
o Digitale agenda voor Europa
o Privacy en gegevensbescherming
• Intellectuele eigendom
o Auteursrecht en naburige rechten
o EU-octrooien
o EU-merkenrecht
Module 10: rule of law
• De Europese ruimte en de rule of law
• De huidige uitdagingen van de EU
3
, Europees Recht II
13/02
Module 1: Europese Ruimte
Deel 1: thema’s van Europees Recht II
Inhoud cursus: het materiële EU-recht
• Dit heeft betrekking op de inhoudelijke kant van het EU-recht: het beleid dat de EU
voert op verschillende bevoegdheidsdomeinen
o De output: heel veel, steeds meer
o Men creëert een Europese ruimte (juridisch gezien geen staat, maar het lijkt
er wel steeds meer op), waar dat EU-recht toepassing vindt
• Programmatorisch karakter van het EU-recht: verwezenlijking van algemene waarden
en concrete doelstellingen (vervat bv. in art. 2 en 3 VEU, maar ook vele andere
artikelen)
o Verdrag is eigenlijk een soort werkprogramma: om tot de club te behoren,
moet je je houden aan bepaalde waarden
• Verschil met Europees recht I (institutioneel recht: hoe werkt de EU?)
De doelstellingen
• Artikel 3 VEU
o 1. (…) (vrede)
§ Het vredesoogmerk van de EU, waarvoor de is opgericht
o 2. De Unie biedt haar burgers een ruimte van vrijheid, veiligheid en recht
zonder binnengrenzen, waarin het vrije verkeer van personen gewaarborgd is
in combinatie met passende maatregelen met betrekking tot controles aan de
buitengrenzen, asiel, immigratie, en voorkoming en bestrijding van
criminaliteit.
§ Programma! Want die ruimte van VVR wordt dan later uitgewerkt
§ Verschillende doelstellingen in verwerkt
o 3. De Unie brengt een interne markt tot stand. Zij zet zich in voor de
duurzame ontwikkeling van Europa, op basis van een evenwichtige
economische groei en van prijsstabiliteit, een sociale markteconomie met een
groot concurrentievermogen die gericht is op volledige werkgelegenheid en
sociale vooruitgang, en van een hoog niveau van bescherming en verbetering
van de kwaliteit van het milieu. De Unie bevordert de wetenschappelijke en
technische vooruitgang.
§ Dit is al wat concreter
§ Ook hier merk je dat verschillende doelstellingen hier in zijn
samengenomen
o De Unie bestrijdt sociale uitsluiting en discriminatie, en bevordert sociale
rechtvaardigheid en bescherming, de gelijkheid van vrouwen en mannen, de
solidariteit tussen generaties en de bescherming van de rechten van het kind.
4
