SAMENVATTING
RELATIEVERMOGENSRECHT
Karel de Grote Hogeschool
Docent: Timothy Matthijs
Academiejaar 2022-2023
Notities van alle lessen relatievermogensrecht. Bevat alle wetsartikelen, voorbeelden en theorie.
Oefeningen niet inbegrepen.
Elke les aanwezig geweest.
Eigen opmaak kan nog toegevoegd worden.
Ella Van Dyck
Ella.vandyck@student.kdg.be
,H1: Samenlevingsvormen
1.1 Het huwelijk
Verbintenis, overeenkomst gesloten tussen twee mensen, al dan niet
van hetzelfde geslacht die rechten en plichten teweegbrengen in het
kader van een huwelijk.
Voor de ambtenaar van de burgerlijke stand
1.1.1 Voorwaarden om te huwen
Je moet meerderjarig zijn
Je moet handelingsbekwaam zijn
Geldige toestemming van de twee partijen
Je moet nog ongehuwd zijn, mogen nog niet getrouwd zijn
Er mag geen (bloed)verwantschap zijn tussen de partners
1.1.2 Rechten en plichten
Samenwoonstplicht
Onderhouds- en bijdrage verplichting in verhouding tot het inkomen
(a rato)
Trouw zijn
Bescherming van de gezinswoning
Je mag alles verkopen wat niet de gezinswoning is
VB eigendom:
- Juul en Aure zijn getrouwd, wonen in een huis.
- Ze hebben 7 kinderen en wonen allemaal in dat huis dat juridisch
gezien eigendom is van Juul alleen.
- Juul wil dat huis verkopen maar kan dat niet alleen beslissen, hij
moet de toestemming van Aure hebben (het is de gezinswoning).
- Naast de gezinswoning hebben ze ook een chalet in de Ardennen
en dat is enkel van Aure. Ze wilt de chalet verkopen en heeft
hiervoor geen toestemming nodig van Juul want dit is NIET de
gezinswoning. Hier mag Aure alleen beslissen.
VB huur:
- Juul huurt een huis, daarna leert hij Aure kennen en ze wonen daar.
De verhuurder wil opzeggen. De verhuurder stuurt alleen een
aangetekende brief naar Juul, dan geldt dat niet. Hij moet ook in een
aparte aangetekende brief Aure aanspreken. Want Juul en Aure
moeten de verhuurder hebben ingelicht dat zij ondertussen zijn
getrouwd.
Hoofdelijkheid voor kosten van de huishouding en de kosten voor de
opvoeding van de kinderen.
1.1.3 Welke stappen zet je als je wilt trouwen?
Huwelijk aangeven bij de ambtenaar van de burgerlijke stand
de TWEE aanstaande echtgenoten moeten dit melden =
, aangifte van huwelijk
er moet 2 weken zitten tussen de aangifte en het effectief
trouwen
je moet een je identiteitskaart en geboorteakte meenemen
indien je geen Belgische nationaliteit hebt moet je ook nog
een attest voorleggen waaruit blijkt dat ze nog niet getrouwd
zijn of een vorig huwelijk geannuleerd is
Ambtenaar vraagt of je al naar de NOTARIS bent geweest (dit is
geen verplichting)
Notaris (of paralegal) zal adviseren rond je persoonlijke
situatie.
Notaris raadt aan om al dan niet een huwelijkscontract te
maken.
1.1.3.1 Drie mogelijkheden:
1. Zonder huwelijkscontract trouwen = trouwen onder het
wettelijk stelsel.
Er hoeft niets te gebeuren, er wordt dan geen
huwelijkscontract opgemaakt.
Drie vermogens onder het wettelijk stelsel:
Eigen vermogen van de man (ene partner)
Eigen vermogen van de vrouw (andere partner)
Gemeenschappelijk vermogen = vermogen dat alles wat vrouw
en man samen bezitten beschrijft
Dit wettelijk stelsel is van toepassing indien je niets aan het
huwelijkscontract verandert
Huwelijkscontracten kunnen maar dat is geen verplichting!
Huwelijkscontract is aangeraden
VB: Koppel trouwt onder wettelijk stelsel. Zij heeft een
bloemenzaak, hij was bediende. Bloemenzaak gaat failliet en
zij krijgt ongeluk en verliest armen. Schuldeisers van de vrouw
haar zaak, zijn bij de man gaan aankloppen.
2. Scheiding van goederen:
Twee vermogens:
Vermogen van de ene partner
Vermogen van de andere partner
Beide partners kunnen wel samen iets bezitten, dan is er
sprake van onverdeeldheid, DIT KAN ENKEL BIJ SCHEIDING DER
GOEDEREN
!!! hetgeen dat men samen bezit = onverdeeldheid GEEN
gemeenschappelijk vermogen
Huwelijkscontract is verplicht!
3. Algehele gemeenschap van goederen:
Één vermogen stelsel = gemeenschappelijk vermogen
Huwelijkscontract verplicht!
opmaak door notaris
, kleding, juwelen, tassen, … behoort niet tot het
gemeenschappelijk vermogen, dit zijn strikt persoonlijke
voorwerpen
,1.1.4 Beëindiging
1.2 Wettelijk samenwonend
= met twee mensen samenwonen, al dan niet van hetzelfde
geslacht die en verklaring gaan afleggen bij de ambtenaar van de
burgerlijke stand.
Beiden leggen de verklaring af
Kan met partner maar ook met een vriend, mama, papa, …
VB: papa en mama hebben twee kinderen (broer en zus).
Mama sterft en zus en broer krijgen eenmalige erfenis. Stel
dat broer wettelijk samenwoont met mama, erft hij twee
keer. Een keer als zoon en een keer als partner.
