Dit is een samenvatting van het vak 'Filosofie' voor het eerste jaar sociaal werk op de Karel de Grote Hogeschool. Alles (lessen, slides en eventueel boek) is hier in verwerkt. Ik was er door in eerste zit.
Filosofie
1. situering en legitimering
- Filosofie = vast onderdeel van bijna elke propedeuse (= het onderwijs in algemene en inleidende vakken
aan een universiteit of een hogeschool, ter voorbereiding op latere, meer specialistische vakken. Slagen
voor examens = zijn propedeuse halen)
- Begon met een basis maar later verdere verdieping en specialisering
- Competentie, nuttigheid en functionaliteit
o Vaagheid
o Traditie
o Denkdiscipline
- Uitspraken op basis van denkactiviteiten zijn gebaseerd op de denkkaders waarover ze op dat moment
beschikken
o Om kwaliteit van deze uitspraken te verbeteren:
§ Aandacht op kenmerken en kwaliteit van die denkkaders
§ Denkproces gebaseerd op die denkkaders moet zo bewust en zo helder mogelijk tot
stand komen
o Sociaal werker
- Beroep sociaal werker = maatschappelijk / politiek (functie in democratie)
o Filosofie = politiek / maatschappelijke functie
- UNESCO (1995): filosofie is de best mogelijke leer- en oefenschool mbt de vorming van burgers in een
democratie
o Goed filosofieonderwijs zou moeten bijdragen tot
§ Aanscherpen van eigen oordeelsvermogen
§ Zelfstandig leren denken
§ Confrontatie met en begrijpen van verschillende standpunten
§ Leren argumenteren
§ Leren nadenken over de beste vorm van politieke en sociale organisatie van de
samenleving
§ Vormen van kritische en democratisch gezinde burgers
§ Gevoel voor universele waarden en waarheden
§ Leren dialogeren
à vaardigheden
e
o Benadrukt in 2 UNESCO (2007): roept op voor meer filosofie
- Denkvaardigheden en disposities (argumenten behoud filosofie)
o Begrippen precies formuleren
o Oorzaak - gevolg relaties formuleren
o Regels van de relatielogica kennen
o Vragen formuleren
o Vage woorden herkennen
o Redenen geven
o De contextuele aard van waarheid en onwaarheid erkennen
o Onderscheidingen maken
o Verbanden leggen
o Alternatieven ontdekken
o Hypothesen opstellen
o Waarde analyseren
o Voorbeelden geven
o Criteria identificeren en gebruiken
1
, - Filosofie-onderwijs als vak waarvan de inhoud te ‘kennen’ is naar een vak waar het ‘kunnen’ maar centraal
staat is nieuw
- We moeten af van filosofie als museumkunde (gedachten bestuderen van mensen die al lang dood zijn)
2. naar een hanteerbare visie
- filosofie heeft 2 perspectieven
o product
§ plaats tussen alle andere grote theoretische cursussen die deel uitmaken van de
propedeuse
§ overzicht van gedachten, opvattingen, beweringen en stellingen
• waarom op een bepaald moment en bepaalde plaats deze gedachten, en
waarom wordt dat belangrijk genoeg geacht
§ link met geschiedenis (om hedendaagse kwesties te begrijpen)
o proces
§ eigen denken, zelf verwerven van nieuwe inzichten
§ werken, oefenen en inspanning
- Margalit: 2 soorten filosofen
o Dat-wil-zeggen filosofen
§ Explicateurs, uitleggers
§ Definities en algemene beginselen
§ Voorbeelden zijn ondergeschikt aan de uitleg
o Bijvoorbeeld filosofen
§ Illustratoren
§ Treffende voorbeelden
• Om gedachten treffend te maken en daaruit bedenkingen af te leiden
• Zoals Kant: ‘handkarren van het oordeel’
§ Opleiding student
• kan algemene beginselen of opvattingen illustreren aan de hand van treffende
voorbeelden
• kan overgang tussen abstract en concreet realiseren
• kan uit elk voorbeeld een wijsheid (beginsel) distilleren
o In praktijk onrealistisch
o stijlen in omgaan met filosofische kwesties
3. visie op professionaliteit
- wat is meesterschap?
o ‘Goed zijn in je stiel’ à goede stielman kan zijn werk goed uitvoeren zonder meer
o stiel zo goed mogelijk uitvoeren
o bemeesteren en rekening houden met alle factoren
§ tevredenheid van klanten, techniek, streven naar perfectie en meesterschap, eigen
tevredenheid
o Aristoteles
§ Meesterschap is de karaktertoestand die ervoor zorgt dat iemand de juiste keuzes kan
maken
• keuzes die het midden houden tussen wat voor hem of haar een teveel en een
te weinig is
• en die gebaseerd zijn op een redelijk principe, namelijk het principe dat een
persoon een praktische wijsheid hanteert
§ rekening houden met menselijke mogelijkheden en met de eigen aard (het karakter) à
praktische wijsheid
2
, 4. de ethiek van de student en het studeren
- willen
o orgaan voor de toekomst
o Nil Volentibus Arduum (niets is moeilijk voor hen die willen)
o Weten wat het object van dat willen is
§ In praktijk vaak niet het geval
§ Goede eigenkennis maar ook wat de wereld te bieden heeft
o Nadruk en focus bij zichzelf: ‘wat is het wat ik wil?’
- Kunnen
o Willen en moeten zijn beiden afhankelijk van kunnen
o Mijn mogelijkheden
§ Zelfonderzoek en experiment
- moeten
o verantwoordelijkheid bij externe instanties
o plicht, datgene wat je hoort te doen
o komt makkelijk uit
- aan elkaar gerelateerde begrippen
o Aristoteles: praktische wijsheid
o In een context waarmee je rekening houdt met ander
4.1 hoe te studeren
- antwoord op de vraag ‘hoe’
- methode
o meta en hodos: na, nadien, over ; weg, route
o afvragen welke weg je wil volgen en hoe je dit denkt te doen
o methodologie: logos = de leer van
§ leer van de beste weg
- verantwoordelijkheid bij student zelf
o je moet zelf je weg leren zoeken
o openstaan voor goede adviezen
kennismaken
1. buigen voor een vraag
- kennismaken is de kunst van de aandacht vestigen op interessante vragen
- kennismaken veronderstelt een interesse van weerskanten in elkaar
2. naar de wereld kijken
- filosofie: 2 Griekse woorden
o philos: vriend en sofoi: wijsheid
§ vriend of liefhebber van de wijsheid à wijsbegeerte
§ kan je bevriend zijn met wijsheid, weet je al wat wijsheid is?
- Heimspeki = Ijsland
o Heim: wereld en Speki: kijken naar
§ Kijken naar de wereld
o Als observator IN de wereld
o In filosofie: de kunst van het observeren en het doordenken van wat geobserveerd werd à
helder denken
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Itebal. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
