Notes de cours
Lesnotities Mobiliteitsinfrastructuur
- Établissement
- Universiteit Gent (UGent)
Mobiliteitsinfrastructuur, gegeven in 1e master Mobiliteitsinfrastructuur en ruimte m.i.v. verkeerskundige ontwerpaspecten
[Montrer plus]
Vendeur
S'abonner
Aperçu du contenu
LESNOTITIES MobiliteitsinfrastructuurHOORCOLLEGE 02/10/2022
BASISBEGRIPPEN, RELATIES EN PROCESSEN
Gegeven door Filip Boelaert
ONDERSTEUNEND MATERIAAL
De hoorcolleges staan stil bij mobiliteit (wat is mobiliteit en hoe kan je hiermee aan de
slag?), ruimte met infrastructuur en hoe men die infrastructuur kan benaderen (hoe
definieert en beschrijft men ruimte?), en in welk beleidskader men eigenlijk werkt.
Mobiliteit en ruimte zijn aan elkaar gelinkt, maar de voorbije twintig jaar heeft de
overheid en eigenlijk ook onze maatschappij een evolutie gemaakt van heel grote
toelichtingen en projecten die worden neergelegd naar projecten waarin verwacht
wordt dat burgers in enige mate betrokken geweest zijn. Burgers worden alsmaar
kritischer.
Mobiliteit gaat eigenlijk over mensen. Het gaat over wat er gebeurt op het moment
dat je de deur van je kot uitstapt en ergens naartoe gaat. Het gaat even goed over
het niet maken van een verplaatsing tijdens de quarantaine, van achter de
computer.
Je kan mobiliteit bekijken als een spel van activiteit en van de context waarin de
activiteit zich afspeelt. Activiteiten bestaan uit drie grote groepen: het dagelijkse
leven (winkelen, een boodschap doen, …), de vrijetijdsbesteding, en tenslotte de
economie (een zakenreis, …). Dit zijn drie belangrijke motieven voor mobiliteit. De
context is zeer breed: mobiliteit speelt zich af in een ruimte.
Technologie bepaalt ook mobiliteit (de uitvinding van het wiel, van de eerste Ford,
…) en is essentieel om deze mobiliteit te gaan bepalen. Ecologie in de zin van natuur,
fauna, klimaat is een nieuw begrip dat men binnen de context van mobiliteit kan
plaatsen.
Je kan mobiliteit ook beschouwen als een ketting: wie een dagelijks
activiteitenschema bekijkt van een jonge moeder, een oudere moeder en hetzelfde
voor een vader, ziet dat er toch grote verschillende motieven te waarnemen zijn in
wat men noemt de ketenverplaatsing. Dit is één van de redenen waarom mobiliteit
zo moeilijk stuurbaar is.
LINEAR SUPPLY CHAIN
Dergelijke ketenverplaatsing wordt in de logistiek anders genoemd: de supply
chain die doorheen de jaren onder invloed van technologie heel erg veranderd
is. In het verleden gebeurde dit heel erg lineair.
NETWORK SUPPLY CHAIN
De digitale economie maakt echter dat er heel veel rechtstreekse verbindingen
zijn tussen de leveranciers en de klanten (denk aan Bol.com, Zalando, …).
CICULAR SUPPLY CHAIN
De circular supply chain stopt eigenlijk niet bij de klant, maar gaat terug naar
de afvalverwerking waar men opnieuw grondstoffen kan maken van hetgeen
,LESNOTITIES Mobiliteitsinfrastructuur
teruggebracht wordt. Dit is een ideaal schema waarin alles gerecycleerd kan
worden: de supply chain van de toekomst. (…)
Hoe kunnen we mobiliteit nu definiëren? Mobiliteit is alle beweging door verplaatsing
van goederen, personen en energie. Bij de Europese Commissie wordt energie samen
behandeld met mobiliteit. Vandaag zijn er meer en meer studies die kijken naar wat
men met pijpleidingen kan doen: een mogelijk alternatief voor mobiliteit. Alles wordt
gekenmerkt door verplaatsbaarheid/ beweegbaarheid. Daarin zit nog een
veelzijdigheid in de verplaatsingen van gebruikers en hun motieven, en van
goederen.
Een baby heeft niet dezelfde mobiliteit als een jonge scholier, een student, een
volwassene, …
Het mobiliteitsprofiel verandert naarmate je ouder wordt. Mobiliteit kan ook de
beweging en het verkeer in de ruimste betekenis zijn. Beweging als een fysieke
interactie tussen activiteitenplaatsen. Er is altijd een doel in de verplaatsing van
mobiliteit: namelijk van de ene naar de andere activiteit te gaan. We noemen deze
beweging vervoer of transport.
Verkeer in de engste betekenis is dat men kijkt naar de aanwezigheid van
verkeersmiddelen (auto, bus, tram) in de verkeersruimte (de ruimte waarin deze zich
gaan bewegen).
Mobiliteit tussen zes en acht is iets heel anders dan tussen acht en tien op een
zaterdag. De tijd is een belangrijke factor wanneer je met mobiliteit bezig bent. Ook
de ruimte is belangrijk: er moet in een ruimte ook geleefd worden, …
Grondstoffen zijn uiteraard ook van belang.
Het huidige regeerakkoord stelt dat er tegen 2026 geen bedrijfswagens meer met
fossiele brandstoffen mogen rijden.