Nu gaat de gezinswoning naar de partner voor 0%,
zijn ze niet wettelijk samenwonend dan kost dat
wel geld!
1.2.1 Voorwaarden om wettelijk samen te wonen
Beide partijen moeten meerderjarig zijn
Beide partijen moeten handelingsbekwaam
Beide personen mogen niet al gehuwd zijn of wettelijk
samenwonend zijn met iemand anders.
Je mag wettelijk samenwonen met een bloedverwantschap
1.2.2 Rechten en plichten
Bescherming van de gezinswoning
Samenwoonstverplichting
Hulp- en bijdrageplicht in de lasten van het samenwonen (in
verhouding met het inkomen)
Partner hoeft je niet trouw te zijn (verschil met huwen!!)
Geen verplichting tot getrouwheid indien je wil
samenwonen met partner of familielid
Hier kan je alleen maar hopen dat je liefdespartner
trouw is, je kan het hier niet afdwingen zoals bij
huwelijk.
1. Hoofdelijkheid van de kosten van de samenwoning en de
opvoeding van de kinderen.
Contractsluiting
Samenwoningscontract is NIET verplicht, je kan dit sluiten en dan
doe je dit langs notaris
1.2.3 Beëindiging wettelijke samenwoning
De beëindiging laten weten aan de ambtenaar van de burgerlijke
stand via verklaring, verklaring van beëindiging van wettelijke
, samenwoonst
Kan alleen of met twee
Dood
Huwelijk met een ander
Huwelijk met wettelijke samenwonende
1.3 Feitelijk samenwonend
Twee of meerdere mensen die samenwonen
1.3.1 Voorwaarden:
Niet echt voorwaarden
1.3.2 Rechten en plichten
geen
Contracten
Je kan een contract van feitelijke samenwoning laten afsluiten en
dit kan onderhands of via de notaris.
Maar het contract is zeker niet nodig.
Dit zou je kunnen doen omdat
VB:
- Mevrouw woonde samen met man X (feitelijk) en ze maakte een
overeenkomst op waarin elke uitgave werd genoteerd. Stel dat ze
ooit uiteengaan, staat het op papier.
- Dus voor de grote uitgaven zou dit wel handig kunnen zijn.
1.3.3 Beëindiging feitelijke samenwoning
Einde: tot je huwt, wettelijk samenwoont of alleen gaat wonen,
verklaring tot beëindiging afleggen
Op relationeel gebied is wettelijk en feitelijk samenwonen is
beëindigen het makkelijkste, maar op vermogensrechtelijk vlak, is
het makkelijker om uit elkaar te gaan als je getrouwd bent. Want
de wetgever heeft duidelijk regels.
H2: Het secundair huwelijksvermogensrecht
WETTELIJK STELSEL
Algemeen: Wet van 14/07/1976 = wet van het huwelijksvermogensstelsel
ZIE art. 2.3.16 – 2.3.51 BW (boek 2)
Nieuw BW is in werking getreden op 1/07/2020
gepubliceerd: 18/09/1976
Normaal wet geldig 10 dagen na publicatiedatum.
Wet is in werking getreden 28 SEPTEMBER ’76.
Tot wet van 14/07/1976: iedereen die daarvoor is getrouwd, konden
kiezen →
overgangsbepaling
Vanaf wet 14/07/1976: wettelijk zoals vandaag dus
Overgangsbepalingen: gevallen waarin iemand is getrouwd tussen
14/07 en publicatiedatum en inwerkingtreding.
, 2.1 Samenstelling van het vermogen: ACTIEF
Eigen vermogen man
Eigen vermogen vrouw
Gemeenschappelijk vermogen
ZIE art. 1405 BW
2.1.1 Gemeenschappelijk vermogen
= Alles dat onder het gemeenschappelijk vermogen valt: ZIE art. 1405
BW
de inkomsten uit de beroepsbezigheden van elk der echtgenoten,
alle inkomsten of vergoedingen die ze vervangen of aanvullen,
evenals de inkomsten uit openbare of particuliere mandaten;
VB beroepsinkomsten: loon, wedden, salaris
Beroepsbezigheden: ruim interpreteren!
Vervangingsinkomsten: pensioen, ziekteuitkering,
de vruchten, inkomsten, interesten van hun eigen goederen;
Goederen die in het eigen vermogen van de partners zitten, maar
de inkomsten etc behoren tot het gemeenschappelijk vermogen.
VB: een vakantiehuis uit het eigen vermogen van X waar ze huur
van
ontvangen, het vakantiehuis blijft in het eigenvermogen maar het de
huuropbrengsten blijft in het gemeenschappelijk vermogen
LET OP! VALSTRIK: wettelijk stelsel: kan je niet van afwijken!:
meeste koppels hebben een gemeenschappelijke en ook een
eigen rekening
stel X en Y zijn getrouwd onder wettelijk stelsel en hebben een
gemeenschappelijke rekening, maar X heeft nog een eigen
rekening op haar naam waar ze haar loon oa op laat storten. Y
heeft ook een eigen rekening.
X en Y gaan uiteen, gemeenschappelijke rekening delen EN juridisch
gezien zijn de eigen rekeningen ook Gemeenschappelijk! De
rekening waar het loon op komt, wordt
geacht van gemeenschappelijk te zijn.
VB: intresten op een rekening die X heeft geopend voor een
schenking
van papa, de schenking (bv 100 euro) zelf is van X maar de intresten
daarop zijn
gemeenschappelijk.
Intresten zijn altijd gemeenschappelijk!
de goederen geschonken of vermaakt aan de twee echtgenoten
samen of aan een
van hen onder beding dat die goederen gemeenschappelijk zullen
zijn;
Schenkingen moeten aan beide partners zijn gegeven. Als het
