Deel 2 – Ondersteuning en begeleiding van
personen met een handicap
Hoofdstuk 5: Ondersteuningsbronnen
• Wie of wat biedt ondersteuning aan? Welke soort ondersteuning aanbieden, ook
over intensiteit en duur.
• Dienst ondersteuningsplan (DOP), gericht op nadenken met mensen (en omgeving)
wat zijn de ondersteuningsnoden en welke ondersteuning past daar bij.
• Wat zijn de ondersteuningsbronnen, vroeger focus op handicap specifieke
voorzieningen, nu meer streven naar inclusie en participatie.
• Vermaatschappelijking van de zorg= tendens waarbij zorg dichter bij de mensen
brengen. Vele doelgroepen, breder dan enkel personen met een beperking. Zoveel
mogelijk integreren in de samenleving.
In het verleden uit gegaan van handicap specifieke zorg. Geen pleidooi tegen handicap
specifieke zorg, want het kan wel nog steeds nodig zijn. Moet wel bestaan en aanwezig zijn.
Soms te veel druk op ouders en omgeving. Dat is een risico. Voor- en nadelen. Voordeel:
richting inclusie en participatie streven. Nadeel: er komt te veel druk op ouders en de
omgeving. Voldoende ondersteuning om dit mogelijk te maken.
Visuele voorstelling= Van binnenuit naar buiten kijken.5 potentiële vormen van
ondersteuning.
Orthopedagogiek Handicaps lesnotities A-C B| 2022-2023 p. 1/11
, 1. Zelfzorg
Versterken van de persoon
• Door ontwikkeling te stimuleren en dingen aan te leren.
• Krachten en skills meegeven om voor zichzelf te gaan zorgen.
• Aanbieden van keuzes, beslissingsrecht terug aan de persoon geven.
Gebruik van technologie
= heel veel technologieën die een positieve steun kunnen zijn in dagelijkse taken en
participatie.
Technologie doorheen de Jaren een grotere rol gaan spelen. Technologie kan de
mogelijkheden van mensen met een beperking uitbreiden.
E-society: alles wordt getechnologiseerd. In heel veel dagelijkse realiteiten speelt
technologie een rol maar ook in bv. bankdiensten en het aankopen van een treinticket. Het
gaat ervan uit dat ook iedereen toegang heeft tot deze technologie. Niet alle technologie
even toegankelijk. Bv. oudere mensen of financiële drempels, opleiding en vertrouwdheid
met technologie en mensen met een beperking. Toch heel wat doelgroepen die uitvallen=
virtueel gehandicapt.
eHealth: “an emerging field in the intersection of medical informatics, public health and
business, referring to health services and information delivered or enhanced through the
Internet and related technologies. In a broader sense, the term characterizes not only a
technical development, but also a state-of-mind, a way of thinking, an attitude, and a
commitment for networked, global thinking, to improve health care locally, regionally, and
worldwide by using information and communication technology” (Eysenbach, 2001, p.
Genuanceerd beeld! Technologie geeft extra kansen maar kan ook extra drempels creëren.
Hoe implementeren in onze samenleving?
2 centrale begrippen:
• Assistive technology: “A variety of devices (and services related to their use)
aimed at helping persons with disabilities and special educational / rehabilitation
needs to function better within their daily context and achieve a higher quality of
life.” (Lancioni, Sigafoos, O’Reilly, & Singh, 2012, p.1)
= technieken specifiek ontwikkeld om personen te ondersteunen.
Na wereldoorlogen meer mogelijkheden, meer ruimte om te investeren in
technologie ontwikkeling -> er werd heel specifieke technologie ontwikkeld voor
specifieke personen (op micro-schaal). = Economisch oninteressant. Vaak heel
onaantrekkelijke zaken en exclusief voor bepaalde doelgroepen. Kan ook heel
stigmatiserend werken -> (aan het einde van de eeuw) anders over nadenken
meer inclusief (= universal design).
Orthopedagogiek Handicaps lesnotities A-C B| 2022-2023 p. 2/11
