Literatuurgeschiedenis
Historische achtergrond [1500-1700]
● Na de middeleeuwen verdween de feodale Europese koninkrijken om plaats te
maken voor centraal geregeerde staten
- De burgerij →steeds rijker en machtiger
- De adel en kerk →verloren een deel van hun gezag
● In de 16e eeuw viel de Kerk uiteen in katholieken en protestanten.
- Er volgde een diverse godsdienstoorlogen [Oorlog voeren voor religieuze
vrijheid, of een bepaald 'geloof' verspreiden onder onwillige volken] →gevolg
is een economische malaise [crisis of depressie in de economie]
● In sommige landen ontstond in de tweede helft van de 17e eeuw de absolute
monarchie
- Absolute monarchie: de koning bezat de volledige macht en was een soort
vertegenwoordiger van God (--> zo werden politieke en godsdienstige
gehoorzaamheid aaneen gekoppeld → zorgde voor relatieve rust en orde)
● 16e eeuw: Nederlandse gewesten onder het gezag van keizer karel V en daarna
zoon Filips II (koning Spanje).
- Deze probeerde de gewestelijke autonomie te beperken.
- trad fel op tegen "ketters" [=protestanten]
- Hij stuurde ook een Legermacht onder bevel van Alva →begin 80 jarige
oorlog (1568 - 1648)
● Binnen de Republiek der verenigde werd de dienst uitgemaakt door het rijke gewest
Holland
- landsadvocaat [raadspensionaris]: de machtigste man van Holland, een
soort voorzitter-secretaris van de Hollandse Staten [Johan van
Oldenbarnevelt 1586-1619 en Johan de Witt 1653-1674]
- Stadhouder [plaatsvervanger]: aanvoerder van leger en vloot [Willem van
Oranje 1572-1584 en Zoon Maurits 1585-1625 en Frederik Hendrik
1625-1647]
● Tussen de stadhouders en de raadpensionarissen van Holland was er een
voortdurende strijd om macht:
- De stadhouders streefden naar een centraal geregeerde staat, de
raadpensionarissen verdedigden de gewestelijke autonomie [=autonomie is het recht
op zelfbestuur van een gemeenschap binnen een groter geheel]
● In de Republiek bloeiden economie, kunsten en wetenschappen
● Terwijl het zelfstandige Noorden zijn 'Gouden eeuw" beleefde, raakten de zuidelijke
gewesten in verval.
- Ze bleven in Spaanse handen
- Het katholicisme was er de enige toegestane godsdienst.
- het Nederlands verviel tot een tweederangs taal voor bedienden en
plattelandsbewoners
● Pas in de 19e eeuw ontstaat er weer een Nederlandstalige cultuur in het zuiden
● In de zestiende eeuw wordt de West-Europese cultuur overheerst door de grote
kunst- en cultuur stroming van de Renaissance
● Twee nieuwe kunststroming: [in Italië 16e eeuw en in Europa 17e eeuw]
- Maniërisme en Barok
, De Renaissance
● de Renaissance [wedergeboorte]: ontstond in Italië in de loop van de 14e eeuw.
Een nieuwe cultuur beweging waar men terug keek maar het glorierijke verleden [de
Romeinse tijd en de Griekse cultuur]
● klassieke Oudheid; 500 voor Chr. - 500 na Chr.
● humanisten: de eerste onderzoekers van de klassieke cultuur (Erasmus 1466-1536)
- Voortbouwend op klassieke teksten ontwikkelden ze een nieuw begrip van de
rol van de mens in de wereld, dat snel door anderen werd overgenomen.
● Theocentrische opvatting [=op god gericht] veranderd in een antropocentrisch [=nu
vond men de mens en de aarde even belangrijk als het goddelijke en de hemel]
● individualisme: de mens was niet langer allereerst deel van een groter geheel [dorp,
gilde, stand, kerk], maar een unieke, individuele persoonlijkheid
- kunstenaars gingen hun schilderijen signeren en hun namen op boeken
zetten
● 'homo universalis": het hoogste ideaal, en mens die op alle gebieden van de
menselijke cultuur uitblonk (Leonardo da Vinci, 1452-1519, standaard voorbeeld)
● empirisme: zelf uit willen vinden hoe dingen werken in elkaar zitten door
experimenten doen
● Nicolaus Copernicus (1473 - 1543) toonde aan dat de aarde om de zon draaide.
● Galileo Galilei (1564-1642) onderzocht de sterrenhemel
● Isaac Newton (1642-1727) opsteller van de theorie van de zwaartekracht
● Niet alleen de fysische kennis werd groter, ook geografische, taalkunde en de
geschiedschrijving.
● Hervorming, Reformatie of Protestantisme: men ging zelf de basis van het geloof
studeren [de bijbel] en kwamen op de conclusie dat er veel wantoestanden heersten
in de kerk. Toen het niet lukte haar van binnenuit te hervormen, verlieten sommige
haar om het ware geloof buiten de kerk in ere te herstellen [Martin Luther 1483-1546
en Jean Calvin 1809 - 1504]
- In dezelfde tijd scheidde in Engeland de Anglicaanse kerk zich af van Rome.
● Het geloof aan heksen [bv. dat vaak in verband gebracht wordt met de ME] bloeide
vooral tijdens de Renaissance.
Literatuur en taal
● De literatuur van de Oudheid was in de Renaissance de maatstaf voor de eigen
literatuur
- Translatio: het maken van vertalingen uit het Grieks en Latijn.
- imitatio: het zelfstandig navolgen van de klassieke Schrijvers
- aemulatio: de oude literatuur over treffen.
● Men werd zich bewust van de mogelijkheden van de eigen taal en de klassieke
teksten toegankelijk voor mensen die geen Grieks en Latijn kenden
● Imitatio had vooral betrekking op het zelf schrijven in Latijn en op de herleving van
klassieke genres
● In de 16e, 17e [en een stukje van de 18e eeuw] was Latijn net zoals engels nu is [de
internationale taal van de wetenschap]
- Sommige "verlatijnste" hun achternaam: Copernicus →Koppernigk en
Grotius→ de Groot
- Ook werden zinsconstructies en uitdrukkingen overgenomen
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur BasmallahFawzyy. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €3,48. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.