HERSENKERNEN EN HUN
FUNCTIE
KERN FUNCTIE
CORTEX
Prefrontale cortex Rol in hogere hersenfuncties (plannen, inhibitie,
besluitvorming, probleemoplossend denken), inhibeert
angstrespons (hoe kleiner volume hoe meer kans op
angststoornis)
-> L: meer actiegericht, R: meer aandacht gericht
Motorische cortex Voor centrale sulcus, neuronen voor beweging
Premotorische cortex Voor de motorische cortex, voor geplande bewegingen
Sensorische cortex Achter centrale sulcus, neuronen voor sensitiviteit
Primair visuele cortex Helemaal occipitaal, input zicht: retina -> laterale geniculate
nucleus in thalamus -> hier
Auditorische cortex = gyrus van Heshl
-> Temporaal, net voor regio van Wernicke
Insulaire cortex = insula C-vezels in huid stimuleren dit -> betrokken bij nociceptie
Pariëtale cortex Rechts
-> angulaire en supramarginale - Rol bij aandacht
gyrus -> letsel R dan L neglect, letsel L dan geen probleem
want R heeft aandacht voor beide hemivelden
- Rol bij sensorische identificatie v objecten en extinctie
Links
- Taalverwerking
- Aangeleerde motorische sequenties bv. haar kammen
- Visuomotorische integratie
Letsel: apraxie
Ook rekenen
Orbitofrontale cortex (OFC) Inhibitie, motivatie en drive
-> in contact met NAcc en limbisch systeem
-> mediale kant activeert richting drugs toe (affectief), laterale
kant remt (congnitieve controle)
-> schade: ontremming, verslaving
Dorsolaterale prefrontale cortex Craving en verlangen, bewuste besluitvormingen en
(DLPFC) gedachtes, probleemoplossend denken
-> voor creatief zijn moet je dit kunnen onderdrukken
-> onderactief bij depressie
Werkgeheugen zit hier
Mediale PFC Verbale associatiecortex
Ventrotemporale cortex (VTC) Herkenning combinatie van stimuli
Ventrale occipitotemporale ‘What’ herkenning
cortex - Fusiforme face area (fusiforme gyrus)
-> gezichtsherkenning
-> R kant: jezelf herkennen, L kant: anderen
herkennen
- Visual word form area -> herkenning woorden
Temporale cortex - Planum temporale (SMG + STG) -> phoneem extractie
- STS -> lexicale mapping
- Wernicke
- Ventrale stroom: taalbegrip
, Lobus piriformis Voorste deel temporale cortex, maar 3 lagen
-> geurgewaarwording
LIMBISCH SYSTEEM EN DIENCEPHALON
Limbisch systeem Emoties, plezierbeleving, motivatie en leren/ geheugen
-> limbische kwab rondom het corpus callosum
-> limbisch systeem tussen parahippocampale en ciguli gyrus
-> onderdelen: hippocampus, fornix, thalamus, hypothalamus,
en amygdala
Diencephalon Onderdelen: thalamus, hypothalamus, hypofyse, epifyse en 3e
ventrikel
Hippocampus - Rol in geheugen en leren (met ACh)
-> dicht bij amygdala waardoor activatie ook bij stress,
angst, paniek
-> rol van context bij verslaving
-> consolidatie nieuwe herinneringen
-> procedureel geheugen niet uitsluitend hier
- Thyroid receptoren aanwezig
- Angst: contextuele angstconditionering, ook wat
onderdrukken angstrespons
- Bij inhibitie (bv. door overmaat aan cortisol):
geheugenproblemen, minder neurogenese, atrofie
dendrieten
- Cholinerge-serotonerge-noradrenerg-dopaminerge
transmissie
Onderactief bij depressie
Entorinale cortex Rol bij cognitieve en sensorische processing, consolideren
bepaalde geheugenfuncties, deel van circuit van papez
Gyrus cinguli Net boven corpus callosum
-> Start en eindpunt circuit van papez
-> Rol bij hoger cognitief en emotioneel functioneren, ook
autonome functies
Anterior cingulate cortex (ACC) Voorste deel van de gyrus cinguli
-> Controle en inhibitie, detecteren van fouten bij jezelf en
anderen (negatieve ERN piek)
-> depressie: dorsale ACC onderactief, subgeniculate ACC
overactief
THALAMUS: schakelsysteem tussen subcorticale en corticale regio’s
-> 1-6: specifieke = relais kernen
1. Nucleus geniculate Optische baan
laterale -> info van retina komt hier binnen via tractus opticus en dan
naar primair visuele cortex
-> aflijningen waarnemen
2. Nucleus geniculate Acoustische baan
mediale -> info van inferior colliculis naar primair auditieve cortex
3. Nucleus anterior Info van mamillary bodies naar gyrus cinguli
-> zo een rol in limbisch circuit met korte termijn geheugen
-> infarct: plotse dementie
4. Nucleus ventralis Info van substantia nigra naar PFC
