WERELDORIËNTATIE 3
Algemeen
De wereldgrondhouding
De algemene doelstelling bij de leeractiviteiten die worden aangeboden tijdens het vak Wereldoriëntatie
is de leerling geïnteresseerd te maken voor de wereld. We willen de verwondering voor de wereld bij
leerlingen aanwakkeren. Tijdens leeractiviteiten Wereldoriëntatie worden leerlingen uitgedaagd om met
een onderzoekende, open blik naar de wereld te kijken. Leraren prikkelen hen, dragen hun eigen
nieuwsgierigheid over op de leerlingen en geven leerlingen goesting om meer te weten. Tijdens
leeractiviteiten Wereldoriëntatie zetten leraren in op het verrijken van de geheugenbibliotheek van de
leerlingen. Dit alles gebeurt vanuit een basishouding van democratie, zorgzaamheid en respect voor
elkaar en voor de wereld.
12 didactische pijlers
1. De student vertrekt bij het voorbereiden van de leeractiviteiten vanuit een degelijke basiskennis;
deze verrijkt hij met correct, actueel en relevant bronnenmateriaal; hieruit selecteert hij een rijk
aanbod van leerinhouden.
2. De student zoekt waar zinvol aansluiting bij de leefwereld van de leerlingen; tijdens bepaalde lessen
kan het echter even zinvol zijn om de leefwereld achter zich te laten.
3. De student werkt visueel en aanschouwelijk; bij het selecteren van het stilstaand en bewegend
beeldmateriaal gaat de student nauwkeurig tewerk met oog voor relevantie, zinvolheid, duidelijkheid
en esthetiek.
4. De student stelt zich bij het uitwerken van de leeractiviteiten de vraag of er aansluiting mogelijk is bij
de nabije omgeving van de school: de straat, de wijk, het dorp, de gemeente; indien relevant en
mogelijk legt hij tijdens de leeractiviteiten de link met deze nabije omgeving.
5. De student stelt zich bij het uitwerken van de leeractiviteiten de vraag of er aansluiting mogelijk is bij
actualiteit en wereld; indien relevant en mogelijk legt hij tijdens de leeractiviteiten de link met
actualiteit en wereld; de student maakt zijn leeractiviteiten wereldgericht.
6. De student zorgt voor een aantrekkelijke, uitdagende introductie waarin hij de nieuwsgierigheid van
de leerlingen prikkelt en het onderwerp van de leeractiviteit inleidt en de
probleemstelling(en)/kernvra(a)g(en) scherpstelt.
7. De student zorgt voor een inhoudelijke synthese aan het einde van de leeractiviteit waarbij de
probleemstelling(en)/kernvra(a)g(en) worden beantwoord en de leeractiviteit op een interessante
manier wordt afgerond.
,8. De student houdt, indien relevant, rekening met het domeinoverschrijdend karakter van de
leeractiviteiten Wereldoriëntatie; hierbij gaat hij niet op een geforceerde manier tewerk maar maakt
hij een afweging op basis van relevantie en haalbaarheid.
9. De student grijpt tijdens de leeractiviteiten Wereldoriëntatie de kans om de leerlingen in de wereld te
brengen, naar buiten te gaan of – indien aangewezen – de wereld aan de hand van beelden en
materialen in de klas te brengen.
10. De student zet tijdens de leeractiviteiten Wereldoriëntatie de leerlingen actief en/of onderzoekend
aan het werk; dit kan gaan om het actief verwerven en verwerken van kennis, het aanleren en
vastzetten van vaardigheden of het spreken en aanbrengen van attitudes; hierbij voorziet de student
relevante en functionele bronnen en materialen waarbij het louter begrijpend lezen wordt
overstegen; hands-on en minds-on.
11. De student zorgt op de meest aangewezen manier voor een vastzetting van de leerstof; een
schriftelijke neerslag, een werkblad, een schema, een bordplan, een poster, een visuele weergave, ...
behoren hierbij tot de mogelijkheden.
12. De student heeft tijdens de leeractiviteiten Wereldoriëntatie oog voor hoofd- en bijzaken; deze weet
hij op een heldere en gestructureerde manier, aansluitend bij het niveau van de leerlingen duidelijk te
maken.
Geschiedenis
Napoleon Bonaparte
Algemene informatie
Napoleon Bonaparte werd als tweede zoon geboren in 1769, hij woonde met zijn ouders op het eiland
Corsica. In het jaar dat hij geboren werd, werd het eiland Corsica aan Frankrijk verkocht. De bewoners van
het eiland voeren een strijd tegen de Franse bestuurders.
Napoleon leefde in de 18de en de 19de eeuw (= nieuwe tijden).
Hij overleed op 5 mei 1821 en werd begraven in een praalgraf in het Hôtel des Invalides in Parijs.
Op 5 mei 2021 was het 200 jaar geleden dat Napoleon stierf, er was een herdenking die geleidt werd door
de Franse president Macron.
Vazalstaten = landen die door vrienden/familie van Napoleon beheerd werden.
In juni 1815 vocht Napoleon zijn laatste veldslag uit en werd verslagen = slag van Waterloo.
In juni 2015 werd de Slag van Waterloo nagespeeld ter gelegenheid van de 200-jarige herdenking.
,Het leven van Napoleon in beeld
Napoleon Bonaparte wordt in 1769 geboren op het Franse eiland Corsica.
Zijn vader stuurt hem naar de militaire school in Parijs. Hij wordt generaal
en verovert Italië.
