Studie van sociaal werk
Powerpoint 1 : Inleiding + wat is sociaal werk?
Inleiding van sociaal werk
Sociaal werk: 3 dimensies/invalshoeken
1. Als werkveld
a. Hoe we organisaties indelen (bv sociaal werkers voor kinderen zitten
in dezelfde groep).
2. Als beroep
a. Focus op (gediplomeerde) sociaal werker (welke taken ga ik doen?).
3. Als wetenschap
a. Focus op de wetenschappelijke studie van sociale interventies
(wanneer, hoe, op welke gronden,..).
b. Sociaal werk is een handelingswetenschap.
Een sociaal werker gaat intervenieren (= tussenkomen in het leven van mensen).
Wanneer intervenieren?
Plots word een probleem in de samenleving de moeite waard om tussen te
komen (bv spijbelen: tot 1970 in de samenleving geen probleem, daarna een van
de ergste dingen dat je als jongere kan doen, je kan kindergeld verliezen, voor de
rechtbank verschijnen,..).
Dat heeft te maken met overschakeling naar een kenniseconomie
wetenschappelijk onderzoek is voornamelijk inkomen ipv fabrieksleven we
worden slimmer, meer hooggeschoolde mensen.
Solidaritaitsprobleem oplossen munteenheid, vlag,..
!! Studie van sociaal werk legt het accent op wetenschap !!
Feiten over sociaal werk:
- +/- 100 jaar oud
- caritas zijn katholieke instellingen waar vrouwen elkaar willen helpen (bv
klooster) zo is sociaal werk ontstaan, voor vrouwen & door vrouwen (toch
schreeuwt het sociaal werkveld om jongens omdat dat kan zorgen voor
grotere connectie)
- Internationaal wijd verspreid beroep
- +/- 1700 euro
- Belangrijke personen binnen het sociaal werk:
1
,Jane Addams
grondlegger groepswerk
Mary Richmond
grondlegger individueel maatschappelijk werk
Alice Salomon
sociaal werk in vlaanderen geintroduceerd
Maria Baers
zorgde voor de officiele beroepstitel
Gerda De bock
oorsprong opleiding nu
2
,Sociaal werk als sociale praktijk
Een beroep, een werkveld, een wetenschap met een eigen kennisgeheel maakt dat sociaal werk ook
wel als een sociale praktijk te typeren valt.
• Sociaal werk bril= eigen taal, eigen spelregels, vaardigheden en competenties.
• Wie mee wil doen met het sociaal werk moet de sociaal werktaal leren met de vaardigheden
en competenties.
• Vb Spijbelen
- Beroep : zal sociaal werker zelfde doen als criminoloog ?
sociaal werker zal anders kijken dan een criminoloog, een psycholoog, een
onderwijskundige,….
- Werkveld: naar welke werkvelden kan het probleem ?
- Wetenschap: hoe gaan wetenschappen om met problemen …?
Wat is sociaal werk?
De internationale definitie van SW (2000)
“De sociaal werker bevordert sociale verandering, probleemoplossingen in
intermenselijke relaties, ‘empowerment’ en bevrijding van mensen met het oog
op het bevorderen van hun welzijn. Door gebruik te maken van theorieën over
menselijk gedrag en sociale systemen intervenieert sociaal werk daar waar
mensen met hun omgeving in interactie treden. Mensenrechten en sociale
rechtvaardigheid zijn in het sociaal werk essentieel.”
Sociaal werkers intervenieren in het leven van mensen om welzijn te
verhogen.
Kernconcept van sociaal werk in 2000?
INTERVENTIES : kan begrepen worden op twee verschillende manieren d.w.z. als
sociale interventie: SW als expert die van buitenaf een oplossing voorstelt.
Technische professionalisering: (zie later les spanningsvelden)
tussenkomen in sociale probleemsituatie: SW heeft geen expertenrol. Wel dialoog
tussen partijen en aandacht voor de context en historiciteit.
Normatieve professionalisering: (zie later les spanningsvelden)
Verband met sociale probleemdefiniëring: Probleem – sociaal probleem –
interventie
Verband met sociaal werk als handelingswetenschap
2 vormen professionalisering:
1) Technische professionalisering
a. (een probleem komt binnen bij u als sociaal werker, politie meld
een jongere aan die spijbelt, u treedt op als expert vn buitenaf, je
gaat je beste methodieken inzetten om het kind te laten stoppen
met spijbelen)
3
, b. je staat buiten het probleem.
c. U stelt de probleemdefinitie niet in vraag.
d. “De dingen goed doen”
2) Normatieve professionalisering
a. zelfde probleem komt binnen, je gaat hier het probleem WEL
bevragen, door een vraag te stellen over de probleemdefinitie ga
je een verhaal krijgen van het kind.
b. In dialoog gaan met client, in ruimere context bekijken.
c. Client in vraag stellen maar ook op macro niveau.
d. Wat is hier goed handelen, context bekijken, wat zou de beste
oplossing zijn.
e. “Het goede doen”
De globale definitie van SW (2014)
“Sociaal werk is een praktijkgebaseerd beroep én een academische discipline die
sociale verandering en sociale ontwikkeling promoot, evenals sociale cohesie en
de empowerment en bevrijding van mensen. Principes van sociale
rechtvaardigheid, mensenrechten, collectieve verantwoordelijkheid en respect
voor diversiteiten staan centraal in het sociaal werk. Onderbouwd door theorieën
van sociaal werk, de sociale en de humane wetenschappen en door lokale kennis,
engageert sociaal werk mensen en structuren om de uitdagingen van het leven
aan te gaan en het WELZIJN te verhogen.”
Sociale probleem definiëring : hoe een pobleem in de samenleving tot stand
komt
- Een sociaal probleem ontstaat als een deel van de samenleving begint te
zien dat een groep een probleem heeft.
Machtsonderdrukking maakt dat mensen niet spreken (doordat de kerk minder
macht kreeg zijn mensen beginnen spreken over bv seksueel misbruik door
pastoor).
Probleem sociaal probleem interventie
Interventie
= de samenleving vindt het de moeite om hun best te doen om her sociaal
probleem op te lossen, de overheid neemt actie.
Hoe noodsituaties dedecteren : bevragen
Van 2000 naar 2014
Drie algemene doelen (2014):
1) Bevorderen van sociale verandering en ontwikkeling (men begint meer te
denken op sociale verandering, verandering op individueel niveau maar
ook op macro niveau (niveau van structuren, wetgevingen,regelementen,
samenleving))
2) Sociale cohesie verschijnt als doel, terwijl probleemoplossing in
intermenselijke relaties verdwijnt (een vlag, landgrenzen aanduiden, mn
wil verbinding/samenhang tussen mensen)
3) Empowerment en bevrijding van mensen (blijft onveranderd) mens sterker
maken, eigen welzijn realiseren
In 2000 : 1 finaliteit
4