Resume
Samenvatting Algemene Psychologie
- Cours
- Algemene psychologie
- Établissement
- Universiteit Gent (UGent)
samenvatting algemene psychologie academiejaar ugent boek Psychologie van Marc Brysbaert 3e editie
[Montrer plus]
Vendeur
S'abonner
Aperçu du contenu
Algemene PsychologieHoofdstuk 1: Wat is psychologie?
1. Een definitie van psychologie
Psychologen: proberen gedrag te begrijpen -> observeren, meten, theorieën,…
Psychologie: een wetenschap waarbij het gedrag bestudeerd wordt en waarbij de gedragsevidentie gebruikt wordt
om de interne processen te begrijpen die aan dat gedrag ten grondslag liggen.
Hermann Ebbinghaus: pionier van de psychologie
Methode bepaalt wat wetenschap is
- Psychologie = systematisch empirisme -> experimenten
2. Ontwikkelingen die de psychologie mogelijk gemaakt hebben
Rede, intuïtie en geloof
Klassieke oudheid: 1ste invloedrijke geschriften
- Antwoorden op vragen over universum en plaats van de mens vinden hun oorsprong binnenin de mens
- Plato, Aristoteles
o Plato:
Onderscheid tussen de ware, onzichtbare wereld van onveranderlijke, ideale vormen en de
zichtbare, veranderlijke wereld rondom ons die onvolmaakte afspiegeling is van de ware
wereld -> observatie is niet belangrijk
Ware kennis: komt voort uit de menselijke geest, wiskunde = hoogste vorm van wijsheid
o Aristoteles:
Meer belang aan observatie dan Plato
Ware kennis: vertrekt vanuit onwrikbare uitgangspunten (axioma’s) -> door menselijke ziel
intuïtief herkend als zelfevident (= demonstratie)
Rooms-Katholieke kerk: na van Romeins Rijk belangrijkste hoeder van kennis
- God staat garant voor de waarheid -> geschriften kerkvaders = belangrijkste bron van informatie
De wetenschappelijke revolutie
Ware kennis is gebaseerd op systematische observatie en actief ingrijpen in de wereld -> wetenschappelijke revolutie
Enkel steunen op perceptie mens -> moet objectief zijn -> is het niet -> niet betrouwbaar
Ontstaansfactoren:
- Verminderde macht Rooms-Katholieke kerk
- Herwaardering van handel en handenarbeid
- Uitvinding broekdrukkunst
- Ontdekkingsreizen
- Confrontatie van de westerse wereld met de Islamitische en Chinese beschavingen
- Oprichting van universiteiten
- Periode van relatieve welvaart
Nicolaus Copernicus: hypothese dat niet alle hemellichamen rond aarde draaien, maar dat de aarde rond de zon
draait -> Copernicaanse Revolutie
Galileo Galilei: publiceerde boek waarin hij het Copernicaanse model verdedigde
- Uitvinding telescoop
- Inzichten verder uitgewerkt door Isaac Newton
De groeiende macht van de wetenschappen en het ontstaan van twee culturen
Grote invloed van kerk? -> wetenschappelijke ontwikkelingen kleiner
Snow: 2 culturen
- Klassieke, humanistische cultuur
- Nieuwe, natuurwetenschappelijke cultuur
- -> beide culturen hebben weinig contact en weten weinig van elkaar
1
,De toepassing van de wetenschappelijke methode op het menselijke functioneren
Persoonlijke fout: ene persoon heeft meer tijd nodig om informatie te verwerken dan de andere
Hermann von Helmholtz: mat de snelheid van zenuwimpulsen in de zenuwvezels
- Test met de kikkerpoot
Onderzoek Helmholtz werd uitgebreid door Donders:
- Substractiemethode
- Alle mentale handelingen hebben verwerkingstijd nodig
- Mat de fysiologische tijd van mentale processen
o Ka ke ki ko ku proef
- Begin mentale chronometrie
3. Het ontstaan van de psychologie
Ontwikkelingen binnen de filosofie
Natuurfilosofen
Descartes: frans filosoof en wiskundige
