Alle antwoorden uit de boek: social casework 21e eeuw
Vragen en opdrachten i.v.m. waarden
Leg uit: “maatschappelijk werk is per definitie waarden geladen”
Breed kennis en handelingsdomein
Veelheid van sectoren
Context gebonden benadering
Sociale verandering in concrete situaties
Respect voor mensenrechten
Sociale rechtvaardigheid
Noem de vier assen waarop de internationale definitie het sociaal werk situeert.
Zorg en recht: burgers aan hun recht te doen komen
Sociaal-politieke keuzes en sociale praktijken: overheid neemt beslissingen
Aanbod en vraag: afhankelijk van de middelen
Beheersing en emancipatie: soms appreciatie veiligheid, soms activering
Toon met twee voorbeelden aan hoe doorheen de geschiedenis de maatschappelijke
context de waarden in het sociaal werk beïnvloedt.
- Begin 20e eeuw; Mary Richmond geloofde in het heilzame effect van checklists die de
systematiek van het onderzoek garanderen, dit geeft een verschuiving van de waarden
vriendelijkheid, persoonlijk contact en individualiseren naar systematiek en professionaliteit.
In de actieve welvaartstaat doet het concept van actieve burger zijn intrede en het sociaal
werk zal hieraan meewerken, onder meer door de waarden ‘zelfverantwoordelijkheid’ en
‘medeverantwoordelijkheid’ bij burgers vast te leggen via contracten, door het stellen van
voorwaarden aan het verkrijgen van rechten. Naast rechten, vrijheid en autonomie van
individuen komen nu ook waarden zoals veiligheid, duurzaamheid, plichten en sociale
betrokkenheid voor in het lijstje van de sociaal werker. De verzorgingsstaat daarentegen
deed geen appel op oplossend vermogen.
Wat bedoelt Dominelli met “wederkerigheid”?
De dans van concurrerende waarden, tussen autonomie en onafhankelijkheid aan de ene
kant en solidariteit en wederkerigheid (zich wel afhankelijk stellen van sociale rechten en van
voorwaarden) aan de andere kant. Een blijvend vraagstuk dat telkens een grondige reflectie
vergt.
“Voor wat, hoort wat”
Bv Als ik autonoom ben, dan ben ik niet afhankelijk van sociale rechten en voorwaarden.
Maar wanneer ik solidair ben, ben ik wel afhankelijk van sociale rechte en voorwaarden.
,Teken het schema van Van der Stouw en licht toe.
Denkwijze en denkwegen Levensbeschouwingen en ideologie
Therapeutische benaderingen Methodieken
Eclectische ordening
Eigen stijl, visie en intuïtie
Methode
Een methode is een systematiek van werken, doelgericht en procesmatig. Dit zijn stappen in
een proces/manier van verlopen, technieken en strategieën die kunnen gebruikt worden.
Methode is ook een visie en dominante waarden (filosofische, ideologische of
levensbeschouwelijke denkwijzen. De maatschappelijk werker maakt een eclectische
ordening die eigen kleur geeft aan de methode. De keuze wordt bepaald door: de
problematiek/ eigenheid van de doelgroep en de persoonlijke competentie.
Leg uit: het EDDA-proces is eclectisch en verloopt spiraalvormig.
Eclectisch proces: meerdere referentiekaders en methodiek modellen (taakgericht casework,
crisisinterventie, ecologische hulpverlening)
Verloopt spiraalvormig: combinatie van explorerende dialogisch diagnosticerende en
actiegerichte interventies
Het EDDA-model combineert spiraalvormig de explorerende, de dialogisch diagnosticerende
en de actiegerichte interventies. Op sommige ogenblikken is de explorerende activiteit
intenser dan de actiegerichte of diagnosticerende. De EDDA-spiraal heeft een grillig verloop
en kent in elke casus een ander verloop. Eclectisch: meerdere referentiekaders en
ontwikkelde methodiekmodellen zoals taakgericht casework, crisisinterventie, ecologisch
hulpverlenen, leer theoretisch referentiekader worden opgenomen, evenals systemische en
contextuele.
, Benoem typische spanningsvelden of vragen voor 2 EDDA-actoren
De actor, cliënt heeft 2 verschillende problemen, ten eerste zijn probleemsituatie en ten
tweede het probleem om cliënt te worden: je hebt de zorgmijding en de zorgmissers. Of
soms is het niet vrijwillig om cliënt te worden.
De actor, omgeving: soms kan de omgeving ook in een uiterst kwetsbare situatie zitten. De
belangen en de verwachtingen van de omgeving zijn anders.
Leg 2 verschillende visies op ‘relatie’ uit
In de deprofessionaliseringsfase werd de relatie als een te mijden en misleidend middel
gezien. Men waarschuwde de cliënten dat maatschappelijk werkers deden alsof ze een
vriendschappelijke relatie wensten aan te gaan met de cliënt, maar dat ze in wezen alleen
maar een bestendiging van de hulpeloosheid en afhankelijkheid installeerden.
In de reprofessionaliseringsfase of no-nonsensperiode werd de relatie gezien als een
zakelijke transactie. De term relatie wordt steeds vaker vervangen door een werkhouding,
een werkalliantie die veel meer het taakgerichte en het tijdelijke aspect van de
samenwerking benadrukt.
Wat verstaan we onder proloog?
Alles wat voorafgaat aan aanmelding, onthaal en intake. De voorgeschiedenis van de
hulpvrager en de context. Wat in de proloog plaatsvindt zal het hulpverleningsproces
bepalen. Het is de voorgeschiedenis van de hulpvrager en diens context, maar ook deze van
de social caseworker en diens organisatie.
Wat is exploreren?
Verkennen van de situatie, het zich laten informeren, bevragen en verzamelen van gegevens
over de hulpvrager, omgeving. Niet alleen problematiek, maar ook verkennen van de
competenties, niet altijd problematische situaties maar afgebakend aspect. Het doel is:
weten, kennis opdoen, ordenen via kijken, luisteren, vragen, doorvragen en zorgvuldig in
kaart brengen.
Wat verstaan we onder anamnese? Verschilt het van de term “intake” en “assessment”?
Een anamnese van een klacht zal een inschatting maken van een klacht, of het gaat over een
lange probleemgeschiedenis of dat het gaat over een recente ontwikkeling van een klacht.
Dit verschilt zeker van de term intake: intake is het hart van het HV proces, het cruciale
moment. In de intake zal het hulpaanbod afgestemd worden op de hulpvraag en de
problematiek van de hulpvrager in de juiste context plaatst. Het wederzijds proces van
informatie-uitwisseling tussen een hulpvrager en een maatschappelijk werker met als doel:
beslissen of de hulpvrager cliënt kan/wil worden binnen de organisatie. Dit proces beperkt
zich tot een afgebakend gesprek, maar kan ook over meerdere gesprekken lopen.
Assessment daarentegen is een term die verwijst naar de eerste fase uit het
casemanagement waarin niet alleen de vragen en de behoeften worden geïnventariseerd,
maar ook de mogelijkheden van het sociaal netwerk. Het is een verzamelnaam voor een