1
Ondernemingsrecht: Corporate Governance en Corporate Litigation (10 ECTS)
Algemene informatie
- Schriftelijke opdracht met mondelinge presentatie (15%)
- Eindtentamen(open boek) (85%)
- Voor jurisprudentie vooral naar relevante rechtsoverwegingen kijken
- Jurisprudentie
- Belangrijke (maar niet verplichte) jurisprudentie (naam hoeft niet genoemd te worden)
- Nederlands recht
- Internationaal recht
- Literatuur
- Algemeen beginselen; schakelpunten; erg belangrijk voor tentamen etc
, 2
COLLEGE 1
- Wat is corporate governance en corporate litigation?
- Historische ontwikkeling
- Agency theory
- Verschillen tussen open en besloten verhoudingen
- Corporate Governance Code
Corporate governance & verdeling van Te behandelen onderwerpen dit college:
bevoegdheden
- Typerende belangenconflicten binnen de onderneming
→ actualiteit van de geschiedenis
- Belang van de vennootschap (= heilige graal van het ondernemingsrecht)
→ aandeelhoudersbelang of belangenpluralisme?
→ maatschappelijke taakopdracht?
- Organen
→ onderlinge verhouding
→ taken & richtsnoer van handelen
OK 6 februari 2018
Enquêteprocedure rondom Xeikon (printerbedrijf); 29% van de aandelen aan de beurs genoteerde en 71% van grootaandeelhouders
(i) Xeikon koopt een belang in Accentis en volgens een onderzoeker doet zij dit voor een te hoge prijs.
→ de gedupeerden hiervan zijn de beursaandeelhouders omdat het bedrijf Xeikon in waarde daalde
(ii) Paar jaar later verkoopt Xeikon dit belang opnieuw maar nu tegen een te lage prijs
→ opnieuw een voordeel voor Punch en opnieuw een nadeel voor de beursaandeelhouders
(iii) Minderheidsaandeelhouders stappen naar de Ondernemingskamer
Xeikon: betekenis - Met overdracht van Accentis aan Xeikon diende Punch slechts haar eigen belang. Xeikon had geen enkel strategisch belang hierbij
en betaalde ook nog eens een te hoge prijs (verlies €42 miljoen excl. rente).
- Cok bemoeide zich ondanks tegenstrijdig belang actief met het overnameproces. Zijn deelname als commissaris aan beraadslaging
en besluitvorming bij de terugverkoop geeft blijk van wanbeleid.
- Xeikon heeft gefaald in het bewaken van belangen van haar minderheidsaandeelhouders.
, 3
Xeikon: Hoge Raad HR 19 juli 2019
Beslissing over 1e transactie:
- Buitenlandse belanghebbende (niet verschenen) is verkeerd opgeroepen.
- Er is een schending van hoor/wederhor.
- Wanbeleid/verantwoordelijkheid opnieuw beoordelen.
- Na cassatie en terugverwijzing is de zaak geschikt (= settlement; oplossing conflict).
Beslissing over 2e transactie:
- Cassatieberoep is verworpen.
→ er is dus wel wanbeleid bij deze transactie.
VOC = de Verenigde Oost-Indische Compagnie (of: vergaan oder corruptie)
- De eerste beursgenootschap (met dus openbaar verhandelbare aandelen) ter wereld.
= organisatie VOC
- Einde 16de eeuw voor vervoer naar India (1602).
- Een soort fusie van aandeelhouders → verzameling geld door participanten.
→ hiermee werd een boot als handelsonderneming gefinancierd en bij terugkeer werd winst (in natura en/of geld) uitgekeerd
→ vennootschap werd iedere keer opnieuw opgericht en geliquideerd bij terugkomst
- Politieke gedachten = Spanjaarden en Portugezen wegjagen om een belangrijke inkomstenbron voor Spanje te vernietigen
- Heren XVII = bestuur samengesteld uit politici, burgemeester… dat kiest hoe veel schepen, waar, welk goed etc.
Wat ontbreekt hier? Aandeelhouders! Deze mochten investeren maar er was in beginsel geen vorm van zeggenschap.
- Dit was geaccepteerd omdat er hoge winstverwachtingen waren.
