Dit document is een samenvatting van het thema 'De late middeleeuwen', uit het boek 'Epic 3D' voor het vak geschiedenis in het GO! Onderwijs in de doorstroomfinaliteit/ASO.
Deelvraag 1
De 14e-eeuwse bevolking werd geconfronteerd met misoogsten en hongersnoden, waardoor ze al
verzwakt was toen de pest in Europa arriveerde. Op een paar jaar tijd stierf circa een derde van de
Europese bevolking aan de gevolgen van de pest. De joodse minderheid werd beschuldigd van het
verspreiden van de ziekte en werd daarvoor vervolgd. Ook op economisch vlak was er een probleem,
aangezien heel wat arbeidskrachten verloren gingen. Sommige historici zien hier ook voordelen in:
vrouwen kregen meer kans op werk en het verschil tussen rijk en arm zou kleiner geworden zijn. Ook
stierven er veel politieke leiders dankzij de pest, waardoor er weinig tot geen gezag meer was.
In de 14e eeuw zorgde slechte weersomstandigheden voor misoogsten, die dan weer leidden tot
hoge graanprijzen waardoor de bevolking ondervoed raakte en de weerstand verminderde. Doordat
er hongersnood was, was er ook een hoger sterftecijfer.
De pest verspreidde zich van Centraal-Azië naar de omgeving van de Zwarte Zee nadien naar Italië en
zo kwam het in heel Europa terecht.
Deelvraag 2
De Franse en Engelse vorst vochten de Honderdjarige Oorlog uit om te bepalen wie recht had op de
Franse troon. De oorlog zorgde zowel op Frans als Engels grondgebied ook voor opstanden tegen de
eigen vorsten. De bevolking werd hard getroffen door het oorlogsgeweld en eiste minder belastingen
en meer bescherming. In deze moeilijke periode kon Jeanne d’Arc een mythische status verwerven.
Jeanne d’Arc was een boerenmeisje die het Franse leger aanvoerde en ook won ze de slag bij
Orléans. Na haar dood en eeuwen later veranderde de beeldvorming over haar omdat ze heilig werd
verklaard. Ondanks de vele jaren van geweld, klopt het beeld van een eeuw lang oorlog niet.
De oorlog duurde niet exact 100 jaar maar wel 116 jaar, er werd eveneens niet altijd gevochten.
Er waren al spanningen voor de oorlog, zo blijkt uit volgende oorzaken:
1. De Engelse koning verloor zijn gezag over gebieden in Frankrijk en werd een leenman van de
Franse koning.
2. De Fransen sloten een bondgenootschap met Schotland in 1295.
Zowel op politiek als op economisch vlak waren er oorzaken van de Honderdjarige Oorlog:
Er waren meerdere politieke kandidaten voor het Franse koningschap.
De controle van belangrijke havens zorgde voor meer winst en dus een betere economie.
Na een tijd vluchtten de Fransen weg omdat de Engelsen boogschutters in zetten.
Het verleden in Frankrijk wordt gebruikt om de collectieve identiteit te bevestigen doordat:
Politici willen het uitzonderlijke verhaal van Jeanne d’Arc gebruiken om een nationaal gevoel en een
samenhorigheidsgevoel te ontwikkelen. Sommige politici misbruiken aan haar toegeschreven citaten
om een wij-zij-denken te creëren.
de slag bij Poitiers en het verband tussen het politieke, sociale en economische domein
De slag bij Poitiers was de aanleiding van een crisis, want de Franse ridders werden verslagen. (politiek)
-> hoog losgeld (economie) + de Franse heersers verloren macht en aanzien (politiek)
-> boeren en burgers betaalden kosten (economie)
-> geweld en onrust (sociaal)
, Franse Jacquerie Engelse Peasants’ Revolt
Groep die in opstand kwam Parijse burgers en boeren uit Engelse boeren
Noord-Frankrijk
De reden van hun opstand - De oorlog kostte veel geld en de - Te hoge belastingen
bevolking moest betalen - Eis tot inspraak in het bestuur
- De bevolking vond plaats op - Eis tot afschaffen van
Frans grondgebied lijfeigenschap
- Kerk moest afstand doen van
wereldlijke bezittingen
Het gevolg van hun opstand De opstand werd onderdrukt De opstand werd hardhandig
onderdrukt
HOOFDSTUK 12
Deelvraag 1
Omdat de macht gedecentraliseerd was, voerden de Bourgondische vorsten een centralisatiepolitiek.
Dat deden ze met huwelijkspolitiek en door oorlogen te voeren en centrale instellingen op te richten.
Ze zetten ook diplomatie in als middel om macht te verwerven. Met de oprichting van centrale
instellingen wekten de hertogen de indruk dat ze de macht deelden, maar dat was schijn. Toch hield
het rijk, waarvan de kern grotendeels samenviel met de huidige Benelux, slechts een goede honderd
jaar en vijf generaties stand, omdat er geen mannelijke troonopvolger was.
Het Bourgondische rijk bestond uit van elkaar gescheiden gebieden. De bestuurlijke organisatie was
gecentraliseerd, het gevolg daarvan was dat de vorst meer macht kreeg. Toch waren de gewesten
nog sterk autonoom op het politieke en economische domein.
Filips de Stoute /
Bourgondische vorst Jan zonder Vrees Filips de Goede
Margaretha van Male
strategie huwelijkspolitiek oorlog diplomatie
functie centrale instelling
rechtspraak Grote Raad
belastingen controleren Grote Raad
speciale belasting van de Bourgondische hertog af- en goedkeuren Staten-Generaal
rijk mee besturen Grote Raad
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur thibauttaminiau. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
