Beroepsontwikkeling & wetenschappelijk onderzoek:
HOOFDSTUK 1: achtergrond en evidence based practice
1) Algemene gegevens:
30-40% van patiënten krijgen niet de zorg die ze zouden moeten krijgen volgens
wetenschappelijk onderzoek
20-25% krijgt onnodige en soms schadelijke zorg dus de beste zorg verlenen is iets dat soms
moeilijk is.
Motivatie: VPK vragen zich af wat ander nodig heeft om weer tot een beter leven te komen
→ VPK beroep uitgegroeid van ambacht tot professie!
2) Evidence Based Practice:
Florence Nightingale:
- 1820-1910
- Grondlegger van de moderne verpleegkunde
- Kritische vrouw, die met verwondering naar de zorg keek.
- Ze zag dat veel soldaten stierven aan infecties zoals cholera en tyfus
- Ze heeft maatregelen genomen om dit te verminderen
- Sterfte daalde van 60% naar 2,2%
- 1 van de eerste personen die statistiek toepaste in de gezondheidszorg
- Dat brengt ons bij wetenschappelijk onderzoek.
Evidence based practice:
- Is een methode om keuzes te maken over de beste zorg voor een patiënt.
- Het bestaat uit 3 onderdelen:
1. Informatie uit wetenschappelijk onderzoek
2. Klinische ervaring, inzicht en kennis van de zorgprofessional
3. Voorkeuren, ervaringen en verwachtingen van de patiënt
wat voor de ene patiënt werkt, werkt niet perse voor de andere
- Om de evidence based practice methode succesvol toe te passen, moeten de volgende
stapppen worden doorlopen:
1. Vertaal een klinisch probleem naar een beantwoordbare vraagstelling: kritisch zijn over
wat je doet, kritisch zijn naar de zorg die verleent wordt
2. Zoek naar bewijsmateriaal dat de vraagstelling zo goed mogelijk kan beantwoorden: je
gaat dus zoeken in databanken naar bewijsmateriaal
3. Beoordeel het gevonen bewijsmateriaal op kwaliteit en toepasbaarheid
4. Vertaal het resultaat van het onderzoek naar een geschikte toepassing in de praktijk
5. Evalueer het resultaat en de toepassing in de praktijk en houd bij of er nieuwe
onderzoeken verschijnen
2) Belang van wetenschappelijk onderzoek in zorg:
Kwaliteit: vereist studie en oefening. Kwalitatieve zorg gaat om feiten
Professionaliteit: is belangrijk door gefundeerde kennis in vak toe te passen
Multidisciplinair team: goede gesprekspartners om over zorg te discussiëren ASPECTEN
Verantwoordelijkheid van de zorg
Kosten van de zorg
, Evidence Based Nursing: gebruik van onderzoek in praktijk, de basis voor goede
zorgverlening, proces waarin VPK klinische besluiten nemen door onderzoeksresultaten &
klinische ervaring & voorkeur van patiënt & beschikbare hulpmiddelen
→ combinatie van: klinische expertise + beschikbare kennis + mogelijkheden en wensen!
Evidence Based Practice: in elke klinische situatie verschillende probleemoplossende
benaderingen/attitudes mogelijk; trail and error, tradition based, confidence based,
experience based, obedience based
Verschil tussen bewijs en bewijsmateriaal:
Bewijs= bewering, iets dat onweerlegbaar is, iets dat zo is, zwart wit begrip: een bewering is
of helemaal juist of helemaal onjuist: een tussenweg is onmogelijk
Bewijsmateriaal= aanwijzing in een bepaalde richting, iets dat nooit 100% zeker is, een
bewering kan dus nog niet onomstotelijk worden vastgesteld, het kan een bewering
gedeeltelijk bevestigen, maar kan ook zwak zijn of een grijs gebied creëren
3) Problemen bij invoering van Evidence Based Practice
Vaardigheden en bewustzijn:
- De verpleegkundige is zich niet bewust van het bestaan van het onderzoek
- De verpleegkudnige voelt zich niet bekwaam genoeg om de kwaliteit van het onderzoek te
beoordelen
- De statistische analyses in het onderzoek worden niet begrijpelijk genoeg gepresenteerd
Tijd:
- De verpleegkundige heeft niet genoeg tijd om wetenschappelijke artikelen te lezen
- De verpleegkundige heeft niet genoeg tijd om nieuwe ideeën in de praktijk te brengen
Ondersteuning:
- Artsen werken niet mee aan de implementatie
- Andere medewerkers ondersteunen de implementatie niet
- De verpleegkundige heeft het gevoel dat ze niet de bevoegdheid heeft om procedures aan te
passen
Werkplek:
- De verpleegkundige heeft geen toegang tot de relevante literatuur
- De faciliteiten, zoals toegang tot computers en databases, zijn niet adequaat.
, HOOFDSTUK 3: van klinisch probleem naar onderzoek
Waarneming van een klinisch probleem:
- Er is altijd een aanleiding om iets uit te zoeken
- Vaak komt deze voort uit praktijkvoorbeelden of patiëntenzorg, maar ook resultaten uit
wetenschappelijk onderzoek kunnen een aanleiding zijn om een nieuw onderzoek op te
zetten
- Naast het motief van een onderzoek, moet ook het doel ervan duidelijk zijn
Van klinisch probleem naar onderzoek
Waarneming van klinisch probleem
Literatuuronderzoek
Onderzoeksvraag (zie databanken)
Vormen van hypothese
Onderzoeksopzet
Operationaliseren
Toetsingsfase
Evaluatiefase
Rapportage
`
Literatuuronderzoek:
- Hierin wordt gezocht naar wat er bekend is over het onderwerp
- Het wordt gedaan om dubbele onderzoeken en fouten in de opzet van het onderzoek te
voorkomen.
- Er wordt eerst gezocht naar algemene informatie over het onderwerpn daarna wordt er
gezocht naar specifiekere informatie
- Bij het uitvoeren van een literatuuronderzoek is het belangrijk om:
Goed te zoeken
Kritisch te lezen
Te beoordelen of een artikel daadwerkelijk bruikbaar is
Formuleren van een onderzoeksvraag:
- De onderzoeksvraag beschrijft duidelijk en specifiek wat de vraag die het onderzoek moet
beantwoorden nu specifiek is
- Criteria kennen?
Vormen van een hypothese:
- Uit een theorie worden hypothesen afgeleid en wordt geformuleerd op basis van eerdere
bevindingen en waarnemingen. Een hypothese kan worden getoetst in een wetenschappelijk
onderzoek en kan ervoor zorgen dat (een deel van) de theorie aangepast moet worden.
1. Onderzoekshypothese: het voorlopige en verwachte antwoord op de onderzoeksvraag, stelt
vaak juist dat er wel verschil of effect wordt gevonden en wordt daarom ook alternatieve
hypothese genoemd
2. Nulhypothese: stelt dat er geen verschil of effect gevonden wordt