Napoleon leidt een succesvolle veldtocht naar Egypte. Het maakt hem erg
populair in Frankrijk dat ten een vete had met Engeland. Egypte maakte
toen deel uit van Engeland.
Napoleon verovert de macht in Frankrijk en wordt consul voor het leven.
De soldaten en het volk vinden hem een soort van god. Hij maakt een erg
belangrijk wetboek.
Napoleon kroont zichzelf in 1804 tot keizer van het Franse Rijk. Engeland,
Duitsland, Oostenrijk, Rusland en Zweden sluiten een bondgenootschap
tegen Frankrijk.
In het plaatsje Austerlitz hakt Napoleon het bondgenootschap in de pan.
Zo krijgt hij bijna heel Europa. Familieleden en vrienden krijgen stukken
van zijn rijk.
Met een leger van meer dan 600 000 soldaten (het grootste leger ooit)
gaat Napoleon op verorveringstocht naar Rusland. Hij stoot door tot
Moskou maar moet daarna terugkeren. Zijn leger loopt vast in de sneeuw.
De Oostenrijkse minister Metternich wil met Napoleon vrede sluiten maar
die wil dat niet. Tijdens de gesprekken wordt Napoleon woedend. Hij
gooit zijn hoed door de kamer.
Tijdens een veldslag in 1813 verliest Napoleon van de bondgenoten. Hij
wordt opgepakt en verbannen naar het eiland Elba.
Napoleon ontsnapt van het eiland Elba en trekt met enkele soldaten
terug naar Parijs. Het volk en het leger zijn blij dat hij terug is. In Waterloo
vecht zijn leger voor een laatste keer tegen de bondgenoten. Napoleon
verliest.
Na zijn nederlaag in Waterloo wordt Napoleon verbannen naar een klein
eiland in het midden van de oceaan: Sint-Helena.
In 1821 sterft Napoleon op Sint-Helena. Hij werd 51 jaar oud.
, De hoed van Napoleon
Deze hoed werd een bicorne genoemd. Officieren in Frankrijk droegen deze bicorne ‘en colonne’, de
hoeken van voren naar achteren. Napoleon droeg de hoed ‘en bataille’, de hoeken van schouder tot
schouder. Daardoor werd hij gezien als een ‘man van het volk’.
De hand van Napoleon
Napoleon stak op vrijwel alle schilderijen en prenten zijn rechterhand in zijn jas of vest. Deze houding was
in die tijd in de mode, het verwees naar de oudheid, toen de Griekse en Romeinse redenaars in deze
houding hun betoog zouden hebben gedaan. Er zijn ook geruchten dat er iets mis zou zijn met zijn hand
en hij dat zo probeerde te maskeren, ook werd beweerd dat hij tot de vrijmetselaars behoorde en dat zo
wou duidelijk maken aan andere leden van dit genootschap, of hield hij zijn hand op zijn maag omdat hij
pijn had?
Het napoleoncomplex
Het is een vorm van minderwaardigheidscomplex. Hiermee duiden ze op een overgecompenseerd gevoel
van minderwaardigheid. Iemand die extreem ambitieus gedrag vertoont om zijn
minderwaardigheidsgevoelens over zijn kleine lengte te compenseren. Napoleon was niet per se klein
voor mensen uit die tijd, maar omdat hij steeds omringd werd door lijfwachten die allemaal erg groot
waren, leek hij enorm klein. De Engelsen verspreiden hierover spotprenten.
En toen waren we ineens Fransen
Tussen 1790 en 1795 werd er niet minder dan vijf keer gewisseld van staat. Dit kwam door de
machthebbers die elkaar in een hoog tempo opvolgden.
In 1790 waren de inwoners van Antwerpen, Brussel, Gent, Brugge en Namen, … nog burgers van de
Verenigde Nederlandse Staten. Je kon trots of bang zijn, dat hing ervan af tot welke partij je gerekend
werd: de vonckisten of de statisten.
Jozef II, de Oostenrijkse keizer, overleed in februari 1790 – opvolger = keizer Leopold II – wilde ook de
Zuidelijke Nederlanden veroveren – dit lukte zonder veel moeite.
In december 1790 namen ze ook Brussel in: de inwoners waren opnieuw Oostenrijkers.
Fransen werden ‘les Sans-culottes’ genoemd = ‘die zonder broek’ omdat ze veel te lange en wijde broeken
droegen zoals arbeiders.
Oostenrijk en Pruisen vielen Frankrijk binnen – de Fransen zijn niet te temmen: ze brullen ‘Vive la nation!’,
hangen hun hoed op hun bajonet en steken die triomfantelijk in de lucht. Oostenrijk en Pruisen trokken
terug. Deze slag bij Valmy (in Frankrijk) had de Franse revolutie gered.
De Fransen rukken de Zuidelijke Nederlanden binnen op 6 november 1792 onder leiding van generaal
Dumouriez. Op het slagveld staat nu een obelisk met een Franse kraaiende haan in het brons.
De Oostenrijkers verslaan de Fransen in 1793. In het dorpje Neerhespen, vlakbij het slagveld, hebben ze in
de zijgevel van de Sint-Mauritiuskerk een grote kanonskogel gemetseld als herdenking.
Het Franse leger verslaat daarna de Oostenrijkers in 1795. Hierbij gebruiken ze voor het eerst een
luchtballon, door de Fransen. Vanuit de lucht kunnen ze de troepenbewegingen van de vijand nauwkeurig
waarnemen.
