Organiseren en coördineren van de zorg
Prehistorie - Wetenschappelijk bewezen:
o Er zit een soort van zorg in de mens, de mens beschikt
over intuïtieve zorg
- Bronzen tijdperk: schedels die doelbewust doorboord zijn
geweest
Geesten te bevrijden uit het hoofd = men zocht toen al
naar oplossingen
Griekse oudheid - Hippocrates:
o De eed van Hippocrates:
Men zweert hierin dat ze ten allertijden hun best
zullen doen om mensen te helpen
Tegenstrijdig: mensen die niet meer
gereanimeerd willen worden, euthanasie
- Therapeutische hardnekkigheid
Wanneer men in een zinloos geworden
behandeling blijft volharden. De behandeling
is helemaal niet in verhouding met het
verwachte resultaat voor de patiënt.
- Onafhankelijke ontwikkeling=
Geneeskunde = mannen
o Behandeling ziekten
Zorgen en verplegen= eerder taak voor de vrouwen
o Verloskunde
o Besmettelijke ziekten, zorg voor
armen/slaven
- Slavenarbeid = belangrijk onderdeel samenleving
- Onderscheid mannen + vrouwen samenleving
o Mannen
Landbouw
Industrieel werk
o Vrouwen
Huishoudelijke taken
Voor kinderen zorgen
- Rijke families: vrouwelijke slaven kregen vaak de taak om te
zorgen voor de zieken
Middeleeuwen - Uit liefdadigheid zorgen voor mensen
o Zusters en begijnen
- De kennis werd mondeling doorgegeven, van generatie op
generatie (kruiden, verbanden...)
- Er ontstaan steeds meer hospitalen en gasthuizen
- De vrouwen die kennis doorgaven schikte de mannen af, ze
werden verbrand op de brandstapel
Ze werden gezien als een bedreiging. Veel
kennis is verloren gegaan.
1
,Verlichting tot 19de eeuw - Zorgverleners werden vervangen door oppassers
- Tekort financiële middelen door hoog # patiënten
Verpleging was afgestemd op minimale
behoeften
- Toenemende preutsheid
(Men praatte niet over seksualiteit of ze
durfde niet over problemen praten wanneer
ze last hadden van iets dat op een plaats
wat dat niet acceptabel waren)
- Verpleging: niet voor mensen uit betere kringen
- Gebrek aan personeel
Rekrutering vondelingen, armen, wezen,
dronkaards + gevangenen
- Gasthuizen: plaats waar meisjes moesten werken als straf
voor ontuchtig gedrag
19de eeuw (eerste helft) - Vrouwen mochten onder bepaalde voorwaarden
o Ongetrouwd zijn.
Wanneer ze getrouwd waren= thuisblijven en
voor de kinderen zorgen
- Bestond geen opleiding
Verpleegkundig/ paramedisch korps=
onbestaand
Protestantse landen - Personen lage cultuur: werken in ziekenhuid
o Vb: Duitsland, Nederland, UK, VS, Noord- EU
Katholieke laden - Kloosteroorden: ziekenzorg werd hieraan toevertrouwd
o Vb: Frankrijk, België, Italië, Spanje, Zuid-EU
Tweede helft 19de eeuw - Heropbloei verpleegkunde door
o Emancipatie van meisjes uit welgestelde kringen
o Gaf vrouwen mogelijkheid om zelfstandig beroep uit te
oefenen
o Veel meer “intelligente” vrouwen kwamen in verpleging
terecht
Florence Nightgale - Ging mee naar de Krimoorlog
- De eerste die begon te ontdekken dat wanneer je een tent
opendeed, dat er minder doden waren ipv de tent dag en nacht
gesloten te houden
Ze ging het statistisch onderzoeken
Ze heeft haar kennis gedeeld en hierdoor is er een
verpleegkundige school opgericht in Londen
=Lijken uit de tent halen wanneer ze dood waren= mensen die in de
tent nog leefde hadden een grotere overlevingskans
2
,Wereldoorlogen - Grote sprong vooruit= nieuwe ontdekkingen
- Mosterdgas= wordt nu gebruikt voor chemotherapie
Na WOII -
Zorg wordt steeds technischer
- Arts geeft bepaalde taken aan verpleegkundige, de
verpleegkundige worden een langere arm van de dokter.
Invloed opleiding verpleegkundige
- Technische diensten krijgen hogere waardering
o Basiszorgen kregen lagere waardering
Jaren 60 =De witte woede
- Het proberen loskomen van het verlengde armgevoel
Verpleegkundige hebben hun eigen beroep.
Ze zijn niet alleen de assistent van de dokter
Verpleegkundige willen zorgdragen=
patiënten staan centraal
- Zorgt voor spanning omdat verpleegsters achter de dokter
rondlopen en ze kunnen hun eigen ding niet doen
Wettelijke reglementering A- functies:
verpleegkundige o Alle dingen die verpleging mag doen zonder overleg
met de arts.
o Geen verpleegtechnische handelingen
Mensen wassen, mensen op de wc zetten,
mensen observeren (hoe de patiënt met de
verpleging omgaat, geuren en kleuren van
stoelgang/ wonden) het bijstaan bij iemand die
overlijdt
B-functies: verpleegtechnische handelingen
o B1: verpleegtechnische handelingen zonder de arts die
heeft voorgeschreven
2 liter zuurstof geven aan patiënt (te veel
zuurstof geven kan schadelijk zijn), waakinfuus
(NACl)
o B2: verpleegtechnische handelingen die de arts heeft
voorgeschreven
Aandoen van korte rekwindels
C- functies:
o Medisch toevertrouwde handelingen= de arts heeft
tegen jou gezegd dat jij dit mag doen (speciaal
mandaat omdat jij bijvoorbeeld een opleiding hebt
gevolgd)
Toedienen van chemo, arteriële katheder
B2 + c= altijd met voorschrift van arts
3
, Beroepsprofiel verpleegkundige Verpleegkunde is de zorg voor de kwaliteit van het leven van de
zieke persoon voor zover die door de gezondheidstoestand, ziekte,
behandeling en hospitalisatie beïnvloed wordt en omvat de diagnose
en behandeling van menselijke reacties op actuele of potentiële
gezondheidsproblemen. Deze menselijke reacties worden
geformuleerd, aangepakt en ondersteund vanuit de belevingsinstelling
van de patiënt.
- Kwaliteit van leven:
o Niet voor iedereen hetzelfde (sommige mensen willen
elke dag een douche nemen) kan alleen te weten komen
wanneer men communicatie heeft met de patiënt
- De reactie van die mensen op de ziekte
o Mensen ondersteunen, helpen
- Hospitalisatie:
o Vb opvang organiseren voor de kinderen, mensen
contacteren, de sociale dienst
- Diagnose en behandeling:
o De dokter schrijft het voor
- Potentiële gezondheidsproblemen:
o Niet wachten tot iets een actueel probleem is, men werkt
preventief
Bologna akkoorden 1999 - Alle opleidingen worden gelijkgesteld met andere landen
o Gemakkelijker om in buitenland te gaan studeren omdat
alle opleidingen ongeveer hetzelfde zijn
Bevorderd mobiliteit om binnen EU te gaan
studeren + werken
Verplegingswetenschap - Praktijkwetenschap vs evidence based nursing
Doe mensen niet= doe zomaar wat
Functiedifferentiatie - Is het creëren van functies met verschillende taken,
verantwoordelijkheden en bevoegdheden binnen dezelfde
beroepsgroep.
Taakherschikking - Wijst op het structureel herverdelen van de taken tussen
beroepsgroepen.
Professionalisering - Proces waarbij een beroepsgroep meer de kenmerken van een
professie krijgt
Kenmerken o Deskundigheid gebaseerd op theoretische basis
o Uniforme beroepsopleiding
o Socialisatie voor beroepsgroep
o Formulering ethische code
o Duidelijke terreinafbakening
o Professionele organisatie in beroepsverenigingen
o Controle van deskundigheid door de beroepsgroep
o Nadruk op dienstverlening
o Wettelijke erkenning + bescherming
Professionalisering - Van verpleging naar verpleegkundige
verpleegkunde - Functiedifferentiatie
- Beroepsgroepen
4
