ECONOMISCH RECHT
DEEL I. FUNDAMENTELE ELEMENTEN VAN HET ECONOMISCH RECHT
HOOFDSTUK 2: DE ONDERNEMINGSRECHTBANK
SAMENSTELLING
9 ondernemingsrechtbanken:
• Antwerpen, Brussel Nederlandstalig, Brussel Franstalig, Leuven, Gent, Eupen, Luik,
Henegouwen en Nijvel
• Er is een ondernemingsrechtbank in elk ambtsgebied van het hof van beroep
• De afdeling van een ondernemingsrechtbank telt meerdere kamers, afhankelijk van de grootte
van de afdeling
• Per kamer:
o Voorzitter (beroepsmagistraat)
o 2 lekenrechters (uit het bedrijfsleven)
§ Geen juridische opleiding
§ Benoeming door Koning voor een hernieuwbare periode van 5 jaar
o Bijstand door griffier + soms bijstand Openbaar Ministerie (voor advies)
§ Ambt van het Openbaar Ministerie wordt waargenomen door de Procureur
des Konings, bijgestaan door substituten
BEVOEGDHEDEN
• Alle geschillen tussen ondernemingen onderling
• Geschillen tussen een niet-onderneming die een vordering stelt tegen een onderneming
• Specifieke geschillen (ook als de partijen geen onderneming zijn)
o Geschillen tussen vennoten van een vennootschap
o Geschillen mbt wisselbrieven
o Geschillen die ontstaan uit een faillissement
PROCEDURES
Gewone procedures
• Dagvaarding (waarbij de eiser de verweeder voor de bevoegde rechtbank brengt)
• Openbare terechtzitting (waar partijen hun zaak bepleiten)
• Vonnis (waarin de rechter zijn oordeel velt over het geschil)
Verkorte en buitengewone procedures
• In spoedeisende zaken
• Voorzitter treft maatregelen in kortgeding
Jana Van De Riviere (2RP1) Economisch recht 1
,HOOFDSTUK 3: HET BEWIJS IN ONDERNEMINGSZAKEN
BIJZONDERE BEWIJSMIDDELEN
2.1 De boekhouding
ALGEMEEN
Art. III.82 WER
‘Een boekhoudig voeren die past bij de aard en de omvang van het bedrijf.’
Art. III.83 WER
‘Al hun verrichtingen, bezittingen en rechten van welke aard ook, en hun vorderingen, schulden en
verplichtingen van welke aard ook’.
BEWIJSKRACHT VAN DE BOEKHOUDING
Een ongeregelmatig gevoerde boekhouding zal dus als bewijs kunnen dienen tussen ondernemingen
of tegen ondernemingen.
Geschillen tussen ondernemingen onderling
Boekhouding van onderneming heeft maar een wettelijke bewijswaarde tegen een andere
onderneming als de vermeldingen in de boekhouding van de onderscheiden partijen
overeenstemmend zijn.
Wordt de boekhouding van een ondernemer als bewijsintrument aanvaard, dan kunnen de daarin
geregistreerde gegevens zowel in zijn voordeel als in zijn nadeel worden gebruikt.
Geschillen van een niet-ondernemer tegen een ondernemer
De boekhouding van de ondernemer kan tegen hem worden gebruikt.
PROCEDUREEL GEBRUIK VAN DE BOEKHOUDING
De rechtbank kan, op verzoek van een partij of ambtshalve, in de loop van een procedure de
overlegging bevelen van het geheel of een gedeelte van de boekhouding van de onderneming. Mag
niet ten nadele zijn van de onderneming.
2.2 De factuur
Papier of elektronische factuur
BEWIJSKRACHT VAN DE FACTUUR
De factuur kan als bijzonder bewijsmiddel gebruikt worden.
