lOMoARcPSD|19787937
Theorie voeding -
samenvatting
voedings en productkennis 1 (UC Leuven-
Limburg)
Gedownload door David Majtenyi
, lOMoARcPSD|19787937
Studocu wordt niet gesponsord of ondersteund door een hogeschool of
universiteit
Gedownload door David Majtenyi
, lOMoARcPSD|19787937
Theorie voeding
Hoofdstuk 1: Voedingsgewoonten, waarom eten we ?
Drang om te overleven, in stand blijven, te functioneren, groeien, vernieuwen, … om energie binnen
te krijgen (tekort: honger, teveel; verzadiging ⟶ signalen van het lichaam), bouwstoffen en
bouwstenen.
Biologische determinant Honger vs. verzadiging
De mechanismen van honger en verzadiging zorgen voor homeostase = intern evenwicht van
energie en voedingsstoffen
Signalen vetrekken vanuit:
- De bloedbaan – het is tijd om te eten. De hoeveelheid glucose in ons bloed moet redelijk
stabiel blijven. Vanaf dat we een dipje hebben zegt dat eigenlijk dat je te weinig suiker in
het bloed hebt en dat je iets moet eten
- Maag – maagreceptoren/rekreceptoren deze geven het signaal dat de maag zich
moet uitrekken om aan te geven dat je te veel of genoeg hebt gegeten, verzadiging
- Darmen - hormoon cholecystokinine, hormoon in de darmen die de vertering helpt en
die zorgt voor verzadiging
- Lever - hormoon glucagon-like-peptide GLP-1; hormoon in de lever die zorgt dat er glucose
in ons bloed wordt vrijgegeven
- Het vetweefsel - hormoon leptine; hoger gehalte zorgt voor verzadigingsgevoel
- Gherline of zogenaame hongerhormoon
⟶ in de hersenen – de hypothalamus – worden deze signalen geïnterpreteerd als ‘honger’ (eet)
en ‘verzadiging’ (stop met eten)
= internaliteit - wanneer je luistert naar de interne signalen die honger en verzadiging aangeven,
fysiologische signalen
Je moet wel luisteren naar dit verzadigingsgevoel, volwassenen kunnen dat niet meer goed maar
kinderen kunnen dat wel goed. Kinderen zullen luisteren naar de internaliteit en in groeiperiodes
veel eten. Als er nog twee happen zijn dan zijn wij geneigd om die gewoon op te eten in de plaats
van te luisteren naar de signalen van ons lichaam. Wij kijken veel meer naar het uur of naar de
sociale omstandigheden (als iemand je iets voorstelt ga je erop in zonder te luisteren naar je
hongergevoel). Naarmate dat we ouder worden luisteren we ook veel meer naar externe factoren.
(externaliteiten)
Resultaat:
- Hongersgevoel of eten
- Verzadiging of stoppen met eten
Internaliteit en externaliteit
Internaliteiten – de signalen die je lichaam geven over honger en verzadiging
1
Gedownload door David Majtenyi
, lOMoARcPSD|19787937
Externaliteiten – de externe factoren die ervoor zorgen dat je gaat eten (voedingsgeur, zien van
eten, het uur, andere die zeggen dat het etenstijd is),…
Waarom eten we wat we eten?
- Slechts 50% fysiologisch bepaald
- Andere 50%: hedonistisch eetgedrag
o Economisch – gezond eten kost veel en sommige mensen hebben het inkomen
er niet voor.
o Fysisch
▪ De bereikbaarheid van voedsel, heb je een auto om naar een ‘gezonde’
winkel te gaan. Is er een winkel dichtbij? Als dat niet zo is dan gaan
mensen naar de plaatselijke kruidenier in de plaats van de supermarkt. En
dat zorgt voor hogere prijzen.
▪ Opvoeding – als je wordt opgevoed met bepaalde voeding, rituelen ga je
dat overnemen. (veel uit eten, veel kant en klare maaltijden,..)
o Sociaal – gaan eten met vrienden, bij familie gaan eten, waardoor je onbewust
meer eet zonder daar behoefte aan hebt (een extra dessertje, een extra glaasje).
Culturele eetgewoontes; in bepaalde culturen zijn er helemaal andere
eetgewoontes.
o Psychologisch – hoe je omgaat met stress, stemmingen, schuldgevoelens,
vele mensen zoeken een toevlucht in het eten.
o Attitude eigen vaardigheden en kennis – vegetarisch eten is een eetgewoonten
door een overtuiging. De vaardigheden die we van thuis uit krijgen, de kennis die we
opdoen doorheen de tijd aan de hand van media enz.
Het gedragswiel
VIGES
onze gezondheid wordt bepaald door een
cascade van elementen die staan op het
linker wiel. De politiek heeft ook wel een heel
groot invloed op het gezond zijn van het volk
aan de hand van preventie enz., momenteel
wordt er heel weinig rond gedaan.
Reflectief – nadenken, niet altijd kijken naar
wat de anderen (de politiek) zou kunnen doen
maar kijken naar wat jij kan doen op jouw
niveau.
Eetgewoonte – de wijze waarop en groep gebruik maakt van het beschikbare voedsel als gevolg van
de op hen uitgeoefende druk, zowel economisch, sociaal als cultureel. Eetgewoonten zijn anders
tussen culturen bv.
Veranderende voedingsgewoonten
Voeding is een zeer dynamische wetenschap en evolueert doorheen de tijd. Dit is niet altijd in
positieve zin.
- Voedingsgewoonten zijn nooit stabiel
- WO1 en 2: schaarste aan levensmiddelen, men ging goedkoop eten en zelf
kweken, koolhydraatrijke voeding (aardappelen, brood)
- Na 1945: overvloed en veelal vetrijke voeding, schaarste was weg.
2
Gedownload door David Majtenyi
