1.Hoofdstuk 1- Van taal naar taalwetenschap........................................................................................3
1.1Inleiding.........................................................................................................................................3
1.2Talen..............................................................................................................................................3
1.3Andere talen..................................................................................................................................4
1.4Verschillen.....................................................................................................................................4
1.5Taalwetenschap.............................................................................................................................5
1.6Verschillende grammatica’s...........................................................................................................5
1.7Deelterreinen taalwetenschap.......................................................................................................5
1.7.1Verklaring begrippen..............................................................................................................5
1.7.2Verschil pragmatiek- semantiek..............................................................................................5
1.7.3Verschil fonetiek-fonologie.....................................................................................................6
2Hoofdstuk 2- de taalgebruiker..............................................................................................................8
2.1Inleiding.........................................................................................................................................8
2.2Kennen en kunnen: het cognitief systeem.....................................................................................8
2.3Taal en hersenen............................................................................................................................9
2.4Taalbegrip......................................................................................................................................9
2.4.1Herkennen van klanken..........................................................................................................9
2.4.2Herkennen van woorden......................................................................................................10
2.4.3Zinsbegrip.............................................................................................................................10
2.4.4Interpretatie van uitingen.....................................................................................................11
2.4.5Van spraakherkenning tot interpretatie................................................................................11
2.4.6Taalproductie........................................................................................................................11
2.4.7Spreken: van intentie tot articulatie......................................................................................12
3Hoofdstuk 11: Woordenschat.............................................................................................................13
3.1Inleiding.......................................................................................................................................13
3.2Wat is een woord?.......................................................................................................................13
3.3Relatie woordvorm- betekenis.....................................................................................................13
3.4Lexicale en grammaticale woorden.............................................................................................13
3.5Het lexicon...................................................................................................................................14
3.6Soorten lexicale informatie..........................................................................................................14
3.7Het theoretisch lexicon................................................................................................................15
3.8Betekenis en betekenisrelaties....................................................................................................15
1
, Samenvatting
3.9Betekenisbeschrijving..................................................................................................................16
4Hoofdstuk 12: Woordvorming............................................................................................................17
4.1Inleiding.......................................................................................................................................17
4.2Geleedheid..................................................................................................................................17
4.3Functies van woordvorming........................................................................................................17
4.4Derivatie......................................................................................................................................17
4.5Flexie...........................................................................................................................................18
4.6Vormen van morfologie...............................................................................................................19
4.7Structuur van woorden en hun betekenis (slechts lezen)............................................................19
4.8Verschillen flexie en woordenschatuitbreiding............................................................................20
4.9Verschillen tussen talen...............................................................................................................20
5Hoofdstuk 14- Spreken en verstaan- spraakklanken (Fonetiek)..........................................................21
5.1Inleiding.......................................................................................................................................21
5.2Spreken........................................................................................................................................21
5.3Spraakgeluid (slechts lezen).........................................................................................................22
5.4Horen en verstaan (niet lezen).....................................................................................................22
5.5Spraakklanken..............................................................................................................................22
5.6Spraaksynthese en spraakherkenning (slechts lezen)..................................................................24
6Hoofdstuk 15: Klanksystematiek en fonologische processen (fonologie)...........................................25
6.1Inleiding.......................................................................................................................................25
6.2Distinctiviteit................................................................................................................................25
6.3Klanksystemen.............................................................................................................................25
6.4Distinctieve kenmerken...............................................................................................................25
6.5Morfo-fonologische processen....................................................................................................26
7Extra’s.................................................................................................................................................28
7.1Verduidelijkende afbeeldingen....................................................................................................28
7.2 Onderverdeling consonanten (medeklinkers).............................................................................29
7.3Onderverdeling vocalen (klinkers)...............................................................................................31
7.4Werking van de spraakorganen....................................................................................................32
7.5Informatie uit stencil ‘inleiding taalkunde’..................................................................................33
7.6Fonetisch schrif...........................................................................................................................35
2
, Samenvatting
Taal en taalwetenschap- Appel
1. Hoofdstuk 1- Van taal naar taalwetenschap
1.1 Inleiding
Taalgebruikers zijn in staat om te beoordelen of een zin wel of niet goed is op basis van kennis van
taal. Niet uitsluitend op basis van geheugen. Deze abstracte kennis is niet bewust. Daarom kunnen
taalgebruikers de taal begrijpen en produceren maar vaak niet uitleggen hoe het systeem werkt.
Chomsky gaat uit van een aangeboren taalvermogen: mensen delen universele grammatica.
1.2 Talen
Universalia: eigenschappen die door alle talen worden gedeeld. Hieronder enkele voorbeelden:
1) Alle talen bestaan uit kleine elementen: klanken (gesproken taal), handvormen (gebarentaal)
Uit deze kleinere eenheden worden grotere eenheden opgebouwd (woorden, gebaren). Deze
worden gecombineerd om zinnen te vormen
2) Alle gesproken talen hebben klinkers en medeklinkers
3) In alle talen kunnen taalgebruikers een ontkennende bewering uitdrukken, vragen stellen en
bevelen doorgeven.
4) Alle talen hebben een manier om complexe zinnen te maken. Manier verschilt per taal.
5) In alle talen verwijst het woord zich naar een eenduidig persoon
6) Alle talen hebben woorden voor zwart en wit/ donker en licht
Dubbele articulatie: Een boodschap in een taal is opgebouwd uit elementen die zelf iets betekenen,
vooral: woorden. Een woord is weer opgebouwd uit nóg kleinere betekenisloze elementen: klanken.
Dus: boodschappen zijn opgebouwd uit betekenisvolle kleinere eenheden, die zelf weer zijn
opgebouwd uit betekenisloze eenheden. De kleinste betekeniseenheden van taal zijn niet direct
verbonden aan de kleinste vormeenheden (afzonderlijke klanken), maar combinaties daarvan
(lettergrepen) of combinaties van lettergrepen. Onderdelen van betekenis BOEK worden niet speciaal
uitgedrukt door de b-oe-k klanken, maar door de combinatie hiervan. Woorden hebben los gezien
een bepaalde betekenis, maar kunnen gecombineerd met andere woorden een complexe boodschap
vormen. Ook volgorde van woorden in de zin kan verschil in betekenis oproepen. Specifiek kenmerk
van menselijke, natuurlijke talen. Dieren kennen alleen enkelvoudige articulatie: bepaalde functie
direct gekoppeld aan een vormeenheid.
Alleen mensen kunnen zich in menselijke taal uitdrukken. Papegaaien kopiëren spraak, maar hebben
zelf geen idee van wat ze zeggen. Mensapen hebben het spraakapparaat niet zoals de mensen
ontwikkeld. Ze kennen geen creativiteit en spontaniteit. Creativiteit wil zeggen dat mensen proberen
met regels waar ze over beschikken steeds nieuwe, mogelijk unieke zinnen kunnen maken.
Kenmerken van natuurlijke, menselijke talen:
- Elke taal wordt gebruikt voor algemene communicatie
- Mensen kunnen over alles communiceren binnen hun eigen ervaringswereld
- Men maakt naar gelang het onderwerp gebruik van verschillend jargon.
- Elke taal heef een grammatica: regels waaraan de zinnen van een taal moeten voldoen
- Ze worden verworven middels interacties met de omgeving en zo van generatie op generatie
overgedragen. (door apen wordt dit niet doorgegeven)
- Recursiviteit structuur kan zich eindeloos herhalen. Enkele zinnen zijn met onbeperkt met
bijzinnen uit te breiden. (Het ‘Droste-effect’: de vrouw draagt een dienblad met een blik, in
het blik wordt weer een blik afgebeeld etc. Volgens Chomsky is dit het enige kenmerk waarin
menselijke taal zich onderscheidt: voorkomen van constructies binnen constructie.)
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur rikkrowinkel. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.