Resume
1V - ZT1: samenvatting anatomie - het sensorisch systeem
- Cours
- Zorgthema 1
- Établissement
- Karel De Grote-Hogeschool (KdG)
Samenvatting anatomie 1V - zorgthema 1 KdG Het sensorisch systeem
[Montrer plus]
Livre connecté
Titre de l’ouvrage:
Auteur(s):
- Édition:
- ISBN:
- Édition:
Aperçu du contenu
Het sensorisch systeemZintuigcellen
- Constante stroom van informatie en prikkels (iemand hoest, er valt iets, …)
- Via gespecialiseerde cellen sensoren (merken gewaarwording en geven door aan CZS)
Sensoren zijn gevoelig aan veranderingen in hun omgeving
Zetten omgevingsveranderingen om in impulsen (steeds dezelfde impulsen, wat de
oorzaak ook is)
- Wat zijn zintuigcellen?
Ze verzamelen alle sensorische informatie
Het zijn gespecialiseerde cellen:
o Basaal: vrije zenuwuiteinden, gevoelig aan veelvoud prikkels
o Expert: lichtgevoelige cellen in de ogen – supergespecialiseerde cellen die
slechts aan één prikkel gevoelig zijn
Ze hebben een receptorveld: dit is de
regio die info levert aan de zintuigcel. Hoe
groter het receptorveld, hoe minder
nauwkeurig.
Wanneer de prikkel voldoende sterk is
ontvangt het CZS de boodschap dat de
prikkel is aangekomen bij receptor X.
Aankomende informatie = gewaarwording
Bewustwording van deze informatie =
waarneming
gewaarwording ≠ waarneming!!
- Adaptatie = afname van de gevoeligheid in aanwezigheid van een constante prikkel. (Bv. in een
donkere omgeving komen en vervolgens terug dingen beginnen zien, …)
Deze aanpassing van de gevoeligheid kan bewust/onbewust gebeuren.
Zintuigen worden onderverdeeld in:
- Algemene zintuigen:
Temperatuur
Pijn
Aanraking
Druk
Trilling
Proprioceptie
- Speciale zintuigen:
Reuk (olfactie)
Smaak (gustatie)
Gezichtsvermogen
Evenwicht
Gehoor
Algemene zintuigen
- Verspreid over hele lichaam (relatief ‘eenvoudig’ in bouw)
- Worden ingedeeld volgens de aard van de prikkel:
Pijn: nociceptoren
Temperatuur: thermoreceptoren
Fysische vervorming – druk/aanraking: mechanoreceptoren
Chemische prikkels: chemoreceptoren
Anatomie en fysiologie Samenvatting sensorisch systeem Pagina 1 van 12
, Pijn (nociceptoren) (<<noxa = beschadiging)
- Gevoelig aan dreigende beschadigingen
- Proberen voorkomen dat we nog meer schade zouden oplopen
- Aanwezig in:
Bovenste huidlagen
Gewrichten
Beenvlies
Bloedvatbanden
- Hebben een groot receptorveld weinig specifiek (zie p.1)
- Prikkeling van receptoren gebeurt volgens twee axonen/reacties:
1) Snelle geleidende axonen = snelle pijn
Gemyeliniseerd, snelle overdracht, reflex is mogelijk
(Bv. stekende pijn, heel plots)
2) Traag geleidende axonen = trage pijn
Ongemyeliniseerd, trage overdracht, pijn in een algemene regio
(Bv. knagende en zeurende pijn)
- Gerefereerde pijn = pijnwaarneming in delen van het lichaam waar geen werkelijke
prikkeling is.
De pijn is op 1 plaats, maar straalt uit.
(Bv. pijn in linkerarm, hals, kaak en tanden is indicatief voor hartprobleem)
Temperatuur (thermoreceptoren)
- Zijn vrije zenuwuiteinden die gevoelig zijn aan warmte en koude
- Aanwezig in:
Huid
Skeletspieren (rillen bij koude: warmte produceren adaptatie)
Lever
Hypothalamus (thermoregulatiecentrum)
- 3 à 4 keer meer koudereceptoren dan warmtereceptoren
- Zorgen voor snelle adaptatie tot een stabiele temperatuur
- Temperatuurgewaarwording door zelfde baan als pijngewaarwording
Fysische vervorming – druk/aanraking (mechanoreceptoren)
- Zijn gevoelig aan mechanische prikkels: uitrekking, druk, trilling, draaiing, …
- Opgedeeld in 3 groepen:
Tastreceptoren
Baroreceptoren
Proprioreceptoren
Tastreceptoren
Gevoelig aan aanrakingen
Receptoren voor fijne aanrakingen (gedetailleerde lokalisatie)
Receptoren voor grove aanrakingen (beperkte lokalisatie)
Baroreceptoren
Zijn vrije zenuwuiteinden die gevoelig zijn aan drukveranderingen, we hebben ze
vaak nodig voor autonome activiteiten
Aanwezig in elastische weefsels in wanden van rekbare organen (bv. bloedvaten,
luchtwegen, urinewegen, spijsverteringssysteem) --- Blaas vol receptoren WC!!
Proprioreceptoren
Registreren de houding van gewrichten, spanning in pezen/banden en spieren
Zorgen samen met evenwichtsorgaan voor onze lichaamshouding
GEEN adaptatie aan constante prikkelingen maar wel constante info naar CZS
Anatomie en fysiologie Samenvatting sensorisch systeem Pagina 2 van 12
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur emmagyssels. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
50843 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans