Hoofdstuk 1. Terreinverkenning
1 Inleiding
We hebben vele vragen over de structuur, inhoud en organisatie van de ortho(ped)agogische
hulpverlening voor zowel kinderen, jongeren als volwassenen.
Opvoeder/ begeleider is actief op vele domeinen.
2 Agentschap opgroeien
2.1 Agentschap ‘opgroeien’
Agentschap opgroeien = bundelt de krachten van Kind en Gezin, Jeugdhulp en een deel
van het aanbod van het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH).
Sinds 2020.
- Zo is er een minder lange wachtlijst
- Meer samenwerking
- Inclusie: iedereen als gewoon beschouwt, het kind staat centraal, mensen
ondersteunen waarbij veiligheid centraal staat
Ze gaan het kind bij de ouders niet weghalen, dit is pas de laatste stap
- Ze werken rond dezelfde doelgroep + gemeenschappelijk doel
- Nadeel: 1 koepel -> manier van besparen, minder mensen aan hoofd, goedkoper
Het agentschap heeft 3 kernopdrachten:
1. Het ondersteunen van individuelen, geïntegreerde ontwikkelingstrajecten
Voor alle kinderen, ouders, jongeren en gezinnen, jongeren die nood hebben aan
jeugdhulp, uit maatschappelijke noodzaak.
Ondersteunen, noot hebben aan.
2. Het stimuleren van een positieve, brede en rijke leefomgeving
Stimuleren van maatschappelijke participatie, bruggen bouwen met onderwijs,
wonen, vrije tijd. Erkennen, subsidiëren en vergunnen van partners, inzetten op
netwerkvorming.
Niet alleen kijken naar VAPH, maar groter: onderwijs, vrije tijd, AKB
AKB: groep van scouts van mensen met een beperking: mensen met het syndroom
van down, mensen met een motorische beperking. Is dit goed? Is er niet meer
segregatie omdat ze van de gewone mensen gescheiden zijn.
m-decreet afgeschaft
3. Het faciliteren van het recht op materiële en financiële ondersteuning
Groeipakket voor alles gezinnen in Vlaanderen, zorgtoeslag
,Inclusie = ze kijken naar het individu zelf, persoonlijke aanpak, zoveel mogelijk op maat.
Jan Jambon: septemberverklaring: Vlaams Parlement heeft een pauze (vakantie). Ze
toonden aan dat Vlaanderen goed bezig is -> hoge vaccinatiegraad. Maar ook iets negatiefs:
groeipakket (kindergeld) gaan ze op besparen + besparen op instituten. Continu invloed van
de politiek.
Debat: hoe we kijken naar bepaalde zaken kan veranderen, Wat is een ideaal werkveld?
Moeten leefgroepen blijven bestaan?
2.2 Kind en gezin
Kind en gezin probeert via gratis diensten aanbod te bieden aan ouders. Ze volgen het
ontwikkeling van het kind en beantwoorden vragen.
Diensten:
2.2.1 Prenatale ondersteuning: ondersteuning tijdens een zwangerschap
Ondersteuning van ouders tijdens hun zwangerschap op zelfs ervoor als ze nog geen kind
hebben.
- Helpen bij het verwerken van een kinderwens, ivf-traject
- Advies geven over bost of papfles voeden
- Zwangerschapsyoga
- Welke opties om te bevallen
- Kan er terug als men drempels ervaart bij de toegang tot gezondheidszorg
- Volgens de eigen behoefte van de ouders
2.2.2 Postnatale ondersteuning
Biedt na de geboorte ondersteuning
- Huisbezoeken door verpleegsters, check-ups
- Vaccinatie van kinderen, gehoortest
- Groeiboekje: gewicht, lengte, wanneer het laatst eten gekregen
- Opvolgen van situaties als er een vermoeden is van verwaarlozing, niet verplicht
2.2.3 Opvoedingsondersteuning
- Niet enkel medische hulp ook ruime adviezen
- Huis van het kind: samenwerkingsverband tussen verschillende organisaties die
ondersteunen op verschillende vlakken.
- CKG: centra kinderzorg en gezinsondersteuning:
Ouders die zelf op eigen krachten verandering willen brengen in
opvoedingsprobleem
Mobiele en ambulante begeleiding, crisisopvang en korte residentiële opvang
Rechtstreeks toegankelijk
Vertrekt vanuit bereidheid van ouders
2.2.4 Kinderopvang
- Opvolgen van de kwaliteit van de kinderopvang
- Kind en gezin biedt vormingen aan voor medewerkers van een kinderopvang
- Uitreiken van attesten voor toelage. Kinderopvang niet voor iedereen betaalbaar
, - Aantal kinderen onthaalmoeder: 9 (vl) en 6/7 (Wl : one)
2.2.5 Adoptie in samenwerking met Vlaams centrum voor adoptie
- Kandidaat-adoptanten, voor mensen die zelf geadopteerd werden en iedereen die
ook van adoptie te maken krijgt.
- Buitenlandse of binnenlandse adoptie
- Wouter Beke: wilt pauze voor adoptie: wachtlijsten te groot, adopteren wordt bijna
handel. Kinderen werden hiervoor ontvoerd of moeders werden betaald hun kind af te
staan.
2.3 Jeugdhulp
2.3.1 Rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp
Korte geschiedenis:
- Van rechtstreeks toegankelijkheid, wachtlijsten, … -> naar nieuwe manier van
organisatie
- Nu: ofwel rechtstreeks ofwel niet-rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp.
Het gaat over:
- Eerstelijnszorg (huisarts, paramedici, ziekenhuizen, OCMW)
- Diensten met brede instap waar je heen kan met vraag of probleem
- Inloopteams en preventieteams
- CLB, CAW, JAC
Rechtstreeks toegankelijke hulp maar met spécifieke hulp:
- CGG: centra voor geestelijke gezondheidszorg
- CKG: centra voor kinderzorg en gezinsondersteuning
- Rechtstreeks toegankelijke hulp en diensten ondersteuningsplan (DOP) van het
VAPH.
Hulpvrager = ouders, minderjarige binnen een context
2.3.1.1 Brede instap
- Met hulpvrager terecht bij brede instap.
- Zoeken naar passende oplossing
- Geven advies of info
- Geeft aan als er specifieke ondersteuning nodig is, verwijst de hulpverlener door naar
een gespecialiseerde dienst
2.3.1.2 Probleemgebonden hulp
- Soms is er meer nodig en wordt er beroep gedaan op andere diensten
- Vb. Geestelijke gezondheidszorg (CGG) of Dienst ondersteuningsplan (DOP)
- Psychosociale begeleiding
- Begeleid zelfstandig wonen binnen Algemeen Welzijnswerk (AW)
, 2.3.1.3 Multidisciplinaire teams (MDT)
- Aanvraag voor niet-rechtstreeks toegankelijke hulp gebeurt door (JAC, CLB, Huisarts)
- Goed voorbereid, gemotiveerd, opgevolgd
- Aanvraag tot toegangspoort eerst besproken met individu of ouders
- Multidisciplinair team
deskundigen
kan diagnose stellen
Betrekt cliënt maximaal bij proces, stappen
Erkende dienst binnen of buiten het toepassingsgebied (IJH = integrale
jeugdhulpverlening: zo licht mogelijke hulp.)
2.3.1.4 Jeugdhulpverleners buiten het toepassingsgebied IJH
- Huisarts, arts-specialist, neuroloog, kinderpsychiater
- Drughulpverlening, logopedist, kinesist, psycholoog
- Aanvragen doen bij toegangspoort
Korte samenvatting:
Integrale jeugdhulp: nu 1 soort traject voor jeugdhulp. Vroeger enkel rechtstreeks bellen naar ziekenhuis met
anorexia en zo tot aan specialist geraken. Gevolg: vele wachtlijsten.
Nu zorgen we voor 1 traject + efficiënter en gepaste hulp.
Rechtstreeks toegankelijke hulp:
Brede instap:
- zeer laag drempel, eerstelijns (CAW, JAC, CLB, kind en gezin)
- Gezinsondersteuning: zonder omwegen.
- Functies:
1. Onthaal: kan ik workshop volgen? Vragen over groeipakket
2. Informatie geven: je vriend voelt je slecht
3. Vraagverduidelijking: Vraag achter vraag – mijn kind slaapt niet goed, maar waarom? Krampen,
geen rustige kamer
4. Verwijzing: anorexia doorgeven naar toegangspoort
Multidisciplinair team (MDT):
- Ingrijpende hulp of diagnose nodig
- Doet voorstellen aan de toegangspoort
- Niet alle diagnoses zijn altijd overal mogelijk …
- Vb. kind: weet niet goed wat aan de hand is, wilt niet eten, slecht slapen kan je er niets meer mee
doen, we moeten verder gaan. Diagnose stellen. Er zijn psychiaters en psychologen voor nodig.
- Als hulpverlener document invullen + en kan men hiermee naar toegangspoort gaan moest men hulp
nodig hebben.
- Elk MDT heeft ook vrije toegang, men moet hiernaar niet doorverwezen worden
- Diagnose nodig om zorgzwaarte in te schatten (administratief)
Probleemgebonden hulp:
- Specifiek aanbod
- CGG, CKG, Vluchthuizen, AWW: algemeen welzijnswerk, diensten RTH van het VAPH: rechtstreeks
toegankelijke hulp
- Ofwel doorverwezen, ofwel rechtstreeks
- Vb. vriendin elk weekend zat dringt, wordt gezien als een probleem, maag leegpompen, …
Rechtstreeks: bewust worden: ze gaat hulp zoeken en ze wordt meteen geholpen
Onrechtstreeks: ik zie dat het er slecht aan toe gaat met haar, ik ga naar het CAW en ze geven me
