Resume
samenvatting oncologie vpk aandachtspunten
- Établissement
- Karel De Grote-Hogeschool (KdG)
samenvatting oncologie vpk aandachtspunten jaar
[Montrer plus]
Vendeur
S'abonner
Aperçu du contenu
1. Inleiding1.1. Cijfers (prevalentie/incidentie)
Prevalentie – incidentie
De prevalentie is de verhouding van aantal personen dat op bepaald moment ziek is,
gedeeld door alle personen die de aandoening hadden kunnen ontwikkelen. De
prevalentie geeft dus weer hoeveel gevallen er zijn op een bepaald tijdstip.
De incidentie is het aantal nieuwe gevallen dat er bijkomt per tijdseenheid.
Zijn incidentiecijfers dan altijd hoger dan de prevalentiecijfers?
o Hangt af van de pathologie. Bij een pathologie die snel geneest, kunnen de
incidentiecijfers hoger zijn (veel mensen lopen de pathologie op) terwijl de
prevalentiecijfers beperkt blijven.
o Kanker is echter geen pathologie die snel geneest. Daarom zal bij oncologische
aandoeningen de incidentie nooit hoger zijn dan de prevalentiecijfers.
3 meest voorkomende kankers
2021: borstkanker en longkanker
1.2. Wie is de oncologische zorgvrager?
1/2 mannen en 1/3 vrouwen krijgt vroeg of laat kanker, meestal 60+’ers.
Jaarlijks 800 nieuwe gevallen bij jongeren tussen 15-29 jaar (AYA’s: adolescents and
young adults)
Vijfjaarsoverleving: hoe jonger, hoe hoger (meer bij vrouwen), tumor- en
stadiumafhankelijk
1.3. Waar vind je de oncologische patiënt?
Wereld
Per continent verschilt van kanker
o Westen: digestieve kankers
2. Ethiologie = ontstaansgeschiedenis
2.1. Preventie
Primair
Proberen voorkomen
Gezonde levenstijl, rookstop, …
Secundair
Vroege detectie
Mammografie
Tertiair
Voorkomen van recidief educatie
2.2. Beïnvloedende factoren
Factoren die je wel kan beïnvloeden
Roken, alcohol, voeding, overgewicht, lichaamsbeweging
Groenten en fruit hebben een beschermend effect: anti- oxidanten remmen de schade
af die het oxidatieproces veroorzaakt door de productie van vrije radicalen.
Factoren die je niet/moeilijk kan beïnvloeden
Leeftijd, geslacht, biologische factoren, zonlicht, leefmilieu, chemische stoffen,
ioniserende stralen
+ combinaties van risicofactoren
, 2.3. Carcinogenese = het ontstaan
Het ontstaan
Cellen ontsporen in hun groeikinetiek en ontsnappen aan de regulerende
processen van het lichaam
!!! Multi-hitmodel = het ontstaan van kanker
Stamcel groeit uit tot een
intermediaire cel, een initiatie komt
erbij, lichaam kan het oplossen of
lichaam kan het niet herkennen kan
het via promotie kan die ontwikkelen
tot een tumorcel. Modulatie zijn
factoren die het proces versnellen of
vertragen, vb vaccin tegen
baarmoederhalskanker kan het
proces stoppen, promotie kan niet
plaatsvinden
De initiatie is de eerste, onomkeerbare fase in het proces. Initiatie houdt in dat er mutaties in
het cel-DNA optreden op plaatsen die relevant zijn voor de carcinogenese. Initiatie is dus het
resultaat van een of meer treffers en tot hier toe is er dus geen verschil met het
multistagemodel. Initiatie is echter niet voldoende voor het ontstaan van een waarneembare
tumor. Pas de tweede fase – de promotie, waardoor de deling van de geïnitieerde cellen wordt
bevorderd – leidt tot een waarneembaar gezwel. De positieve modulatie versnelt het proces,
verkort de latente periode tussen initiatie en kankerontwikkeling, versterkt de intensiteit of
verandert de aard van de kanker. De negatieve modulatie vertraagt het proces, verlengt de
latentieperiode, vermindert de intensiteit en verandert de aard van de kanker.
Ontsporen: er gebeurt een verandering in de cel (vb door blootstelling aan een carcinogeen)
= initiatie
Promotie: ontwikkeling (proliferatie) op de gewone cel door positieve of negatieve modulatie
(versnelling of vertraging) van de cel
=> Multi hit
Continu proces van celaanmaak en celafbraak
2.4. Betrokkenheid van de genen !!!
Oncogenen
Kunnen de groei in de kankercel stimuleren
Tumorsuppressorgenen
remmen de groei van kankercellen niet of abnormaal functioneren doet tumor
toenemen
DNA - herstelgenen
DNA herstelgenen kunnen foutieve mutaties in het DNA herstellen
Telomerase
Enzym dat ervoor zorgt dat een cel kan delen. Normaal verliest een cel na een tijdje dit
vermogen.
Tumorcel kan telomerasreactivatie doen optreden onbeperkt celdelingsvermogen
, 2.5. Angiogenese
Is een normaal proces in het lichaam, het aanmaken van bloedvaten. Tumorcellen maken hier
graag gebruik van. Proces van metastaseren, tumorcel zendt een stof uit naar de bloedvaten
(geprikkeld om zich naar tumor te begeven) die dan haarvaten naar de tumor vormt voor
zuurstof en voedingsstoffen. Hierdoor kan de tumor ook deeltjes van hem verspreiden in het
lichaam via de bloedvaten
3. Onderzoek en diagnose
3.1. Diagnostische tests
Anamnese/lichamelijk onderzoek
Veranderend stoelgangspatroon
Veranderende moedervlek: vorm, kleur, omlijning
Knobbel voelen in de borst
Ongewoon vocht/stoelgangsverlies
Wonde die niet geneest
Onverklaarbaar gewichtsverlies/ metabole tekenen
Lang aanhoudende hoest/ heesheid longkanker
Bloedanalyse
Bemerk de volgorde van de handeling: van goedkoper en algemener naar duurder en meer
specifiek/ invasief. Men gaat steeds een stap verder in het uitsluiten van andere diagnosen
PSA: prostaatkanker
CA125: ovariumkanker
CA15.3: borstkanker
CEA: colonkanker
NSE: longkanker
Pathologie
Cytologisch onderzoek: excrata of punctie
Histologisch onderzoek: weefsel
Sentinelbiopsie: klier die als eerste lymfevocht uit verdachte cellen afvoert => zal eerst
worden aangetast => kleuring
Radiodiagnostiek
RX met/ zonder contrast
Echo
CT
MRI
Endoscopie
Nucleair geneeskundig onderzoek
Isotopen
Botscan
PET
PET CT/MRI
3.2. Goedaardig versus
kwaadaardig !!!
3.3. Stadiëring
TNM-classificatie
Elke tumor eigen TNM (tumour,
lymph nodes, metastasis)
Bv.: T1N0MX
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur loreplatteau1. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
81311 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans