Notes de cours
Religiegeschiedenis hoorcollege aantekeningen
- Cours
- Établissement
Dit document bevat alle hoorcollege aantekeningen voor het tweedejaars vak Religiegeschiedenis.
[Montrer plus]
Vendeur
S'abonnerhayaamchibane
Aperçu du contenu
Religiegeschiedenis hoorcollegesHoorcollege 1: Introductie
- Sociaal-culturele beleving van religie in het verleden en de doorwerking tot
vandaag de dag
- “Religieus geweld is actueler dan ooit.”
- Religie ligt haaks op het modernisme in het Westen na 9/11 kwam een
breuk; religie werd geassocieerd met geweld
- Quote Averroes en Yoda
o “Ignorance leads to fear, fear leads to hate, hate leads to violence. This
is the equation.”
Doel en opbouw collegereeks
- Geschiedenis van religie
o Collectief voor/ tijdens de Tweede Wereldoorlog
o Daarna secularisatie, maar speelde dus eerst overal een rol in het
dagelijks leven van de voorouders
o Religie als een historisch fenomeen
- Historisch narratief
o Religieus geweld Europa als iets van verleden
Het is emotie niet ratio
Past niet binnen het moderne Europa post-Verlichting
o Maar… Paty (Frankrijk docent), Nice, Noord-Ierland, Joegoslavië…
Narratief aan herziening toe
o Makkelijk: afdoen als barbaars en irrationeel (als werk van fanatici)
Moeilijk: trachten begrijpen (als historisch fenomeen)
- Religieus geweld
o “Waarom doet iemand dat?”
o Groot tempo secularisering
o Moeilijke reflectie
o Spanning van het “importeren” van religieuze spanning uit
oorspronkelijke/ andere land naar het migratieland
o Binnen religieuze stromingen zijn er ook spanningen
Wat is religie?
- Als geheel religieuze ideeën (body of beliefs) doctrine tussen individuen en
iets bovennatuurlijk
o Heilige teksten, clerus, religieuze instituties (Kerk)
o Kan mensen verbinden, maar ook buitensluiten
- Als gemeenschap gelovigen (body of believers)
o Socio-culturele praktijken en ervaringen (lived religion)
Niet simpelweg om theologische denkbeelden, maar het gaat om
de geschiedenis van de gelovigen zelf
Vormgeving en uitdragen van religie in het (dagelijks)
leven
- Lang louter kerkgeschiedenis, van instituut
o Chronologisch en triomfalistisch narratief (op de heilsgeschiedenis)
o Begin geboorte Jezus, daarna Apostelen en daarna als instituut
,- Belangrijke kerkhistorici
o Eusebius & Beda
Eusebius van Caesera (c. 263-339)
Historia Ecclesiastica
Beda (Venerable Bede (c. 672/3-739))
Historia Ecclesiastica gentis Anglorum, 731 bekering
van de Engelsen naar het Christendom
Wordt gezien als vader van de Engelse
geschiedschrijving
- 19de eeuw: geschiedwetenschap
o Kerkgeschiedenis universitaire discipline
- 1865: leerstoel Universiteit Leiden
o Leerstoelhouders zelf predikant
- Nationale en confessionele benadering
o Oudheid tem 1950s: religiegeschiedenis als kerkgeschiedenis
o Iedereen focust op zijn eigen kerk in zijn eigen land
- Jaren 1960: history from below
o Van kerkgeschiedenis naar religiegeschiedenis (lived religion)
o Benadering focuste zich op het “gewone volk” dus de “gewone
gelovigen”
- Cultural turn 1970-1990
o Antropologische benadering (veldonderzoek), als socio-cultureel
fenomeen
o Clifford Geertz discoursanalyse
o Historici deden dit “veldonderzoek” in het archief denkbeelden
proberen te ontrafelen
o The Past is Foreign Country – David Lowenthal ze doen iets anders
in het verleden, maar de doorwerking is te merken in ons eigen leven
- Voorbij 19de -eeuwse grenzen
o Internationaal en vergelijking tussen verschillende religieuze groepen/
stromingen “corporatief onderzoek” doen
- Religiegeschiedenis in de 20ste eeuw gaat van institutionele kerkgeschiedenis
(wel een universitaire discipline in de 19 de eeuw) naar een meer culturele
benadering van religiegeschiedenis neemt ervaringen van normale
bevolkingsgroepen en geeft een stem aan het gewone volk dat eerst niet
gehoord werd
- Relatief recent onderzoek
o Lang genegeerd in historiografie door…
Kerkhistorici
Ongemakkelijke waarheid “inconvenient truth”
Schrijven liever over eigen slachtofferschap
Economische historici
Als marxistische strijd religieus geweld was eerder
geweld van de “have-nots” tegen de “haves”
o Dus strijd tussen de verschillende economische
klassen
Politieke historici
Als politieke factiecrises
Nathalie Zemon Davis
, Religieus geweld in vroegmodern Europa
- Wat dreef katholieken en protestanten om geweld te gebruiken?
o Christelijke traditie van vervolging
o Confessionalisering
o Corpus christianum het christelijk lichaam, letterlijk het lichaam van
Christus als metafoor
Religieus geweld: traditie van vervolging
- Religieuze verrijking niet als iets goeds, maar als probleem
- Augustinus vs. Donatisten (4de-5de eeuw) als een voorbeeld
o Tough love, vervolging als noodzakelijk kwaad poging dwalende
personen op het rechte pad te zetten
o Volgens Augustinus was het de taak van de Kerk om de dwalende
personen op het juiste pad te brengen met een lichte versie van
martelen
- Bijbel en vervolging in Oude Testament
o Doodstraf afgoderij, valse profeten en blasfemie
Er was maar één (goddelijke) waarheid
- Heropnemen passages tijdens Reformatie
o Gedeelde traditie van geweld tegen andersdenken
o Beeldenstorm goed gepraat door bepaalde passages te benoemen
Religieus geweld: confessionalisering
- Geloofsbelijdenis = grondwet van elke religieuze stroming
o Augsburg (Lutheranisme 1530), Heidelberg (Calvinisme 1563), Trente
(Katholicisme c.1560)
Internaliseren van de geloofsbelijdenis in het eigen leven
- Legitimeren erg belangrijk
- Kunst werd ingezet in het proces
- Religieuze scheidingslijnen
o Vijanddenken
- Othering
o Bevestigen eigen identiteit
Religieus geweld: corpus christianum
- De ander zo erg demoniseren – schrikte scheiding tussen de twee
o Beiden blijven in hun eigen “hoek” waardoor er geen compromis zal
komen
- Geloof als collectieve zaak
o Onderdeel van een soort proto-nationale staat
o Geloof zat in elke vezel van de samenleving
o Doel: gunst en genade van God te winnen om iedereen uit de
gemeenschap te beschermen geen free-riders, iedereen deed mee
aan het christelijk lichaam
Gemeenschap als heilig lichaam
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur hayaamchibane. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
81113 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans