Wat is psychologie?
= is de wetenschap die het menselijk gedrag en de mentale activiteiten van de individuele mens
bestudeert.
Bv. Waarom stelt iemand pestgedrag in een groep? Waarom voel ik me als begeleider zo
uitgedaagd door deze cliënt?
Het doel: van de wetenschappelijke psychologie is het formuleren van algemene uitspraken of
wetmatigheden betreffende gedragingen en psychische processen en zij gebruikt hiervoor
wetenschappelijke methoden.
Wat is gedrag?
gedrag gaat in 2 richtingen.
Naar binnen toe = innerlijk gedrag: waarneming – geheugen – denken/intelligentie – voelen
Naar buiten toe = uiterlijk gedrag – emoties – leerprocessen – motivatie
Gedragingen zijn betekenisvolle reacties op een situatie.
BV. Het kind dat een brede omweg maakt bij een gloeiende kachel reageert op de
signaalwaarde van de kachel. De kachel is signaal voor, verwijst naar pijnlijke
brandwonden
Bv. Een cliënt die aan tafel gaat wanneer zijn begeleider een bord uit de kast neemt,
reageert op de betekenis die de verwijzer (het bord) heeft voor de cliënt.
De eigenlijke gedragsreactie (R) is dan een reactie van het individu op de betekenis van de
door hem of haar opgebouwde gedragssituatie
Gedragingen zijn steeds doelgericht en de doelgerichtheid is complex.
,De mens handelt niet zomaar. Hij is steeds gericht op het bereiken van een doel. Achter elk gedrag zit
een bedoeling ook al is dat niet altijd even zichtbaar.
BV: Een jongere vliegt zonder aanwijsbare reden uit tegen een begeleider. De
begeleider veroordeelt het gedrag en sanctioneert. De jongere had echter net slecht
nieuws gekregen en reageerde zich af op de opvoeder. Het doel was niet de opvoeder
aan te vallen maar zich af te reageren.
De doelgerichtheid van het gedrag is ook zeer complex:
× De psychologische of motivationele richting van een gedrag komt niet altijd overeen met de
observeerbare richting.
Bv. Eerst twee jaar gaan werken om nadien studies te kunnen betalen. Man en vrouw met huwelijksproblemen
gaan voor (on)bepaalde tijd uit elkaar met de bedoeling nadien een betere relatie uit te bouwen. Cliënt X stelt
‘probleemgedrag’ vlak voor het vertrek op uitstap. Begeleider besluit dat cliënt niet mee kan en denkt cliënt
hierdoor te ‘straffen’. Cliënt haalt ‘slag binnen’ en kan in de groep blijven .
× Uiterlijk erg verschillende gedragingen kunnen op eenzelfde doel gericht zijn.
Bv. Tv-kijken of voetballen om zich te ontspannen. Hoe ontspan jij je? Hoe ontspannen jouw cliënten zich ?
× Een concreet gedrag kan gericht zijn op het bereiken van meerdere doelen. We zeggen dan
dat het gedrag meervoudig bepaald is.
Bv. Naar de les gaan om meer kennis op te doen, om slaagkansen te verhogen én om bij een vriendin te kunnen
zijn.
× Een uiterlijk identiek gedrag kan op verschillende ogenblikken gans verschillende doelen
nastreven.
Bv. Piano spelen om je ouders te plezieren of om ze te enerveren.
× Een mens is zich niet altijd bewust van de werkelijke doelen die men nastreeft. Een aantal
doelen kunnen onbewust zijn (zie Freud).
Bv. Oorlogsgeschiedenis bestuderen vanuit onbewuste sadistische neigingen. Waarom kies je voor een sociale
richting?
× Een nagestreefd doel is meestal slechts een middel om een verder doel te bereiken.
Bv. Waarom les volgen? Om te slagen. Waarom slagen? Om begeleider te worden. Waarom begeleider worden?
Om mensen te kunnen helpen … Zo kan je verder gaan tot je het uiteindelijke doel bereikt hebt
Gedrag is steeds te situeren tegenover een persoon in zijn omgeving.
,Het gedrag wordt steeds bepaald door factoren in de persoon en factoren in de situatie.
Gedrag is altijd een zinvolle reactie van de totale persoon op een voor hem zinvolle prikkel uit de
omgeving.
BV: Liam eet niet graag ijs, wij wandelen richting de ijskar om daar achter het bos in te gaan. Liam
maakt de interpretatie dat we een ijsje gaan eten en word heel boos op de begeleiding en stampt
tegen alles wat hij ziet.
De psychologie is dus geïnteresseerd in theorieën waardoor we het menselijk
gedrag beter kunnen begrijpen, verklaren of voorspellen. De psychologie is op zoek naar
algemeenheden en wetmatigheden in het gedrag van de mens. Toch blijft elke mens uniek. Er zijn in
het menselijk gedrag algemene wetmatigheden terug te vinden maar de inhoud waarmee iemand
deze algemeenheid invult, is anders
Leg deze uitspraak uit “De psychologie zoekt naar algemeenheden en wetmatigheden, maar elke
mens is wel uniek.”
Er zijn in het menselijk gedrag algemene wetmatigheden terug te vinden maar de inhoud
waarmee iemand deze algemeenheid invult, is anders
BV:
Wat is een functieanalyse/ ABC-analysen ?
, = er wordt een nauwkeurige analyse gemaakt van specifiek gedrag in de specifieke context, met al
datgene wat aan het gedrag vooraf gaat en wat er op volgt.
G = gedrag
P = persoon met diens persoonlijke leergeschiedenis.
O = stimuli en contexten (omgeving) die ons gedrag omvatten: de dingen die aan het concrete gedrag
voorafgaan, tegelijkertijd ermee aanwezig zijn en erop volgen.
Waarom doen we dit ?
Functie van het gedrag analyseren nagaan waarom dit gedrag gesteld wordt zodat er veel
gerichter interventie geboden kan worden
Achterhalen op welke wijze het gedrag een ‘zinvolle reactie’ is en op welke ‘betekenisvolle situatie’
het gericht is
De hypothese over de factoren die het probleemgedrag van dit individu in stand houden
opstellen FA = maatwerk
Het ABC-schema
Het probleemgedrag (B) kan nooit los gezien worden van de omgeving waarin het plaatsvindt. Er gaan
steeds dingen aan vooraf, die men antecedenten (A) noemt en ons gedrag heeft ook steeds gevolgen,
die men consequenten (C) noemt. Deze drie zaken (Antecedenten-Behavior-Consequenten) vormen
de essentie van elke functieanalyse. Belangrijk is ook om stil te staan bij de situatie waarin het gedrag
zich voordoet en wie er nog aanwezig is
Antecedenten: een gedetailleerd zicht krijgen op de prikkels/situaties die aan het gedrag voorafgaan.
Behavior: een gedetailleerd zicht krijgen op de zeer concrete aard van het probleemgedrag.
Consequenten: een gedetailleerd zicht krijgen op de prikkels/situaties die op het gedrag volgen.
Enkele moeilijkheden
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur waterschootashley. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €10,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
