Dit is een samenvatting van het vak 'Psychopathologie en psychiatrie kinderen en jongeren, deel 1' van prof Bijttebier. Alles is duidelijk uitgeschreven wat er op de powerpoints stond en wat er in de les gezegd werd. Ik haalde een 16 voor dit vak.
Les 1: Introductie
Developmental psychopathology
= The study of developmental processes that contribute to or protect against psychopathology
Verwante disciplines met developmental psychopathology:
- Ontwikkelingspsychologie
- Kinder- en jeugdpsychiatrie
We leggen de nadruk op:
- Ontwikkelingsperspectief
- Transdiagnostische mechanismen (= belangrijke mechanismen in de ontwikkeling)
- Integratieve modellen
- Multipele niveaus van analyse
Ontwikkeling staat niet los van de context !
→ het individu/kind staat in het midden
Kind wordt omgeven door allerlei lagen van context (bv. gezin, school, …)
Model van Bronfenbrenner
Maar ook binnen het individu zelf, zijn er verschillende niveaus waarop je naar het kind kan kijken !
Biologische factoren, informatieverwerking, cognitieve stijl, persoonlijkheidskenmerken, …
Zie pijl
Model van Bronfenbrenner
1
,Dunedin study
- Longitudinale studie van ontwikkelingsprocessen
- Dunedin is een stad gesitueerd in Nieuw-Zeeland
- Duizendtal deelnemers (cohort geboren in 1972-1973)
- Studie is nog steeds bezig (er is maar 10% drop-out tot nu toe)
- Meer dan duizend papers over geschreven
- De onderzoeksvragen evolueren mee met de steekproef
- MAAR: één cohort → dus er zijn mogelijks cohorteffecten
Relevantie van deze studie?
- Door deelnemers levenslang op te volgen kan onderzoek gedaan worden naar processen en
mechanismen die een rol spelen in de ontwikkeling van problemen
- dit is een ander type onderzoeksdesign dan onderzoek naar processen en mechanismen
die een rol spelen in het blijven bestaan van problemen
- Het gaat om een (niet-klinische) bevolkingsgroep
➔ Dit om confounding met de klinische status te vermijden !
- Er zijn heel veel deelnemers
➔ Dit is belangrijk voor laag prevalente fenomenen !
➔ Bv. wat veroorzaakt schizofrenie? → komt niet veel voor, daarom is een grote groep
deelnemers belangrijk !
- Er zijn heel veel factoren onderzocht en men heeft ook oog voor het samenspel tussen
factoren
- Sommige factoren zijn onverwacht een voorspeller voor een bepaald iets
- Er is een focus op meerdere niveaus van analyse
Les 2
2 referentiekaders:
- Conceptueel referentiekader
- Methodologisch referentiekader
1. Conceptueel referentiekader
1.1. Definitie en historiek
"Developmental psychopathology is an evolving interdisciplinary scientific field that seeks to
elucidate the interplay among the biological, psychological, and socialcontextual aspects of normal
and abnormal development across the life course"
"Developmental psychopathology is the study of developmental processes that contribute to, or
protect against psychopathology"
Ook beschermingsfactoren tegen psychopathologie zijn belangrijk!
2
,Ontwikkelingspsychopathologie
- Heeft een brede focus
= we kijken naar:
• zowel de typische als atypische ontwikkeling
o Atypisch: internaliserend en externaliserende ontwikkeling
o We linken dit telkens aan de typische ontwikkeling
(bv. wat is er anders tov de typische ontwikkeling?)
• biologische, psychologische en sociaal-contextuele invloeden
• risicoverhogende en beschermende factoren
- Hierdoor is het ook interdisciplinair
• verschillende wetenschapsgebieden
• verschillende theorieën binnen elk gebied
• ‘macroparadigma’ (opgedeeld in microparadigma’s per onderzoeksgebied)
1.2. Basisprincipes
Basisprincipes die aan de grondslag liggen v/h ontwikkelingspsychologisch denken over psychopathologie:
1) Typische en atypische ontwikkeling liggen in elkaars verlengde
- Let op: we gebruiken niet de woorden ‘gewoon’ en ‘ongewoon‘ !!!
- De typische ontwikkeling gebeurt volgens dezelfde principes als de atypische ontwikkeling
- Doordat we de typische ontwikkeling bestuderen, krijgen we inzicht in de atypische
ontwikkeling → namelijk wnr het niet verloopt zoals we verwachten
- Ook omgekeerd: vanuit de studies naar de atypische ontwikkeling, leren we over de typische
ontwikkeling
➔ Voorbeeld:
• Hersenletsel in een bepaald domein
• Bepaalde functies vallen uit of verlopen moeilijker
• Dan: in de typische ontwikkeling staat dit hersendeel in voor deze functies
wederzijdse beïnvloeding !
- Dat deze 2 in elkaars verlengde liggen, wordt ondersteund door de vaststelling dat de meeste
psychiatrische problematieken dimensioneel zijn
- Dimensioneel:
• Gaat NIET over: ‘je hebt het of je hebt het niet’ (= categoriaal)
• Gaat WEL over: continuüm (van heel aangepast functioneren tot onaangepast)
3
, Waarom zijn we dan soms categoriaal?
= wrm bakenen we een bepaalde diagnoses af?
- Het is soms nodig om een cut-off te hebben: vanaf wnr of vanaf welke ernst is er hulp nodig?
- We doen dit om te bepalen wie hulp nodig heeft !
Normal adjustment
↓
Adjustment disorders (= aanpassingsproblemen)
↓
Subtreshold to mental disorders (= subklinisch)
= iemand heeft een aantal symptomen maar voldoet niet aan de criteria van een psychiatrische
problematiek
↓
Diagnosable mental disorders (= zoals in DSM)
2) Continuïteit en discontinuïteit
Continue: dingen gaan geleidelijk aan vooruit, er is een proces
Discontinue: er is een breuklijn → plots ander gedrag, plots andere manier van functioneren
a) "Mean-level" continuïteit of stabiliteit
= het gemiddelde niveau van een bepaalde trek of symptoom blijft gelijk over de tijd
= dwz: er is een gemiddeld niveau over de gehele bevolking
VRAAG: Is het percentage personen met een gedragsprobleem, in alle ontwikkelingsfasen even hoog?
- Is er een algemeen gemiddeld niveau?
- Over ontwikkelingsfasen heen dezelfde score? = dan is er mean level continuïteit of stabiliteit
In sommige ontwikkelingsfasen zijn er 'normatieve' mean-level veranderingen
→ voorbeeld:
- Antisociaal gedrag
• Grafiek: tussen 5 jaar en volwassenheid
• Het gemiddeld niveau v/h gedrag verschilt over de jaren heen
• Helemaal links en helemaal rechts is er weinig antisociaal gedrag
• In het midden: meer antisociaal gedrag
→ aan het eind v/d lagere school tot tweede helft secundair onderwijs (= piek)
• Het gemiddelde niveau varieert over de ontwikkelingsfasen van laag naar hoog naar laag
• Er is geen mean level stabiliteit !
- Depressieve symptomen
• Tijdens kindertijd = laag niveau van depressieve symptomen
• Vanaf midden adolescentie (15 jaar) is er een sterke stijging tot 18,
daarna plateau (afzwakking), maar het daalt niet !
• Vanaf 15 jaar ook een geslachtsverschil: meisjes pieken meer dan jongens
→ ook het geslachtsverschil verdwijnt niet (vrouwen blijven hoger)
• Het gemiddelde niveau varieert over de ontwikkelingsfasen van laag naar hoog
• Er is geen mean level stabiliteit !
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur linaverhulst. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €9,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