- Een van eerste die het eigen, onafhankelijke denken van de Griekse filosofen opnieuw op de voorgrond
plaatste
- 3 principes
o Dualisme
Mensen bestaan uit 2 onafhankelijke delen: lichaam en geest
o Rationalisme
Ware kennis is gebaseerd op de rede
o Nativisme
Mens heeft aangeboren kennis
e
- 4 overtuiging: het universum is een machine die wiskundig beschreven kan worden
Engeland: onvrede met nativisme en rationalisme groeit, ontstaan tegenbeweging (= empirisme)
Empirisme: inhoud van de geest wordt niet gevormd door aangeboren ideeën en afgeleide inzichten, maar via
zintuigelijke ervaringen die met elkaar geassocieerd worden
- Grondlegger: John Locke
Psychologie wordt belangrijk thema binnen de filosofie
Psychologie als nieuwe wetenschap
Wilhelm Wundt: 1ste ‘psycholoog’
- 1879: 1ste psychologische laboratorium, Leipzig Duitsland -> startpunt psychologie, vooral waarneming
- Psychologie: alliantie tussen enerzijds de fysiologie die ons informeert over de levensfenomenen die we met
onze zintuigen kunnen waarnemen, en anderzijds de psychologie waarbij de persoon naar zichzelf kijk van
binnenuit (= introspectie)
o Introspectie: onderscheid
Innere Wahrnehmung:
Introspectie van de filosofen, waarbij men vanuit een fauteuil nadacht over het eigen
psychische functioneren
Experimentelle Selbstbeobachtung: -> enige toelaatbare vorm van introspectie volgens
Wundt
Proefopzet
- Wundt: aanhanger van structuralisme
o Stroming in psychologie die op basis van introspectie de structuur van het bewustzijn probeerde te
ontdekken
- Titchener: complex proces reduceren tot combinatie van elementaire componenten
o Sensaties
o Beelden
o Gevoelens
Alfred Binet: intelligentietest -> toegepaste psychologie
2
, - Eerste onderzoek schedelomtrek -> werkte niet
- Dan kinderen gedicht laten onthouden -> bevindingen kwamen overeen met oordeel leerkracht
VS dominante positie in psychologie (meeste studenten Wundt waren Amerikanen)
- Functionalisme: psychologie moest praktische problemen oplossen
o Meer interesse in toegepaste psychologie dan in fundamenteel onderzoek
- William James:
o The principles of psychology
o Mentale processen = stream of consciousness, voortdurend veranderende stroom van gedachten en
gevoelens
John Watson: pamflet waarin hij poneerde dat psychologie nooit een echte wetenschap zou worden als zij zich met
het bewustzijn bleef bezighouden
Begin behaviorisme: <-> cognitieve psychologie (S-C-R)
o stroming waarin men het standpunt huldigt dat enkel observeerbaar, meetbaar gedrag het
onderwerp kan vormen van psychologisch onderzoek en theorievorming
- psychologie moest introspectieve methode verlaten
- geïnspireerd door positivisme
o beweging die beweerde dat de natuurwetenschappen de beste manier waren om de wereld te
begrijpen en kennis te genereren
o behavioristen 3 ideeën overgenomen
men moet theorieën baseren op directe observaties die door anderen herhaald kunnen
worden
nood aan operationele definities
men moet onderscheid maken tussen onafhankelijke en afhankelijke variabelen
S-R psychologie: stimulus lokt een respons uit
Een wetenschappelijke theorie bestaat uit het beschrijven van de precieze relatie tussen de
onafhankelijke en de afhankelijke variabelen, liefst in de vorm van een wiskundige wet
-> bewustzijn en de processen errond worden niet bestudeerd
Psychoanalyse: het bewustzijn en het gedrag zijn slechts oppervlakkige fenomenen, oorsprong van het ontstaan van
persoonlijksheidsverschillen en mentale stoornissen ligt bij onbewuste krachten