Mobiliteit wordt soms ook gedefinieerd als infrastructuur en de netwerken die deze
infrastructuur vormen (wegen, sporen, de luchtvaart, …). Mobiliteit is dus enorm
breed. Je kan ’s ochtends bezig zijn met een fietspad, en ’s avonds met een
gigantische haven met internationale handel.
Het aanbod binnen mobiliteit is natuurlijk ook van belang (cf. de voorstadstrein of s-
trein). Het klassieke aanbod betreft de auto en de fiets, maar de voorbije jaren zijn
veel systemen in opmars gekomen (cambio’s, deelfietsen, …). Het aanbod wordt
alleen maar breder (deelsteps, …) naast uiteraard het klassieke openbaar vervoer. Er
zijn ook talloze apps die je kan gebruiken voor mobiliteit (NMBS, De Lijn, Waze, …). (…)
Mobiliteit is de mogelijkheid om te verplaatsen. Iemand die deze mogelijkheid minder
of niet heeft, wordt sociaal arm (vervoersarmoede) genoemd. Het aanbod van
vervoersmogelijkheden bestaat uit het samenspel van infrastructuur, het aanbod aan
vervoersmiddelen en de ruimte waarin zich dat afspeelt. De beschikbaarheid is erg
belangrijk.
Ons gedrag is ook heel erg belangrijk (verplaatsingsgedrag). Hoe vaak en hoeveel
verplaatst men zich? De gemiddelde student zal zondag naar kot gaan, in de week
zich in de studentenstad verplaatsen, en in het weekend in de omgeving van zijn
woning. De gemiddelde zakenreiziger doet ongeveer driehonderd kilometer per dag
en ziet praktisch heel België op een jaar. Men onderscheidt de hoeveelheid van de
verplaatsing (frequentie), maar ook de vervoerde tonnage, en de afstand waarover
verplaatst wordt. (…)
,LESNOTITIES Mobiliteitsinfrastructuur
Mobiliteit is een basisvoorwaarde voor deelname aan zowel economisch, sociaal als
cultureel leven. Wie niet mobiel is kan per definitie niet deelnemen aan de
maatschappij, en is eigenlijk voor een stuk buitengesloten. Deze situatie is verbeterd
door de digitale alternatieven van vandaag, maar het sociale leven wordt toch
alsnog deels beperkt.
Vanuit algemeen maatschappelijk oogpunt bestaat de meest fundamentele
benaderingswijze van het verkeers- en vervoersgebeuren in de beschouwing van de
mobiliteit(s-problematiek). Alle elementen kan je eigenlijk onder deze definitie
brengen.
Zijn mobiliteit en ruimtelijke ontwikkelingen eigenlijk met elkaar verbonden? Ja en
nee. Vanuit ruimte wordt heel vaak gezegd dat de mobiliteit zich moet aanpassen
aan de ruimte. De mobiliteit zegt dat de ruimte aangepast moet worden rond de
mobiliteit. Mobiliteit bepaalt ruimte, maar omgekeerd creëert aanwezige ruimte wel
randvoorwaarden voor mobiliteit.
Ruimte kunnen we onderverdelen in drie categorieën: fysiek morfologisch,
functioneel, en in het kader van gebruik en beleving. (…)
FYSIEK MORFOLOGISCHE RUIMTE
Hoe ziet zo’n plein eruit in bovenaanzicht en hoe ga je zo’n plein gebruiken?
Mensen zijn bang van grote pleinen en zullen zelden zomaar een grote open
ruimte oversteken. Waarom is een plein dan zo groot? Om feestjes te houden.
FUNCTIONELE RUIMTE
Er is uiteraard een verband tussen vorm en functie. De watertoren is daar een
heel mooi voorbeeld van: het water moet bovenaan, zo hoog mogelijk,
verzameld worden, om via de zwaartekracht zijn weg te vinden naar de huizen
en het waternetwerk. Een luchthaven is ook heel mooi in elkaar gepuzzeld met
een maximale doorstroming naar de terminals. Door de jaren heen is er in
functionele ruimtes een zekere evolutie.
Het aantal kamers in een huis vermindert steeds (de gezinnen verdunnen).
Huizen worden kleiner. Wie vandaag een groot huis moet verkopen, ondervindt
moeilijkheden: mensen hebben al die ruimte niet meer nodig. (…)
Verkeersruimtes worden veranderd naar wandelstraten, autoloos, … Alles hangt af
van het effect dat je wil bereiken en welk gedrag je wil hebben.
De plek van de functie in de ruimte bepaalt de beleving ervan. Functie heeft een
effect op de vorm van een ruimte, en deze vorm bepaalt de beleving. Mobiliteit
bepaalt zo ook de vorm en vervolgens de manier van ruimtebeleving.
De relatie tussen mobiliteit en ruimte is niet de kip of het ei, maar net een verband
tussen de twee. Deze relatie is afhankelijk van het beschouwings- (manier van kijken)
en schaalniveau.
, LESNOTITIES Mobiliteitsinfrastructuur
Als Tesla zich moet vestigen in Europa, gaan zij kijken waar de grootste markt is. Dat
blijkt Noordwest-Europa te zijn omdat daar het meeste koopkracht zit. Ze hebben de
vergelijking gedaan tussen België en Nederland. Vervolgens wordt er onderhandeld
met de overheden (belastingvoordelen, …). (…)
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Ikrik. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
75632 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans