HS 1: Diagnostiek en classificatie
Classificatiesystemen → Hoe kijken we naar pathologie?
- Madness → Impliceert gek, onvoorspelbaar, afwijkend, vreemd, gevaar, irrationeel, …
- Ook Hippocrates van Kos classificeerde reeds pathologien (460-370 v.Chr.) – humores –
temperamenten
o Flegmatisch (overvloed aan slijm) → rustig, kalm
o Melancholisch (overvloed aan zwarte gal) → zwartgallig
o Sanguin (overvloed aan bloed) → vurig, energiek
o Cholerisch (overvloed aan gele gal) → driftig
Madness of insanity
- Impliceert geen oorzaak
- Beschrijft gedrags(verandering)
o Persoonlijkheidsverandering, niet meer zichzelf zijn
o Beïnvloed van buitenaf
▪ Giftige stoffen (Paracelsus 1493 – 1541)
▪ ‘Bezeten’ – demonologie
Thomas Sydenham (UK, 1624 – 1689)
- Vader moderne medische nosologie, classificatie-leer
- Concept afzonderlijke ziekten met eigen
o Symptomen
o Verloop
o Prognose
- Chorea van Sydenham
Medisch model
Ziekte-begrip beïnvloed door 2 ontdekkingen
1. Correlatie klinisch syndroom met post-mortem afwijkingen
2. Ontdekking van micro-organismen als ziekte-verwekkers - microbetheorie (>1850)
Somatogene hypothese
- Syphilis
o SOA
o Ulcera - necrose - gebrekkige coördinatie - apathie - dementie
o Spirocheet - Treponema pallidum
o Psychiatrische ziekte - biologische oorzaak
Pagina 1 van 217
PW 2 – Sem 1
,Psychopathologie en psychiatrie 2022-2023
1 Morele behandelingen
Philippe Pinel - Jozef Guislain
Eind 18e – begin 19e eeuw
- Oprichting asielen
o ‘Insane asylum’, ‘lunatic asylum’
- ‘Insanity’
o Nu ‘psychose’ – EPA (ernstige psychiatrische aandoening)
1844
- ‘Statistical classification of institutionalised mental patients’
o Beperkt aantal diagnosen, oa manie en melancholia
o Voorloper DSM
1883: Emil Kraepelin (1856 – 1926)
- Groepeert ziektebeelden obv gemeenschappelijke patronen van symptomen (syndroom)
- Afzonderlijke entiteiten (natürliche Krankheitseinheiten)
- Eigen (biologische) oorzaak
- Prognose-gericht (geneeslijk van ongeneeslijk onderscheiden)
1.1 Nood aan classificatie neemt toe …
- Begin 20” eeuw
- Andere settings: ambulante psychotherapeutische praktijken
- Niet-psychotische aandoeningen: ‘neurosen’, persoonlijkheidsproblematiek …
International Classification of Diseases – ICS-11 – Revisies door WHO
DSM-I (1952)
- Opgestart door american psychiatric association
- Gebaseerd op etiologische theorieën
o ‘Impairment of brain tissue function’
o Psychogeen (psycho-analyse)
- Niet gebaseerd op empirische data
- Opkomst medicatie → Nood aan verband tussen diagnose en behandeling
Pagina 2 van 217
PW 2 – Sem 1
,Psychopathologie en psychiatrie 2022-2023
DSM-II (1968)
- Psycho-analyse
o Nadruk op context: reactie op stress/omgeving
o Ervaringen jeugd
o Geen empirische data
- Psychobiologie van Meyer
o Anti-kraepeliniaans - biologisch reductionisme
o Invloed van sociale en psychologische factoren - reactie-typen
o Geen empirische data
Diagnose is subjectief! → Onderzoek: US-UK Diagnostic Project – 1965)µ
- Schizofrenie: USA 2X UK
- ‘Due largely to the diagnostic practices of the psychiatrists’
- --> Nood aan internationale afspraken voor diagnostiek eenduidige diagnostische criteria
- Niet omdat patiënten anderswaren in de verschillende landen. MAAR de USA bekeek de
diagnostiek veel breder, diagnostiek is erg subjectief --> internationale regels --> reeks van de
DSM
DSM-III (1980)
- A-theoretisch
o Geen etiologische theorie (oorzaak)
o Geen psycho-analytisch denken
- Observeerbaar / zichtbaar
- Descriptief
- Categoriaal
o Concept van onderscheiden ziekte-entiteiten
2 Diagnostiek
2.1 Doel
- Vaststellen van symptomen
o Symptoom = ziekteteken = een teken dat er een ziekte is
o Samenhang en verloop
- Beschrijven van toestand
- Verklaren/begrijpen van toestand
o Symptomen en hun samenhang
o Lichamelijke en psychische oorzaken
o Sterke / kwetsbare kanten van persoonlijkheid
o Invloed van gedrag - onderhouden/oplossen van problemen
- Instellen van behandeling
Etiketjes
- ‘Plots (vielen) puzzelstukken in elkaar’
- ‘(De diagnose bleek) de sleutel tot het redden van ons samenzijn’
- 'De diagnose bracht helderheid met in z’n kielzog meteen een praktisch handelsplan…
Pagina 3 van 217
PW 2 – Sem 1
, Psychopathologie en psychiatrie 2022-2023
2.2 Typen
Syndroomdiagnose Struktuurdianogse
- Descriptieve diagnose - Beschrijvend
- Louter beschrijvend - Wél info over etiopathogenese
- Geen info over etiopathogenese o Beschrijven waardoor en op
welke wijze is het syndroom
ontstaan (etiopathogenese)
- Beïnvloedende factoren
o Neuro-biologisch
o Psychologisch
Structuurdiagnose
Beïnvloedende factoren
- Predisponerende factoren: factoren die iemand kwetsbaar maken
- Luxerende factoren: factoren die de stoornis uitlokken
- Onderhoudende factoren: factoren die de stoornis onderhouden of versterken
Etiopathogenetisch model
Predisponerend Luxerend Onderhoudend
Neurobiologisch Vb: Depressie in familie Vb: Leverontsteking Vb: Geen
Psychologisch Vb: Narcistische trekken Vb: Ontslag Vb: Relatieproblemen
Syndroomdiagnose vs struktuurdiagnose
Depressie, melancholische kenmerken, bij lichamelijk gezonde man, met narcistische
persoonlijkheidstrekken en een belaste familiale voorgeschiedenis, reactief na ontslag werk en
leverontsteking.
Als gevolg hiervan relationele conflicten.
3 Classificatie
3.1 Doel
Identificeren van groep patiënten met vergelijkbare (klinische) kenmerken
- Om behandeling in te stellen
- Om prognose te voorspellen
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur cathoschelkens. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €15,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
