Resume
Samenvatting + lesnotities sociologie ‘niemand is een eiland’
Samenvatting van het boek + lesnotities, alles wat te kennen was voor het examen staat erin. Met deze samenvatting te maken + studeren had ik een 17/20.
[Montrer plus]
Livre connecté
Titre de l’ouvrage:
Auteur(s):
- Édition:
- ISBN:
- Édition:
Vendeur
S'abonner
Aperçu du contenu
Pagina 1 van 59Hoofdstuk 1: op ontdekkingstocht door een bekend gebied?
Sociologie = samenlevingskunde
Socius - lat ns/metgezel
Logos - grieks/kennis, kunnen wetenschap, wetten
Sociologen hoe mensen samenleven in sociale verbanden, wat kenmerken z n van
samenlevingsverbanden en door welke wetmatigheden ze worden gestuurd
1.1 Het dagelijkse leven door de bril van de socioloog
Sociologische bril nodig + ook betekenis kunnen geven
—> ‘sociologische verbeelding’ ontwikkelen
= het bewustzijn dat onze individuele ervarings- en belevingswereld verband houdt met de
bredere samenleving (Mills)
Volgens Mills: sociologische verbeelding bestaat uit 3 componenten
3 componenten
Geschiedenis - hoe samenleving tot stand kwam + hoe ze
verandert
- Verleden kennen om te begrijpen wat er vandaag
gebeurt
Biogra e - gebeurtenissen in ons persoonlijk leven
- Ons maken tot wie we zijn als sociaal wezen
Sociale structuur - instituties (kerk, politieke partijen, vakbonden,…)
- Bepalen ons leven
- Hoe werken ze, hoe houden ze maatschappelijke
orde in stand, hoe worden con icten opgelost/
onderdrukt?
1.1.1 Over eten en drinken
• Op eerste zicht: primaire behoefte
• In elke cultuur anders: niet op dezelfde manier (eetstokjes, rechterhand,…)
• Omgaan met voedsel en drank = sociale en culturele context
• Binnen 1 samenleving ook verschillen
- brunchen op zondag?
- Om 20u eten?
- ‘Diner’: sociale klase
• Kookboeken: ‘ons kookboek’
- veranderingen in sociale patronen
- Culturele verschuiving
- Wereldkeuken: reislust
- Pasta en pizza vanuit Italië naar België
- Massamedia rol overgenomen: Jeroen Meus - Tv programma’s
• Koken = vrijetijdsbesteding + statussymbool geworden
- statussymbool = teken dat niet functioneel wordt gebruikt, maar als verwijzing van rijkdom,
macht, prestige
• Ko e is vandaag weer ‘sexy’
- sociale rituelen + symbolische waarde
- Is vriendelijke drug (cafeïne) = vandaag aanvaard, vroeger niet door kerk
- Netwerk van sociale en economische verhoudingen - internationale bedrijven
ffi fi ij fl ij
, Pagina 2 van 59
1.1.2 Over sport
• Volgens Smits
- geprivilegeerde gezinnen: zeilen, roeien, surfen, skiën,…
‘Hogere sporten’: distance en nesse: lichaamscc vermijden, hulpmiddelen die afstandelijkheid
suggereren
- Andere kans sociale hiërarchie: tness, zaalvoetbal, motorsport,…
‘Lijf aan lijf’ - arbeiderscultuur
—> Symbolische codes van smaken en levensstijlen
• Nieuwe trends: lifestyletrends (recente rages)
- cross t, bootcamps,…
1.1.3 Over lifestyle en lijfstijl
• Lifestylebladen, wat men lijkt
• Buitenkant wordt sociaal vormgegeven
• Ideale vrouwelijke en mannelijke lichaam
• Cultuur van de look
- bovengemiddeld inkomen
- Via massamedia
- Trendy karakter verliezen —> nieuwe look aanmeten
- Blijven onderscheiden van de massa
• “Conspicious consumption”
- streefklasse
- Niet onderscheiden door inkomen en materiële consumptie
- Onderscheiden door subtiele vormen van consumptie: ‘ver jnde’ kennis en cultuur
1.1.4 Over liefde
• Huwen binnen dezelfde klasse
• Dezelfde religie, etnische afkomst, opleiding
• Gemeenschappelijke activiteiten, kans op con ict kleiner
• Sociale druk: gearrangeerde huwelijken, afkeuring door vrienden
• Makkelijker om in eigen kring te ontmoeten
• Spanning tussen persoonlijke keuze en sociale druk
• ‘Romeo en Julia’
• ‘Eremoorden’ - liefden gaan in tegen de cultuur van de gemeenschap
1.1.5 Contingent maar niet arbitrair ?
Contingent: iets had anders kunnen zijn dan dat het nu is (niet binnen roken, tafelmanieren, mes
en vork,…) - codes van sociaal handelen hadden zich anders kunnen ontwikkelen
Arbitrair: sociologen zoeken naar factoren die verklaren dat gewoonten, waarden, instellingen in
onze samenleving zich zo en niet anders ontwikkeld hebben, dat ze geen toeval zijn, niet
willekeurig ontstaan zijn
Op examen
“Iets had anders kunnen zijn dat dat het nu is. Sommige mensen denken dat dit is hoe het altijd
zou geweest zijn maar dingen hadden zich ook anders kunnen ontwikkelen.
