Methodisch handelen screening en
anamnese
Methodisch handelen, overzicht
Screening
Doel
Doelstellingen:
- Wel: Proces dat de kinesitherapeut leidt tot de beslissing of verder Kinesitherapeutisch
onderzoek geïndiceerd is.
- Niet: Stellen van medische diagnose
Methodisch handelen
Aanmelding
- Persoonlijke gegevens van de patiënt.
o Naam
o Geboortedatum (leeftijd)
o Geslacht
1
, o Adres
o Telefoonnummer
o Huisarts/verwijzer
o Ziekenfonds: C-lijst, F-lijst of E-lijst
o Beroep
o Burgerlijke staat
o Samenstelling gezin
o Vrijetijdsbesteding/sport
- Verwijsgegevens/ verwijsbrief
o Medische (verwijs)diagnose (aandoening/ziekte) en klachten van de patiënt: meestal
in medische termen (ICD) = biomedisch van aard.
Indicatie voor therapie?
Verdacht/niet-verdacht:
- Klachten: houdings-/bewegingsgerelateerd?
- Beloop?
o Ontstaansmoment?
o Evolutie van klachten tot op heden?
o 24u tijdslijn
o Dag-nachtritme
- Rode vlaggen
- Tractusanamnese
Klachten
Inventarisatie klacht:
- Aard:
- Lokalisatie:
- Moment van optreden:
- Zijn de klachten bewegingsgerelateerd?
Functies en anatomische eigenschappen:
- Duur, wijze van ontstaan en beloop van de klachten
- Lokalisatie, intensiteit en aard van de pijn
- Continue of intermitterende pijn
- Aanwezigheid en lokalisatie van uitstraling pijn naar één of beide billen en/of benen
- Invloed van rust, slaap, en (specifieke) bewegingen en houdingen op de klachten
- Invloed van drukverhogende momenten, zoals hoesten, niezen en persen, op de pijn in het
been
- Eerdere rugklachten (duur, wijze van ontstaan, beloop, lokalisatie pijn, etc.)
- Krachtverlies, sensibiliteitsstoornissen
- Mictie-/defecatieklachten
Centraal = hulpvraag van de patiënt = screening
Fysiologische functiestoornissen → Numeric (pain) Rating Scale (NRS/NRPS)
De Numeric Rating Scale is een aspecifieke meetschaal, bestaande uit 11 nummers van 0-10, daarbij betekent 0 geen enkele pijn en 10 is
de meest denkbare pijn. Aan de linker kant staat de minimumscore, aan de rechter kant staat de maximumscore. De patiënt dient het
getal te omcirkelen dat het best de ervaren ernst van zijn/haar pijn weergeeft in de afgelopen week. Doordat alleen een geheel punt kan
worden toegekend aan de sensatie is de NRS minder gevoelig om kleine veranderingen aan te tonen dan de VAS.
2
,Activiteiten en participatie
- Mate van belemmering in het dagelijks functioneren thuis, op het werk, op school en in de
vrije tijd (hobby’s en lichaamsbeweging)
- Aanwezigheid van comorbiditeit en daaraan gerelateerde ervaren beperkingen in
activiteiten en participatie (aangevuld met verwijsgegevens)
- Balans tussen belasting en belastbaarheid
- Seksuele klachten
→Quebec Back Pain Disability (QBPDS)
Deze vragenlijst gaat over de manier waarop uw rugklachten uw dagelijks leven beïnvloeden. Mensen met rugklachten kunnen moeite
hebben met het uitvoeren van sommige dagelijkse activiteiten. Wij willen graag weten of u moeite heeft met het uitvoeren van
onderstaande activiteiten vanwege uw rugklachten. Wij willen u verzoeken bij alle vragen een antwoord te omcirkelen dat het meest uw
situatie weergeeft. Wanneer u één of meerdere van de beschreven activiteiten eigenlijk nooit uitvoert, beeld u zich dan in hoeveel moeite
het u zou kosten wanneer u de activiteit op dit moment zou moeten uitvoeren.’
→ Patiënt Specifieke Klachten (PSK)
Uw klachten hebben invloed op de activiteiten en bewegingen die u dagelijks doet en moeilijk te vermijden zijn. De gevolgen van deze
klachten zijn voor iedereen verschillend. Elk persoon zal bepaalde activiteiten en bewegingen graag zien verbeteren door de behandeling.
Probeer de activiteiten te benoemen waar u de afgelopen week door uw klachten moeilijkheden mee had. We vragen u activiteiten te
benoemen die u heel belangrijk vindt en die u het liefst zou zien verbeteren in de komende weken.
Externe factoren
- Thuissituatie (financieel, gezinssituatie, etc.)
- Sociaal netwerk en ondersteuning (partner, familie, vrienden, werk)
- Situatie met betrekking tot werk:
o wel/geen betaald werk,
o relatie met collega’s,
o financiële compensatie,
o tevredenheid met werk,
o zekerheden voor het behouden van de baan,
o sociale ondersteuning op het werk,
o mogelijkheden om werkzaamheden zelf in te vullen,
o fysieke en mentale belasting tijdens werk.
Persoonlijke factoren
- Algehele malaise, onverklaard gewichtsverlies, koorts, nachtzweten
- Algemene gezondheidstoestand (roken, body mass index (BMI), hanteren beweegnorm,
etc.)
- Medische voorgeschiedenis en huidige status: maligniteit in de voorgeschiedenis, (positieve)
therapieën, specialisten, beeldvormend onderzoek, medische diagnoses, operaties,
medicatie, letselsschadeprocedure, etc.
- Mate van psychologische en psychosociale stress, pijngerelateerde bewegingsangst,
depressieve gevoelens of klachten en catastroferen ➔ stoornis in psychologische functies?
- Ideeën en verwachtingen over het ontstaan en voortbestaan van de klachten zorgen,
specifieke vragen en verwachting ten aanzien van de therapie
- Mate van bereidheid/motivatie/beheersingsstrategieën (zelfeffectiviteit, coping).
3
, Etiologische factoren die mogelijk bijdragen aan het ontstaan van lage rugpijn en LRS zijn:
(deze factoren kunnen een rol spelen bij het ontstaan van (een eerste keer of terugkerende) lage
rugpijn.)
- Aan rugpijn gerelateerde factoren:
o eerdere episoden van lage rugpijn
- Patiëntgerelateerde factoren:
o overgewicht en obesitas
o roken
o Comorbiditeit
- Psychosociale factoren:
o Depressie
- Werkgerelateerde factoren:
o hoge fysieke belasting tijdens werk
o hoge mentale belasting tijdens werk
o weinig sociale ondersteuning op het werk
o weinig mogelijkheden om werkzaamheden zelf in te vullen
o weinig zekerheid voor het behouden van de baan
o zeer monotone arbeid
Prognostische factoren die geassocieerd zijn met aanhoudende lage rugpijn en LRS:
(Deze factoren kunnen het beloop van de klachten beïnvloeden.)
- Aan rugpijn gerelateerde factoren:
o eerdere episoden van lage rugpijn
o hoge mate van beperkingen in activiteiten
o pijn in het been
o hoge intensiteit van de pijn
- Patiëntgerelateerde factoren:
o slechte algemene gezondheidstoestand of kwaliteit van leven
- Psychosociale factoren:
o psychologische en psychosociale stress*
o pijngerelateerde bewegingsangst
o depressieve gevoelens of klachten
o passieve copingstijl
o negatieve verwachtingen over herstel of catastroferen
- Werkgerelateerde factoren:
o hoge fysieke belasting tijdens werk
o slechte relaties met collega’s
o verminderde tevredenheid met werk
Aanbevelingen ivm etiologische en prognostische factoren:
Inventariseer de prognostische factoren voor aanhoudende lage rugklachten en LRS die in het
overzicht staan vermeld. Hoewel het onzeker is in welke mate de prognostische factoren het risico
op aanhoudende lage rugklachten en LRS voorspellen, is het aannemelijk dat een dominant
aanwezige factor of een combinatie van prognostische factoren, de kans op herstel belemmert.
4