Complete samenvatting van alle hoorcolleges ( 1 t/m 11) van het vak Factor Aarde. De samenvatting is in het Nederlands, behalve 2 gastcolleges in het Engels. Het is een hele overzichtelijke samenvatting.
Alle hoorcollege aantekeningen van factor aarde GPM
Alle hoorcollege aantekeningen van factor aarde gekoppeld aan het boek
Samenvatting Factor Aarde
Tout pour ce livre (4)
École, étude et sujet
Radboud Universiteit Nijmegen (RU)
Aardrijkskunde
(MANBCU2027)
Vendeur
S'abonner
evaklein1
Aperçu du contenu
Factor Aarde - samenvatting van de hoorcolleges
Hoorcollege 1 – Introductie
H1 Lesboek
Perspectieven op mens-omgeving-interacties
1. Culturele en politieke ecologie (Political Ecology)
2. Geografie, gevaar en menselijke kwetsbaarheid (Hazards Geography)
3. Milieurechtvaardigheid (Environmental Justice)
Guano = mix van uitwerpselen van vogels en andere diersoorten (mest)
-> Guano Island Act = Amerikaanse wet uit 1856: alle Amerikanen mogen een onbewoond
eiland met guano claimen
Extraction = het gebruik van een hulpbron zonder rekening te houden met de productiviteit
op de lange termijn
Conservation = pogingen om de relatie tussen mens en milieu te verduurzamen, terwijl nog
steeds natuurlijke hulpbronnen worden geëxploiteerd
Preservation = het behouden en apart zetten van gebieden zonder mensen, zonder sporen
van mensen, of waar alleen inheemse volkeren leven
Economics in a full world (Ecological Economics) = concept dat aarde wel uitputtelijk is, dus
er zijn regels nodig voor het exploiteren van natuurlijke hulpbronnen (aardgas, vis, etc.)
Divestment = fossiele brandstoffen in de grond laten zitten
-> probleem: de gevonden voorraden zijn al in bezit van iemand
H3 Lesboek
Ruimteschalen: de aarde staat scheef met 23,5° t.o.v. de zon, dus dat leidt tot seizoenen,
zonnewende en equinox
Geografische ruimteschaal: land – gemeente – stad – wijk – huis – etc.
Tijdschaal: ouderdom van de aarde (4.5 miljard jaar) -> verdeeld over verschillende periodes
(Jura, Krijt, etc.)
De atmosfeer bevatte eerst 0, toen 1% en nu 20% zuurstof
El Niño: om de 3 tot 7 jaar een opwelling van warm water bij Australië -> grote invloed op
weersomstandigheden
El Niña: het zeewater in het oosten van de Stille Oceaan is kouder dan normaal -> inlvoed op
weer
Preditor-prooirelatie = predator en prooi hebben invloed op elkaar
Competitie tussen soorten = verschil tussen specialisten (zeldzamer, kwetsbaarder) en
generalisten (veel voorkomend, aanpassend vermogen)
,Hiërarchie in ecosystemen door voedselketens: de mens is de top-predator
Wie is er verantwoordelijk voor vervuiling? De vervuiler betaalt niet voor zijn eigen
vervuiling… -> doorschuiven
The politics of nature = social construction of nature (and resources), including its
implications for policy and practice
Human-environment relationships from 3 perspectives:
1. Human-environment geography: humans alter environments and resulting changes
in the environments influence human actions
2. Ecocentric (non-human) perspective: nature and organisms are agents of change,
including human actions (e.g. Covid)
3. Social construction of nature (socionature): nature/environments are mentally
constructed by humans and hence influenced by cultural and political factors
Environmental movements in history:
1. From Limitless Resources to Conservation
o 17th century: Europe in turmoil, more merchants, grazing lands closed off by large
landowners
o 19th century: environmental movement emerged as cities grew (enlightment)
o Growing divide between urban and rural life (Romanticism in art, longing for rural
life)
o Late 19th and early 20th century: the emerge of conservation
2. The Rise of Modern Environmentalism in the 1960s and 1970s
o Focus on brown issues (pollution related to industrialization and urbanization)
o Increasing awareness of the environmental downside of economic growth
o 1962: Rachel Carson – Silent Spring: the adverse effects of pesticides
o 1972: Donella Meadows – Limits to Growth: environmental limits to future
economic growth
o 1972: First UN conference on the Human Environment in Stockholm
3. The Era of Sustainable Development (1980s-1990s)
o Focus on complementarity of environmentalism and economic development
o 1980: Sustainable development – International Union for the Conservation of
Nature (IUNC) report
o 1992: 1st UN Earth Summit, with sustainable development as a powerful
organizing principle
o Sub-agreement (biodiversity): UN Convention on Biological Diversity
o Sub-agreement (climate change): UN Framework Convention on Climate
Change (UNFCCC)
4. Environmentalism in the New Millennium (2000-Present)
o Focus on climate change via UNFCCC
o 1997: Kyoto Protocol
o 2002: Earth Summit (Rio+10), Johannesburg
o 2015: Paris Climate Agreement
, o 2015: Sustainable Development Goals (SDGs)
o 2018: International Panel on Climate Change (IPCC) Special Report: Global
warming of 1.5 °C
Hoorcollege 2 – Cultural and Political Ecology
Twee lenzen om naar de wereld te kijken:
1. Mensbeeld met hoofdzakelijk Overvloed in het bewustzijn (glas halfvol)
2. Mensbeeld met hoofdzakelijk Schaarste in het bewustzijn (glas halfleeg)
Monkey Business Illusion: theorieën zijn behulpzaam om één ding te zien en te
kwantificeren, maar dan mis je belangrijke andere aspecten (verblindend)
H4 Lesboek
1. Culturele Ecologie
Definitie: het onderzoeken naar de rol van cultuur als een dynamisch onderdeel van ieder
ecosysteem
Klassieke theorie Culturele Ecologie (Julian Steward, 1955):
1. Culturen in soortgelijke milieus hebben misschien soortgelijke adaptaties
2. Alle adaptaties zijn van korte duur en passen zich steeds aan, aan de lokale
toestanden
3. Veranderingen kunnen of voorbouwen op eerdere culturen, of resulteren in totaal
nieuwe culturen
Opkomst
1. Christelijke missionarissen proberen in koloniën het geloof te verspreiden
o Studies naar andere volken, boeken geschreven
2. Ontstaan na WOII: groot optimisme
3. Modernisme: geloof in een ‘economische groeimotor’ als een land industrialiseert
4. Experts (bosbouw) vonden inheemse praktijken primitief en inefficiënt -> tropische
landbouwmethoden bekritiseerd
5. Dekolonisatie en ‘dekolonisatie van de geest’: lokale elites hadden denkbeelden
koloniale heersers overgenomen
6. USA: Rachel Carson, Silent Spring (1962) (pesticiden)
7. Tropische landbouw en hulpbronnenbeheer begrijpen vanuit antropologisch
gezichtspunt: bevolking en voedselproductie (Culturele Ecologie)
Centrale vraag
Hoe gaan mensen om met hun hulpbronnen: dieet, techniek, huisvesting, en reproductie bij
(inheemse) volken?
Rappaport (1968): boek over Nieuw-Guinea volk en hun culturele traditie van de
varkensslacht (om overpopulatie te verkomen)
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur evaklein1. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,00. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