Arbitrair: Ons leven is niet willekeurig of toevallig, er zijn goede redenen waarom we
maatschappelijke ordening kennen hoe we ze nu kennen”
fi fi fi fl fi
, Pagina 3 van 59
1.2 Niemand is een eiland - zeker niet in tijden van corona
“Niemand is een eiland”
- we kunnen niet zonder elkaar
- Elk individu, elke bevolkingsgroep is belangrijk voor de samenleving en niet alleen om
economische redenen
- Samenleving is belangrijk voor de mensen: organiseert voorzieningen
- Relationele karakter: wederkerigheid, samenlevingsverband
1.2.1 Scherpt de coronacrisis onze sociologische waarneming aan?
• “Aangevuurd door de middelklasse die na terugkeer uit corona-harden in skigebieden
• Wolfgang Scheidel: the great leveler, Violence and the history of inequality from the stone age to
the twenty- rst century —> alleen gewelddadige schokken tot drastische vermindering van
ongelijkheid hebben geleid
• 4 soorten schokken
- oorlogen met massale mobilisatie van mensen en middelen
- Radicale revoluties
- Pandemieën met massale sterfte
- Ineensstorting van hele staten en systemen
• Begin pandemie: positieve visie
—> ook deze crisis zou leiden tot een meer solidaire en zelf tot een heel nieuw soort samenleving
—> applaus voor zorg, bloemen,…
• Pessimistische klanken: gegevens over economische, sociale, culturele en mentale impacten
kwamen vrij —> inkomensongelijkheid, onderwijsachterstand, nationalisme, racisme, xenofobie,
isolemen, vereenzaming
—> persoonlijke ondeugden leden niet tot publieke deugden
—> zwaarder besag op de publieke middelen en op het maatschappelijk draagvlak
• Sociologen werden aan de zijlijn gehouden
1.2.2 (Toenemende) ongelijkheid en armoede
• Kloof tussen rijk en arm
• Schoonmaak, voedsel, bezorgdienstsector: meer kans op besmetting —> laagbetaalde
sectoren
• Relatie tussen gezindheid en armode? Minder oz
• Lage socio-economische status
- 70% meer overlijdens bij zwakkere positie
- Ook in woon-zorgcentra
- Slechtere omstandigheden, dicht op elkaar, geïsoleerd, zwakkere netwerken, minder goed
geïnformeerd
- Meer risico op complicaties: slechtere gezondheid
• Hards getro en: bepaalde wijken
- laag inkomen
- Grote gezinnen
- Hogere bevolkingsdichtheid
- Buitenlandse herkomst
• overschakeling naar afstandsonderwijs
- hield geen rekening met de woonsituatie van kinderen
1.2.3 Zijn ‘bubbels’ ook netwerken?
• N(N-1)/2
• 15 contactpersonen is hetzelfde als 105 —> geen nut
fiff
, Pagina 4 van 59
1.2.4 “Blijf in uw kot”: het belang van sociale contacten, interactie en communicatie
• Kot: studenten kot naar kasteel
• Fysiek isolement: drastische gevolgen
• Woonzorgcentra: in eenzaamheid sterven - geen bezoek - geen frisse lucht
1.2.5 Over het belang van een draagvlak: twijfelaars en antivaxers
• Fake news: complottheorieën, geruchten op sociale media
• Gebrek aan vertrouwen in de overheden verbindende factoren
• 1/3 belgen geloven in minstens 1 complottheorie
• Onder jongeren het gemakkelijkste verspreid
• Geloof in coronacomplottheorieën gaan samen met geloof in andere complottheorieën
1.2.6 Het ‘verzet’: omwille van de aanslag op ‘de’ vrijheid of bij gebrek aan solidariteit?
• Verzet: beperkingen die de middenklasse tre en (reisbeperkingen, beperkingen 2e verblijf,
sluiten restaurants,…)
• Verschillende vormen van verzet
- haatmails
- Gewelddadige protesten
- ‘Elite’ geviseerd: politiek, intellectuele, virologen???
- Ongenoegen van ‘gewone volk’ tegen ‘elite’ = al langer bezig — versterkt door corona
• Wie krijgt voorrang in ziekenhuizen? Groot dilemma
• Vraag naar solidariteit: warme of koude?
- koude: in eigen buidel tasten, structurele solidariteit, betere verloning en werkomstandigheden
voor personeel, opgeven aantal gemakken
- Warme: kost ons niks
1.3 Een stap verder: een sociologische blik doet beter begrijpen
Coronacrisis: problemen naar voor gebracht - waren al langer aanwezig
Bv: “waarom loopt 1/3 huwelijken uit op een scheiding”
- meestal antwoord van ons ‘gezond verstand’ - onmiddellijke antwoorden op concrete
problemen
- ‘Waarom?’ Van sociale verschijnselen en ontdekken van algemene regels —> streeft sociologie
naar
1.3.1 Echtscheiding
• Oorzaken
- op eerste zicht op persoonlijk vlak
- Eigenlijk maatschappelijke oorzaken en gevolgen
—> alleenstaande vrouwen: meer kans op armoede
—> kinderen leiden onder scheiding ouders; meer kans dat ze zelf later scheiden
—> invloed om woningmarkt
• Waar zoeken sociologen verklaringen ?
- frequentie
- Variaties van inkomen
- Beroep, woonplaats, leeftijd
—> kenmerken in verband gebracht met sociale omstandigheden waaronder mensen scheiden
• Voorbeeld sociale condities
- trend naar 2 verdienersgezinnen, echtgenoten worden economisch onafhankelijk van elkaar
- Verminderde sociale druk om toch samen te blijven voor de kinderen
- Dalende sociale controle op privéleven van mensen (kerk en familie)
ff
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Floretroucheau. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €10,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
57114 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans