Resume

Moraalfilosofie - volledige samenvatting

3 fois vendu

Cours
Moraalfilosofie

Établissement
Universiteit Gent (UGent)

Hier is een volledige samenvatting van het vak ‘moraalfilosofie’. Deze samenvatting omvat zowel het de notities van in de les als informatie uit het boek.

[Montrer plus]

Aperçu 4 sur 42 pages

Voir l'exemple

Publié le 31 juillet 2023
Nombre de pages 42
Écrit en 2022/2023
Type Resume

moraalfilosofie

febevandamme Membre depuis 2 année 119 documents vendus

€5,99

Ajouter au panier

Ajouter au liste de veux

Garantie de satisfaction à 100%
Disponible immédiatement après paiement
En ligne et en PDF
Tu n'es attaché à rien

HOOFDSTUK 1: DE KLASSIEKE
RECHTVAARDIGINGSTOEST
DE NORMATIEVE PROBLEMEN: ENKELE SCHIJNBARE OPLOSSINGEN

Normatieve problemen = de vraag of een bepaald handeling, regel, toestand, maatregel moet:
- Toegelaten (mogen) worden
- Verplicht (moeten) worden
- Verboden (niet mogen) worden

 Vb: ‘mag je toelaten om mensen te klonen?’, ‘Moet je mensen verplichten om een deel van hun inkomen aan
landen in de Derde Wereld af te staan?’, ‘Mag je een jongen van vijftien jaar naar een Indiaas klooster laten
gaan?’, ‘Moeten burgers gaan stemmen tijdens verkiezingen?’

Gerelateerd normatieve problemen: sociale rollen en natuurlijke Natuurlijke determinanten -> vb: afstand
determinanten zijn bepalend voor de oplossing van het probleem -> plaats, tijd, toeval, aantal, talenten,
dus: je moet telkens iets zeggen over de specifieke plichten van de middelen, hulpbronnen …
sociale rol en de bijkomende informatie over de concrete
omstandigheden
 Vb: ‘Mag een politicus de verkeerswet overtreden?’, ‘Mag een arts in sommige gevallen zijn beroepsgeheim
doorbreken?’

Ongerelateerde normatieve problemen: sociale rollen en natuurlijke determinanten zijn niet van belang -> heeft
betrekking op alle mensen
 Vb: ‘Mag abortus?’, ‘Mag je gevangenen folteren?’, ‘Mag ik een wapen dragen?’

Hoe normatieve problemen oplossen? Op een rationele wijze, dus:
- Argumenten hebben
- Open staan voor kritiek
- Weerleggen van bezwaren tegen jouw visie
- Geen gebruik maken van: geloof, emotie en feitelijke toestand

GELOOF
Geloof of het idee dat bepaalde handelingen, toestanden, regels of maatregelen goed of slecht zijn
 MIST OVERTUIGINGSKRACHT voor mensen met een ander geloof of zonder geloof
 Leidt tot een dilemma

In Euthyphro: discussie tussen Socrates en Euthyphro:
Euthyphro staat op het punt om zijn vader aan te klagen wegens moord, want hij liet een slaaf sterven
Terwijl de vader zijn acties moreel verantwoord vond, omdat het in overeenstemming is met de wil van de
goden

MAAR: wat maakt het dat iets goed of slecht is volgens de goden? -> geen duidelijk beeld op
- Vb: stelen is volgens god niet moreel verantwoord, maar wat maakt dit ook zo?
 Wanneer de wil van God onbekend is, dan wijst dit op zijn willekeurig karakter
 Wanneer de wil van God bekend is, dan is God overbodig

, EMOTIES
Bij normatieve problemen gaan we vaak naar emoties grijpen
- Negatieve: schuld, schaamte, walging, verontwaardiging, vergelding
- Positieve: trots, warmte, genegenheid, medeleven, liefde

 Kan men wel zonder de morele emoties? (Zie tramdilemma)

Emoties zorgen wel voor actie tegen onrecht en voor meer rechtvaardigheid

Emoties heeft ook zijn beperkingen:
1) Zorgt vaak voor onbeheersbare immorele toestanden
o Wraak, vergelding, morele walging … kent geen grenzen
2) Zijn niet altijd helder en onduidelijk
o Dus geven vaak geen duidelijk normatief antwoord
3) In onze huidige samenleving is er een steeds rationele motivering nodig
o Rechter, politicus, ambtenaren kunnen NIET verwijzen naar private geweten of naar persoonlijke
sentimenten -> weinig gebaar bij morele intuïties en gevoelens

FEITLIJKE TOESTAND
Wel mogen gebruik maken van feiten, maar: niet mogen bezondigen aan naturalistische drogredenen (David Hume)

Naturalistische drogredenen = je gaat wat moet, niet mag of mag laten afleiden uit wat is
 Vb: omdat iets altijd al zo was, geloof je ook dat het zo hoort te zijn
 Vb: Orban wil dat elke vrouw die abortus wil doen, eerst laten luisteren naar het hartslag van de baby in de
hoop dat ze een naturalistische drogredenen gaan doen

Toepassing:
Juristen gaan vaak naar wetgeving en rechtspraak verwijzen, maar het is belangrijk dat deze in een juridisch kader
valt
- Soms is er geen juridisch kader
- Soms kan je jou niet terugvinden in het bestaande juridische kader

Samenvattend: ‘je mag de vraag ‘wat wenselijk is’ niet vervangen door de vraag ‘wat vindt de wet hiervan’

, NORMATIEVE PROBLEMEN: DE RATIONELE BENADERING

Een rationele benadering: kan er voor zorgen dat je vaststelt dat je oplossing in strijd kan zijn met je geloof, je
gevoelens of feitelijke toestanden
 Opmerkelijk: je kan niet meer terug: wanneer je iets rationeel Peter Singer: vergelijking met de roltrap:
benaderd hebt, dan kan je niet terug gaan en zeggen dat je “once we step on it, we cannot get off until
eigen verstand ongelijk heeft we have gone where it takes us”

Toepassing: “kan je vrijwillige seks tussen broer en zus eigenlijk verbieden of Vaak is er een afkeer tegenover
hen verbieden om te trouwen en kinderen te hebben? incest omdat men vaak een afkeer
Vaak ga je gaan grijpen naar je emoties en de feitelijke toestanden wordt gecreëerd ten opzichte van
Maar er is wel sprake van 4 rationele argumenten: elkaar naarmate men langer met
1) Bescherming van het gezin als een fundamentele sociale eenheid elkaar samen woont
binnen een samenleving
2) Bescherming van kwetsbare gezinsleden tegen de minder nobele bedoelingen van hun oudere
medegezinsleden
o Met veronderstelling dat incest vaak afspeelt tussen een dominante en een ondergeschikte partner
3) Bescherming van psychosociaal welzijn van potentiële nakomelingen en andere naaste betrokkenen
4) Grote bezorgdheid omtrent de gezondheid van de eventuele nakomelingen van incestrelaties

Toepassing: “heb je de plicht om een kind in nood te helpen?”
Iedereen zou wellicht zeggen ‘ja!’, maar wat met volgende situatie?
- Kind in de vijver: er valt een kind in de vijver en je hebt de keuze om het kind te gaan redden of om verder te
gaan zodat je nar jouw les kan
- Kind in Afrika: je krijgt een brief die jou uitnodigt om 100 euro per maand te doneren om 30 kinderen te
helpen voorkomen van de hongersdood

 Dit lijkt voor ons een logischere keuze: je zal vlugger het kind uit het water halen dan dat je 100 euro per
maand gaat storten, maar hoe verklaren we dit?
o Afstand?: moeilijk want ieder kind is gelijk als je gelijkwaardigheid belangrijk vindt
o Herhaling?: is het moeilijk om de herhaling van het storten? Wat als hetzelfde kind weer in de vijver
springt? Zou je het dan niet doen?