• De klant gebruikt de factuur als bewijs tegen de leverancier-ondernemer
• De leverancier-ondernemer gebruikt de factuur als bewijs tegen de klant-ondernemer
Jana Van De Riviere (2RP1) Economisch recht 2
,DEEL II. ONDERNEMINGSRECHT
HOOFDSTUK 1: VRIJHEID VAN ONDERNEMEN EN ALGEMENE VERPLICHTINGEN VAN DE
ONDERNEMING
DE ONDERNEMING (ART. I,1, 1° WER)
Onderneming:
• Iedere natuurlijke persoon die zelfstandig een beroepsactiviteit uitoefent
• Iedere rechtspersoon
• Iederen andere organisatie zonder rechtspersoonlijkheid
Geen onderneming:
• Iedere organisatie zonder rechtspersoonlijkheid die geen winstuitkering als doel heeften die
ook in feite geen uitkeringen verricht aan haar leden of aan personen die een beslissende
invloed uitoefenen op het beleid van de organisatie
• Iedere publiekrechtelijke rechtspersoon die geen goederen/diensten aanbiedt op een markt
• Federale Staat, gewesten, gemeenschappen, provincies, … en openbare centra voor
maatschappelijk welzijn
Criterium:
• Uitoefenen van een economische activiteit
MAAR: overheidsinstellingen behartigen algemeen welzijn (sluit economische activiteit uit)
o Uitzondering: NMBS, Bpost, … (bieden goederen/diensten aan op de markt)
DE VRIJE EN INTELLECTUELE BEROEPEN
Vrije beroepen als natuurlijke personen die op zelfstandige basis een economische activiteit
uitoefenen zijn ook ondernemingen.
Voorbeelden vrije beroepen:
• Vastgoedmakelaars
• Notarissen
• Gerechtsdeurwaarders
• Architecten
• Bedrijfsrevisoren
• Psychologen
• Gecertificeerde belastingadviseurs
• …
HET STATUUT VAN DE ONDERNEMER
3.1 De toegang tot ondernemingsactiviteiten
VRIJHEID VAN ONDERNEMEN
II.3 WER
Iedereen is vrij om enige economische activiteit naar keuze uit te oefenen.
Jana Van De Riviere (2RP1) Economisch recht 3
, JURIDISCHE BEVOEGDHEID
• Handelingsbekwaam
o Bekwaam zijn om zijn rechten en plichten zelf en zelfstandig uit te oefenen
• Onverenigbaarheden
o Bepaalde personen die in de samenleving bepaalde ambten bekleden, functies of
beroepen uitoefenen in het algemeen belang. Het goed vervullen van die funcites is
onverenigbaar met activiteiten met economisch doel en winstbejag.
o Vb.: notarissen, gerechtsdeurwaarders, adovcaten, …
• Verbodsbepalingen
o Sanctie, bepaald persoon kan door de rechter een verbod worden opgelegd om
ondernemingsactiviteiten of bestuursfuncties uit te oefenen
3.2 De formele verplichtingen van de onderneming
Verplichtingen die van toepassing zijn voor ondernemingen in België.
• Inschrijving bij de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO)
o VOOR aanvang van de activiteiten inschrijven
o Art. III.15 WER en III.49 WER
• Openen van een zakelijke financiële rekening
o Om het gebruik van giraal geld te bevorderen werden handelaars verplicht om
houders te zijn van een rekening bij de post of bij een in België gevestigde
kredietinstelling.
• Bekendmaken van het huwelijkscontract
• Boekhouding voeren
o Art. III.82 – III.95 WER
• Voldoen aan vestigingswet
o Ligging domicilieadres (eenmanszaken) of adres van maatschappelijke zetel die
bepaalt onder welke reglementering de ondernemer valt
o In Vlaanderen geen bedrijfsbeheer meer nodig
o Attest van beroepsbekwaamheid is niet meer nodig in Vlaanderen
• Vergunningen en toelatingen aanvragen en specifieke regels
o Omgevingsvergunningen (stedenbouwkundige vergunning, milieuvergunning)
o Vergunning inzake voedselveiligheid
o Huis-aan-huisverkoop
• Btw-nummer aanvragen
o Na het verkrijgen van het ondernemingsnummer, btw-nummer aanrvagen, voor de
activiteiten te starten
• Aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds
o De zelfstandige ondernemer moet de wetgeving inzake het sociaal statuut van de
zelfstandigen naleven en aansluiten bij een sociaal verzekeringskas van eigen keuze
• Registreren in het UBO-register
o Vennootschappen, vzw’s en stichtingen en trusts zijn verplicht hun UBO’s of
‘uiteindelijke begunstigde’ te registreren in het UBO-register
• Afsluiten van verzekeringen
o Beroepsaansprakelijkheidsverzekering
o …
Jana Van De Riviere (2RP1) Economisch recht 4
