Maes Chelsea 2VBl Geneeskunde heelkunde PATHOLOGIE
Endocrinologie
Diabetes mellitus
Wat?
-Chronische stofwisselingsziekte gekenmerkt door hyperglycemie als gevolg van tekort aan insuline.
-Glucose komt via de glomerulaire filter in de urine terecht (door het overschrijden van de
nierdrempel). Aanwezigheid van glucose in de urine is de weerslag van de hyperglycemie.
Voorkomen
-In België: +- 10% van de bevolking, waarvan 2/3 slechts gekend
-Prevalentie neemt toe
Classificatie
-Type 1
-Type 2
-Andere types
-Zwangerschapsdiabetes
Type 1 diabetes
-Vroegere benaming: Insulinedependente diabetes mellitus, juveniele of jeugddiabetes
- +- 10% van de gevallen van diabetes
-Ontstaat vooral op kinder- en jeugdige leeftijd
-Hyperglycemie is meestal het gevolg van auto-immuunproces, leidt
tot tekort aan insuline
-Genetische aanleg + uitlokkende omgevingsfactoren
-Behandeling: Dagelijkse toediening van insuline, voedingsadvies,
lichaamsbeweging
Type 2 diabetes
-Vroegere benaming: Niet insulinedependente diabetes mellitus,
ouderdomsdiabetes
- +- 85-90% van de gevallen van diabetes
-Ontstaat meestal na 40jarige leeftijd
-Hyperglycemie is het gevolg van insulineresistentie (verminderde
gevoeligheid van perifere weefselcellen voor de werking van
insuline) + gestoorde insulinesecretie => gedeeltelijk tekort aan
insuline.
-Genetische aanleg, overgewicht belangrijke uitlokkende factor
-Behandeling: Voedingsadvies, lichaamsbeweging, medicatie
TYPE 1 TYPE 2
Lichaam maakt geen insuline aan Lichaam minder gevoelig voor insuline
Vaak op jonge leeftijd Meestal vanaf 40jaar, soms jonger
Behandeld met insuline (injecties/pomp) Behandeld door dieet, beweging en medicatie
Kan niet voorkomen worden Kan vaak voorkomen worden
Symptomen zijn duidelijk Symptomen zijn vaag
1
,Maes Chelsea 2VBl Geneeskunde heelkunde PATHOLOGIE
Andere types
-Genetische afwijkingen, infecties, medicatie, ijzerstapeling, teveel aan groeihormoon, teveel aan
cortisone, chronische pancreatitis
Zwangerschapsdiabetes
-Diabetes die ontstaat tijdens de zwangerschap en spontaan verdwijnt na de bevalling
Symptomen
-Bij type 1 zijn klachten vaak duidelijk aanwezig owv totaal wegvallen van aanmaak van insuline
-Bij type 2 ontstaan klachten meestal zeer langzaam
-Polyurie
-Dorstgevoel
-Vermagering
-Moeheid
-Verhoogde gevoeligheid voor infecties
-Jeuk
Diagnose
-Criteria diabetes:
-Nuchtere glycemie > 126 mg/dl
-Niet nuchtere glycemie > 200 mg/dl in aanwezigheid van klassieke symptomen van
hyperglycemie
-Criterium prediabetes (intermediaire hyperglycemie):
-Gestoorde nuchtere glycemie (GNG): 110-125 mg/dl => Voedingsadvies + opvolging
Verwikkelingen van diabetes mellitus
Acute verwikkelingen
Acute hypoglycemie
Oorzaken
-Te hoge dosis medicatie
-Overslaan van maaltijd
-Intense of langdurige lichamelijke inspanning
Symptomen
-Daling glycemie activeert het zenuwstelsel => Vrijstelling adrenaline => zweten, beven,
hartkloppingen, bleekheid, … (zenuwtekenen)
-Verdere daling glycemie veroorzaakt tekort aan glucose thv hersenen => troebel zicht,
concentratiestoornissen, hoofdpijn, duizeligheid, slecht humeur, agressie, bewusteloosheid
(hersentekenen)
Behandeling
-Bij bewuste pt snel absorbeerbare koolhydraten per os (cola, snoep)
-Bij bewusteloze pt Glucagon IM of SC, eventueel glucose IV toedienen
2
, Maes Chelsea 2VBl Geneeskunde heelkunde PATHOLOGIE
Keto-acidose
Wat
-Uitgesproken tekort aan insuline => hyperglycemie + ketose
Meest voorkomende oorzaak
-Verkeerdelijk weglaten van 1/meerdere insuline injecties bij een koortsige pt die weinig eetlust
heeft
Symptomen
-Insulinetekort => afbraak vetten => ketose => acidose => coma => dood
Behandeling
-Rehydratatie
-Snelwerkende insuline
Hyperglycemisch hyperosmolair syndroom
Chronische verwikkelingen
Aantasting van de grote bloedvaten
-Leidt tot versnelde atherosclerose
-Verhoogde kans op myocardinfarct, CVA, …
Diabetische nefropathie
-Allereerste teken: Micro-albuminurie
-Evolutie naar terminale nierinsufficiëntie
-Verloop afremmen door goede controle glycemie en bloeddruk
Diabetische retinopathie
-Leidt tot verminderd gezichtsvermogen en zelfs tot blindheid
Diabetische neuropathie (perifeer of autonoom)
Diabetische perifere neuropathie
-Aantasting van gevoelszenuwen en/of motorische zenuwen
Diabetische autonome neuropathie
-Aantasting autonoom zenuwstelsel
-Bv thv gastro-intestinaal stelsel
3