- Elke 10 jaar was er wel een soort jaarrekening (1612, 1622) waar aandelen ingeruild konden worden voor geld. Zo konden
aandeelhouders rendementen realiseren.
→ hun enige vorm van zeggenschap
Winst valt tegen op het begin.
- Er moesten lange termijn investeringen gedaan worden om een duurzame onderneming op te zetten. Dit ging ten koste van winst.
→ genocide plegen, handelsvestigingen,
- Na 20 jaar (1622) wilden bewindhebbers (= bestuurders) nog steeds geen verantwoording leggen waarom er zo weinig was
uitgekeerd aan aandeelhouders. Er werd alleen maar in natura uitgekeerd tot nu toe (bijv. potje nootmuskaat)
- Hoe duurder de expeditie was, hoe hoger de beloning voor de bewindhebbers eigenlijk.
→ komt omdat door extra kosten de VOC steeds groter kon worden
- 1623: opstand van participanten.
→ dit deden zij op een moderne manier; het beïnvloeden van de publieke opinie.
- Gelukkig kwam de winst op tijd. Ook hadden de bewindhebbers niet de gevraagde transparantie gegeven, de winst was positief etc.
Parallel en als reactie op de kritiek: oprichting West-Indische Compagnie (WIC).
, 4
VENNOOTSCHAPSBELANG
Richtsnoer bestuurlijk handelen: Vraag = in hoeverre moet het bestuur zich richten naar aandeelhoudersbelangen, of naar andere belangen? Welk belang staat voorop?
aandeelhoudersbelang?
Oude opvatting (tot ong. 1960):
- NV = contract tussen aandeelhouders
- Aandeelhouders zijn soeverein
- De aandeelhouders delegeren taken aan ‘lasthebbers’ (= bestuurders)
→ aandeelhouders delegeren een deel van hun macht aan bestuurders en daarom moeten bestuurders zich dan richten naar het
belang van de aandeelhouders
- Bestuurders waren ondergeschikt aan aandeelhouders
- Bevoegdheid van bestuurders is een afgeleide van de bevoegdheid van aandeelhouders
Veranderingen in de 20e eeuw:
- Groei ondernemingen (werden steeds groter en hierdoor werd verantwoordelijkheid voor bestuurders steeds groter en belangrijker)
→ arbeidersbelangen ontstaan
- Groei aantal aandeelhouders
→ kennisachterstand van aandeelhouders
→ kennen elkaar niet (kunnen niet samen optrekken)
→ minder betrokken (door o.a. meerdere investeringen) → opkomst AVA daalt
- Bestuurders worden machtiger hierdoor en aandeelhouders verliezen invloed (omdat er maar een laag % verschijnt in AVA)
Conclusie: Hoe groter de onderneming, hoe meer aandeelhouders. Hierdoor worden aandeelhouders steeds minder machtig.
Maeijer’s opinie over de vraag Inaugurele reden (oratie) 1964: ‘Het vennootschappelijk belang is het belang dat de vennootschap heeft bij haar eigen gezonde
bestaan, uitgroei en voortbestaan met het oog op het door te bereiken doel’
= HOLISTISCHE BENADERING
…
‘waaronder het belang van de (continuïteit van de) aan de vennootschap verbonden onderneming’ (1989).
Van der Grinten’s opinie over de vraag Vennootschappelijk belang is de resultante van de afweging van belangen van allen die bij de vennootschappelijke werkzaamheid
zijn betrokken. Hoe deze afweging dient te geschieden, welk gewicht eventueel contrasterende belangen in de schaal behoren te
= RESULTANTE LEER leggen, hangt af van de concrete situatie’.
‘A manager told to serve two masters (…) has been freed of both and is answerable to neither’ (Easterbrook & Fischel 1991).
Belangrijk hier: HR 4 april 2014 (Roovers/Cancun Holding I)
Vraag: is Cancun meer Maeijer of meer Je kunt ze allebei in de uitspraak teruglezen, maar:
van der Grinten?
- Hoofdregel lijkt een beetje op Maeijer (niet helemaal) in het bevorderen van het bestendige succes van de onderneming (primair)
- Deelbelangen van van der Grinten zijn terug te vinden in de correctiefactor van de uitspraak (secundair).
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur rubendickhoff. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,19. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
