Ethiek
Hoofdstuk 1: Ethisch denken
Ethiek of moraalwetenschappen
Is een tak van de filosofie die zich bezig houdt met de kritische bezinning over het juiste handelen.
Ethische deelgebieden
Normatieve benadering
Waarbij men morele posities inneemt.
1. Algemene normatieve ethiek
Formuleert morele basisprincipes en maatstaven.
2. Toegepaste ethiek
Richt zich op specifieke kwesties als abortus en journalistieke juistheid.
Non-normatieve benadering
Waarbij men geen morele posities inneemt.
3. Descriptieve ethiek
Probeert moreel gedrag feitelijk te beschrijven en te begrijpen.
4. Meta-ethiek
Richt zich op centrale begrippen van de ethiek (zoals ‘recht’, ‘plicht’ en ‘verantwoordelijkheid’) en
vergelijkt verschillende moralen.
Benaderingswijzen vanuit verschillende perspectieven
1. Eigen perspectief
Bewust of onbewust: Vanuit ons eigen referentiekader, onze persoonlijke waarden en normen.
2. Feministisch perspectief
Aandacht aan de bijzondere plaats en rol van vrouwen.
3. Zorgethisch perspectief
Aandacht aan de relaties die er tussen mensen bestaan.
4. Professioneel (beroepsethisch) perspectief
Wat ik zou doen in mijn rol van zorgverlener.
Ethisch handelen
Het woord ‘ethiek’ staat voor het overdenken van en handelen naar het morele gedrag van mensen.
Met moreel gedrag bedoelen we wat juist of onjuist, of goed of slecht is. Als hulpverleners hebben
we de plicht cliënten of patiënten zorg te bieden die ethisch (moreel) gezien juist, goed of correct is.
Hoofdstuk 2: Waarden en waardepatronen
Ontwikkelingstheorie van Kohlberg
Deed onderzoek naar de keuzes die proefpersonen (jongens) maakten. Hij richtte zich voornamelijk
op de motivaties van hun gemaakte keuze, hierdoor kon hij zich een beeld vormen van de
ontwikkeling van het moreel (ethisch) denken.
Premoreel stadium
ste
1 levensjaren, geen ethisch besef en geen onderscheid tussen goed en kwaad.
Preconventioneel stadium
Het moreel oordeel is gericht op het vermijden van straffen en het krijgen van een beloning. Het
moreel denken vertoont een egocentrisch patroon, jonge kinderen kunnen zich niet verplaatsen in de
denkwereld van anderen.
Substadium 1
Gericht om straffen te voorkomen.
, Substadium 2
Gericht op het eigenbelang. Als er aandacht is voor behoeften van anderen zal dit in het teken staan
van het bevredigen van eigen behoeften.
Conventioneel stadium
Het oordeel wordt voornamelijk bepaald door sociale instemming of afkeuring. Loyautiteit naar een
bepaalde personen of groepen spelen een belangrijke rol.
Substadium 1
Gericht op erkenning of bevestiging. De betrachting is de anderen te plezieren en/of niet voor het
hoofd te stoten.
Substadium 2
Gericht op het naleven van wetten en regels, en is orde een belangrijk criterium in het moreel
denken. Wat eigen groep normaal vindt.
Postconventioneel stadium
Het oordeel wordt niet gevormd op basis van het toepassen van regels, maar achterliggende
gedachte ervan neemt de belangrijkste plaats in.
Substadium 1
Gericht op het algemene individuele waarden die kritisch zijn bestudeerd. Duidelijk besef dat
persoonlijke waarden en opvattingen belangrijk zijn en dat procedures en regels bestaan om tot
consensus te komen.
Substadium 2
Gericht op bepaling door weloverwogen keuzes op basis van en eigen ethische principes. Deze
ethische principes hangen logisch samen, hebben een universeel karakter en zijn ‘vast’.
Socialiseringsproces
De evolutie van het preconventioneel naar het conventioneel denken.
Ontwikkelingstheorie van Gilligan
Verder onderzoek naar de morele ontwikkeling onder hoede van Kohlberg. Verruimde haar
onderzoeksveld (meisjes).
1ste stadium
Nemen van beslissingen vanuit egoïstisch standpunt.
2de stadium
De zorg voor anderen komt op de voorgrond, de relatie met anderen haalt de boventoon. Wordt ook
het sociale stadium genoemd, klassieke opvatting van de rol van de vrouw domineert. Zorgen voor
anderen en zichzelf wegcijferen.
3de stadium
Er wordt gezocht naar een evenwicht tussen belangen van de ander en het eigen belang.
Regelethiek
Taakverpleging: ‘Bandwerk’ verpleegkundige voert opdracht uit die door de leidinggevende wordt
bepaald.
Zorgethiek
Integrerende verpleegkunde: Verpleegkundige bepaalt zorg voor patiënt op basis van analyse van
noden en behoeften.
Waarden
Zijn idealen en motieven die in een individueel, groep of samenleving als nastrevenswaardig worden
beschouwd.
Normen
Zijn de regels voor het dagelijks handelen, de gedragsregels, de afspraken. Sommige normen zijn
vastgelegd in wetten en besluiten, dat zijn de formele normen. Andere normen zijn ongeschreven,
dat zijn de informele normen.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Jenthe9. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