, JEREMY BENTHAM: UTILITARISME

Jeremy Bentham en Cesare Beccaria: gingen samen de strijd aan tegen foltering, lijfstraffen, strafrechtelijke
verminking en doodstraf
Bentham had een ideaalbeeld omtrent de gevangenis: 1 bewaker die makkelijk alle gevangen kon zien

Utilitarisme: goed en kwaad moet je gaan bekijken op basis van de notie van nut -> streven naar the greatest
happiness for the greatest number: je laat streven naar zo min mogelijk verdriet en pijn, maar naar zo veel mogelijk
plezier

Enkele Deelprincipes:
1) Hedonisme: Berekenen van individuele nutsbalansen om handelingen te bepalen
o Zowel mensen als dieren zoeken naar geluk
o Vb van dieren: scharrelkip vs batterijkip
o Vb: Manuel Wackenheim: heeft dwergziekte en heeft van zijn beperking zijn werk gemaakt door hem
te promoten om aan ‘dwergwerpen’ te doen, maar de Franse OH heeft dit verboden (Bentham zou
dit oke vinden)
Individuele nutsbalansen berekenen is heel moeilijk, omwille van:
- Soms voorkeur aan onmiddelijke lustbevrediging of op lange termijn
- Kleinere zekere beloning of soms een grotere onzekere beloning
- Bevrediging is niet voor iedereen hetzelfde

2) Consequentialisme: je kijkt enkel naar de gevolgen van een daad, niet naar de achterliggende bedoeling en
intentie
o Voorbeeld: wie is de morele persoon?
 Moeder Theresa: vond dat leed een religieuze reden had, dus gaf geen medicatie aan
mensen
 Johnson & Johnson: verzacht het leed dankzij medicatie

3) Nominalisme: alleen de individuele nutsbalansen zijn van belang
o Men gaat alle individuele nutsbalansen gaan optellen met elkaar en wanneer dit op een positief
uitkomt, dan is de handeling goed
o Elke individuele nutsbalansen hebben dezelfde waarde, geen enkel nutsbalans is belangrijker dan
een ander
o BELANGRIJK: het
optellen van de
Moral mostrosity: door het optellen van de individuele nutsbalansen kan
individuele
men ook handelingen gaan legimiteren die botsen met de morele intuïties
nutsbalansen kan ook
- Vb: groepsverkrachting
handelingen
- Vb: foltering
legimiteren die
- 2 studenten die een student vermoorden omdat hun genot groter
botsen met morele
zal worden en omdat de sukkel uit zijn lijden zal gelost worden
intuïties (zie kader)

Het tramdilemma:
2 situaties:
- Er komt een stuurloze tram af en jij kan beslissen of deze over 5 mensen laat rijden of 1 persoon -> je zal
vlugger kiezen voor de ene persoon die sterft omdat dit zorgt voor de minste doden
- Er komt een stuurloze tram af en ziet dat deze over 5 mensen zal rijden, voor jou staat een dikke man die je
eventueel voor de sporen kan duwen om zo de tram tot stilstand te brengen, maar hij sterft wel -> je zal
minder vlug geneigd zijn om de man te duwen om de 5 mensen te rijden, hoewel het ook voor de minste
doden zou zorgen

Het vervangbaarheidsargument: 3 voorwaarden:
1) Het dier lijdt niet bij het doden
2) Vervaging zorgt niet voor leed bij menselijke
en dierlijke betrokkenen

Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:

Qualité garantie par les avis des clients

Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.

L’achat facile et rapide

Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.

Focus sur l’essentiel

Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.

Foire aux questions

Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?

Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.

Garantie de remboursement : comment ça marche ?

Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.

Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?

Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur febevandamme. Stuvia facilite les paiements au vendeur.

Est-ce que j'aurai un abonnement?

Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.

Peut-on faire confiance à Stuvia ?

4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)

68175 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours

Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 15 ans

Commencez à vendre!

Resume

Moraalfilosofie - volledige samenvatting

Infos sur le Document

Sujets

École, étude et sujet

Vendeur

Avis reçus

Aperçu du contenu