• Vocalen: klinkers
- a, e, i, o, u, aa, ee, ie, oo, uu, ei, oe
- Zonder obstakels, de lucht wordt dus niet tegengehouden!
- Tweeklanken: au, ui
• Consonanten: medeklinkers
- Met obstakels, dus iets met onze mond waardoor luchtstroom beetje wordt tegengehouden!
- Wijze van articulatie: “op welke wijze/mate wordt de luchtstroom tegengehouden?”
- Plaats van articulatie: “op welke plaats zit het obstakel/waar wordt de lucht tegenhouden?”
- Stemgeving: “gebruik je wel de stembanden of gebruik je ze niet?”
• Wijze van articulatie:
- Plosieven: er is een korte onderbreking van de luchtstroom. / p / b / t / d / k
- Fricatieven: (wrijfklanken) gekenmerkt door een turbulente luchtstroom -> het obstakel is zo
groot dat je een wrijving hoort als je de klank uitspreekt. / f / v / s / z / ʃ / : chagrijn / χ / : chloor.
- Liquidae: klanken waarbij de uitstromende lucht nauwelijks wordt gehinderd. / l / r
- Halfklinkers/semivocaal: de uitstromende lucht wordt nauwelijks gehinderd. / j / w / h
- Nasalen: luchtstroom gaat door je neus en de mondholte wordt afgesloten. / m / n / ŋ / : lang.
• Obstruenten: plosieven en fricatieven (luchtstroom wordt heel erg tegengehouden).
• Approximanten: liquidae en halfklinkers
• Sonoranten: liquidae, halfklinkers en nasalen (luchtstroom wordt minder tegengehouden).
• Plaats van articulatie:
- Labiaal: bij de lippen
- Bilabiaal: klanken die je met beide lippen maakt (boven-en onderlip). / b / m / p /
- Labiodentaal: met je onderlip en je boventanden / v / f / w /
- Coronaal (alveolair/palataal)
- Alveolair: klanken die bij de tandkassen gemaakt worden. / l / t / d / r / n / z / s /
- Postalveolair/palataal: zijn op het harde gehemelte. Postalveolair: / ʃ / : sjaal. Palataal: / j / : jas.
- Velaar/uvulair/glottaal: bij het zachte gehemelte. Velaar: k / g. Vulair: huig r. Glottaal: h.
- Dorsaal (velaren/uvulair) / k / g / ng / huig r
• Verwervingsvolgorde
- Consonanten: van voor naar achter
- Vocalen: van achter naar voor
,• Fonologische (contrast) ontwikkeling: hoe ontstaan
spraakklanken
- Start al voordat het 1e woordje te horen is in de pre linguale
periode
• Fonetiek (motoriek): spraakklankproductie. Bewegingen, die
noodzakelijk zijn voor de productie van verschillende
spraakklanken
• Fonologie: klankleer. Kenmerken van klanken, hoe zijn klanken
gegroepeerd. Betekenisonderscheidende functie
• Schema van Levelt
- Conceptualisator: bedenken van een boodschap
- Preverbale boodschap: idee boodschap, nog niet uitgesproken
- Formulator: structuur
- grammaticale codering: info uit lexicon: woordbetekenissen en woordvormen
- fonologische codering: fonemen op de juiste plek + toepassing fonologisch regels van het
Nederlands!
- Fonetisch plan: planning van de opeenvolgende bewegingen
- Articulator: uitvoer
• Verwerving
- 3 jaar consistente productie van aantal klanken, daarna geleidelijke uitbreiding van repertoire
- Op 6-jarige leeftijd zijn meestal alle klanken en klankcombinaties verworven
, • Verwervingsvolgorde van Nederlandse initiale consonanten (Beers)
- Verwerving van contrasten contrastontwikkeling
- Verwerving van distinctieve kenmerken
- Kinderen verwerven geen individuele klanken, maar kenmerken die gekoppeld zijn aan klanken
• Contrastgraad 2: 1;09 – 1;11 jaar
- Plaatscontrast [dorsaal]
- Bijbehorende klank / k /
- Contrast: labiaal of coronaal tegenover dorsaal, bv: p – k
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur nnnurr. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.