- Sigmund Freud
o Hermeneutiek: interpretatiewerk als onderzoeksmethode
Wilhelm Dilthey: onderscheid tussen
- Naturwissenschaften (natuurwetenschappen)
- Geisteswissenschaften (geesteswetenschappen)
Behaviorisme Cognitieve Psychologie
S-R psychologie S-C-R psychologie
Stimulus – reactie Stimulus – context – reactie
S: onafhankelijk
R: afhankelijk
Behaviorisme (notes):
Visie behaviorist verkleind door methode
Experimenten net zoals fysica, en andere wetenschappen hebben gebruikt
Replicaties: alle termen moeten goed gedefinieerd worden
Gedrag mens: afhankelijke en onafhankelijke variabelen -> behavioristen: 1 oorzaak, in realiteit meerdere variabelen
4. Onderzoeksmethoden in de psychologie
Observatie en beschrijving van het onderzoeksonderwerp
- Eis tot repliceerbaarheid: alles goed definiëren zodat andere onderzoekers onderzoek kunnen herhalen
Literatuurstudie
- Hoe gedetailleerder onderzoeksvraag, hoe nauwkeuriger men kan observeren etc
3
, - Theorie: samenhangend geheel van ideeën dat gebruikt wordt om een fenomeen te verklaren
- Schema p35
Beschrijvend onderzoek
Naturalistische observatie: onderzoekstechniek waarbij het gedrag systematisch geobserveerd wordt in een
natuurlijke context
- Bv: studie van Blatchford over de invloed van de klasgrootte op de mate van agressief gedrag bij kinderen
- Nadeel naturalistische observatie: mensen en dieren hebben de neiging om zich anders te gedragen wanneer
ze weten dat ze geobserveerd worden
- Reactieve gedragingen: wanneer de aanwezigheid van de onderzoeker invloed heeft op het geobserveerde
gedrag
Vragenlijsten
Interviews
- Gestructureerde interview: ondervrager heeft vaste lijst aan vragen
- Ongestructureerd interview: vragen liggen niet tevoren vast
- Bv: studie Tondeur: hoe inrichting klaslokaal verandert in de afgelopen 50 jaar
- Nadeel: resultaten kunnen worden vertekend door sociale wenselijkheid
Opiniepeilingen: een inventaris van de opinies bij een representatieve steekproef van de bevolking, op basis waarvan
men conclusies trekt over de hele populatie
Psychologische tests
- Gestandaardiseerde tests: meten van vaardigheden of eigenschappen
Archiefdata
Gevalstudies: een intensief, gedetailleerd onderzoek over 1 persoon of 1 gebeurtenis, in de hoop principes te vinden
die gelden voor het fenomeen in het algemeen
Kwalitatief onderzoek
- Soms met individuen, soms met focusgroep
Correlatie-onderzoek
Correlatie tussen variabelen
- Variabelen: elk kenmerk dat kan veranderen en dat gemeten kan worden
- Correlatie: mate waarin 2 variabelen met elkaar samenhangen
- 3 manieren interpretatie
o A is de oorzaak van B
o B is de oorzaak van A
o Zowel A als B worden beïnvloed door een derde variabele die (nog) niet bekend is
Johnson: tweelingonderzoek
Experimenteel onderzoek
Colwell & Payne: correlatie tussen geweld en videogames
Anderson & Murphy: onderzoek verdergezet
- Zien van geweld verhoogt beschikbaarheid agressieve gedachten
- Zien van geweld verhoogt lichamelijke opwinding (arousal)
Onderzoekers grijpen actief in
Hypothese: voorspelling die in een proef getoetst wordt
Onafhankelijke variabele: variabele die de onderzoeker manipuleert tijdens een experiment om het effect ervan op
het gedrag te achterhalen
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur bertcaitlin. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €10,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
77764 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans