Belgisch publiekrecht
DE DEMOCRATISCHE BESLUITVORMING
Een goed werkende democratie waarborgt een aantal grondrechten!
1. GRONDWETTELIJKE TEKSTEN
Democratie:
- = vorm van politieke legitimiteit voor een regime
- Burgers hebben inspraak aan de hand van verkiezingen.
- Burger neemt deel aan:
a- De uitoefening van het staatsgezag (leidt tot wetten, besluiten, …)
b- Het bepalen van basisregels voor de uitoefening van het staatsgezag
Basisregels worden vastgelegd in Grondwet
Grondwetsgedachte komt op in 18e eeuw
- Verlichting: Rousseau
= Inhoud van een constitutie was een manifestatie van ‘contrat social’ tussen de staat en de
burgers.
Burger doet afstand van een deel van de vrijheid die hij van nature heeft
Hierdoor kan staat macht uitoefenen
Overheid moet algemeen belang nastreven
Macht van de staat wordt begrensd door voorafgaand gemaakte afspraken
Bron van gezagsuitoefening + beperking van gezag = Grondrechten
Ook waar macht van staat stopt.
Vb. respecteren van vrijheid van meningsuiting
DE GRONDWET ALS JURIDISCH INSTRUMENT
Op 2 manieren bekijken:
A. FORMELE BETEKENIS
Formele betekenis van het woord Grondwet:
1) Moet een specifieke procedure aan te pas komen om grondwet te wijzigen
2) Goedkeuring is aan strakkere regels gebonden
- Grondwet is kort, algemeen, soms vaag: voordelen
1- Maakt overeenstemming gemakkelijker onder de burgers
2- Laat ruimte voor wijzigende opvattingen
3- Bevordert stabiliteit en coherentie
4- Verschillende opvattingen over interpretatie zijn mogelijk
wel gebonden aan algemene interpretatietechnieken!
, B. MATERIËLE BETEKENIS
Materiële betekenis van het woord Grondwet:
Inhoud van grondwettelijke tekst
- = het geheel van fundamentele rechtsregels met betrekking tot:
1. De organisatie & werking van de staatsmachten en hun verhouding met de burger
2. Grenzen waarin beide tot ontwikkeling komen.
- Grondwettelijke tekst vervult 3 functies:
a) Constituerende functie: vormt de grondslag voor het bestaan van de organen van de
staat.
Vb. Grondwet bepaalt dat er een parlement, regering en rechtscolleges zijn.
b) Attribuerende functie: grondwet bepaalt wat de bevoegdheden van die instellingen zijn.
c) Regulerende functie: regelt hoe die bevoegdheden kunnen/moeten worden uitgeoefend
en wat er de grenzen van zijn.
Vb. Noodzakelijk te volgen procedures of te respecteren grondrechten.
DE GRONDWET ALS EXPRESSIEF INSTRUMENT
- Grondwet is de kristallisatie van bepaalde socio-politieke waarden of idealen.
Niet bij materiële grondwet maar bij formele grondwet
- Naast juridische functie heeft grondwet ook expressieve of symbolische functie
Voorbeelden:
a- Expressieve functie blijkt uit 1 artikel: Artikel 193 Gw. “Eendracht maakt macht”
Zit geen gebod, verbod of mogelijkheid in
Reden: eert de revolutionaire eenheid onder de Zuidelijke provincies t.o.v. het
Nederlandse gezag. Samen kunnen we ons losscheuren van de dictatuur.
b- Zowel expressieve- als juridische functie: Duitse Gw. “Die Würde des Menschen ist
unantastbar”
= Menselijke waarde is onaantastbaar.
c- Expressieve functie vervult door preambule: Amerikaanse Gw. “We the people of the
U.S.”
Preambule= soort van tekst waarbij eigenlijke artikelen voorafgaat. Waarden worden
meegegeven.
2. DE BELGISCHE GRONDWET
2.1. DE GRONDWETGEVENDE BEVOEGDHEDEN
DE FORMELE GRONDWET
Afkondiging Grondwet: 7 februari 1831
Zijn vele wijzigingen in gebeurd Vb. Invoering Algemeen enkelvoudig stemrecht,
staatshervormingen, …
- Coördinatie Grondwet: 17 februari 1994
Coördinatie= geen inhoudelijke wijzigingen maar artikelen worden verplaatst,
vernummerd om tot een nieuw overzichtelijk geheel te komen
- Grondwet= basis van Belgische rechtsorde
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur naishurckmans. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,69. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.