H1: criminologie; een terreinverkenning
$1.1 Het koele oog
In misdrijven en strafzaken kunnen achterliggende maatschappelijke conflicten tot ontlading komen.
V: Me too
Criminologen proberen objectief te zijn, net zoals rechters
$2.1
Criminoloog bestudeert strafbaar gesteld gedrag en de maatschappelijke- en politieke reactie
daarop.
Strafbaar gedraag mala in se = moreel verwerpelijk (v) diefstal en moord
mala prohibita = praktische redenen (v) verkeersovertredingen
criminologie is een empirische wetenschap
$2.2
In de loop van de tijd worden steeds andere benamingen gebruikt voor criminelen/delinquenten etc.
$2.3 Relativiteit van criminaliteit
Criminalisering: invoering van nieuwe wetten e.d. waardoor bepaalde gedragingen strafbaar worden.
(v) milieuwetten, verkrachting binnen huwelijk
Decriminalisering: schrappen van bestaande strafbepalingen. (v) wetten uit tijd van puritanisme
Veel internationale verschillen qua wetgeving.
CONCLUSIE: criminologie is tijd en plaats gebonden
$3 Geschiedenis
$3.1 Klassieke oudheid-middeleeuwen
1750 v.C. Codex Hammurabi uit solidariteit voor slachtoffer
380 v.C. Plato: ‘’Laagste klasse mensen zijn criminelen en bedelaars’’
Romeinse tijd Strafrecht bevat alleen misdrijven tegen overheid. Burgerconflicten moeten
onderling opgelost worden volgens wet, vaak is dit een schadevergoeding
Feodale stelsel inquisitor systeem: misdrijven zijn schendingen van het vorstelijke vredesbod, dus
overheid mag hier met alle middelen tegen optreden. Dit ontstond doordat
leenmannen hun leen als privéeigendom beschouwde. Ook God werd geschaad door
een misdrijf
$3.3 De verlichting: de klassieke school
De mens is een homo economicus: hij handelt op basis van zijn ratio en weegt de voor- en
nadelen af van zijn gedrag.
1764 Manifest Beccaria
Overmatig zwaar straffen en willekeur
Straf op basis van mate van inbreuk op maatschappelijk contract
(proportionaliteitsbeginsel)
Straf op maat (gelijkheidsbeginsel)
Straf op basis van duidelijke wetten (legaliteitsbeginsel)
$3.4 de 19e eeuw: positivistische school
De vrijheid van handelen van mensen wordt sterk bepaald door mogelijkheden en omstandigheden.
Onderzoek is observatie/empirisch. Hieronder vallen de IT antropologieschool en de FR milieuschool.
$3.5 IT antropologieschool
Door systematische observatie medische factoren vinden als oorzaak van crimineel gedrag.
Lombroso onderzocht gevangenen hun uiterlijke kenmerken. Hij beweerde ‘de criminele mens’ te
kunnen herkennen. Aanvankelijk kreeg hij veel lof, maar in de 20 e eeuw raakte zijn theorie in
diskrediet. Alleen de nazi’s namen het mee in hun rassenleer, waardoor er na WO2 een taboe kwam
op onderzoek naar biologische factoren.
$3.6 FR milieuschool
Belg Quetelet concludeerde via statistiek dat aantal misdrijven in een gebied stabiel waren:
maatschappij bepaalt criminaliteit, niet individu.
Lacassagne: ‘’Het is de sociale omgeving die iemand tot criminaliteit brengt’’ -> sociaal determinisme
Tarde: ‘’Crimineel gedrag komt vooral voor uit de neiging van mensen om elkaars gedrag te
imiteren.’’
$3.7 Socialistische criminologie
De criminele sociologie van Ferri (1885) combineerde de FR & IT school.
Daarna kwam de socialistische criminologie op die zicht vooral richtte op maatschappelijke
achterstanden. Sociologische/communistische criminologen dachten dat misdaad zou verdwijnen na
socialistische transformatie van de samenleving.
$3.8 Nieuwe Richting en kritische criminologie
Nieuwe Richting: integratie van criminologische inzichten m.b.t. oorzaak van criminaliteit rond 1900.
Hierna kwam de Utrechtse school die vrije wil en determinisme combineerde bij strafoplegging.
Vanaf 1950 werd de criminologie gebruikt als hulpmiddel om vooral het strafrecht mee te
verbeteren. Strafrecht werd het uiterste middel, met een sterk accent op behandeling en
,Samenvatting boek
resocialisatie. Gevolg: zeer laag aantal gedetineerden en uitgebreid systeem voor zieke criminelen
(TBS).
Kritische criminologie
machtsongelijkheid labeling/stigmatisering secundaire deviantie
gericht op maatschappelijke analyses
empirisch onderzoek
herleving marxistische criminologie
veel aandacht naar willekeurige, onderdrukkende en discriminerende karakter van de
praktijk van strafrechtspleging
jaren 70 VS: oververtegenwoordiging zwarten en later seksueel/huiselijk geweld
$3.9 Veramerikanisering van criminologie
Vanaf jaren 20/30 werd criminologie in de VS erg invloedrijk. Het was gericht op criminologische
vraagstukken die voortkwamen uit snelle maatschappelijke ontwikkelingen (vooral urbanisatie). De
EU criminologie is sterk beïnvloed door de VS criminologie, omdat de EU criminologie wegviel door
WO2.
$3.10 Nieuwe zakelijkheid
Na WO2 was er een stijging van welvaart en daarmee criminaliteit.
Ontwikkelingen jaren 80 en 90:
klassieke school -> rationele-keuze theorie
FR milieuschool -> situationele criminaliteitspreventie
Hernieuwde belangstelling voor biologische en psychologische factoren
, Samenvatting boek
H2: beschrijvende criminologie
$1 Inleiding
Politiecijfers haalwerk door controles e.d.
brengwerk door aangiftes
Haalwerk is erg beïnvloedbaar door politie, want hoe meer controles, hoe meer geregistreerde
delicten.
Brengwerk is er o.a. omdat niet iedereen aangifte doet. In steden is de aangiftebereidheid lager.
$2 Politiecijfers
Cybercriminaliteit in enge zin: ICT is het doelwit (v) hacking
In brede zin: ICT niet doelwit maar hulpmiddel = gedigitaliseerde
criminaliteit
Rapport ‘’Criminaliteit en Rechtshandhaving’’ van CBS/WODC/ministerie van Justitie en Veiligheid
belangrijke bron.
60% van de politiecijfers valt onder vermogenscriminaliteit
1965-2000 criminaliteit geleidelijk toegenomen
2000-heden daling criminaliteit, corona grote demper, alleen cybercrime toegenomen
$3 Onderzoeken naar verborgen criminaliteit
Belangrijk bij criminologisch onderzoek:
1. Meten/schatten van werkelijke omvang en ontwikkeling van criminaliteit
2. Welk deel van criminaliteit wordt door de politie geregistreerd?
3. Zijn er verschillen tussen betrapte/niet-betrapte delinquenten en mensen die wel/niet
aangifte doen?
Directe observatie moeilijk bij criminologie wegens slechte zichtbaarheid.
Enquêtemethoden
Zelfrapportagestudies (v) Monitor Zelfgerapporteerde Jeugdcriminaliteit door WODC
Slachtofferenquetes (v) Veiligheidsmonitor door CBS
CBS doet landelijke steekproeven
anoniem
extra vragen om eerlijkheid te meten
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur jc12. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.