Dit is een samenvatting van de hoorcolleges, cursus en methodiek lessen van het vak 'ergotherapie in de geestelijke gezondheidszorg 1'. Het is gegeven door Proost Sarah.
1 Inleiding:
1. RISICOFACTOREN PSYCHISCHE AANDOENING
o Geen rechtstreekse oorzaak combinatie van factoren
o Menselijke reactie op specifieke situatie, niet enkel biomedisch, genetisch of neurologische
reactie.
o = combinatie van persoon & constitutie en omgeving.
o Risicofactoren:
o Genetisch
o Voorgeschiedenis
o Persoonlijkheid
o Temperament
o Leeftijd
Samenspel van factoren bio-psychosociaal model.
2. EVENISH
o Psychische aandoening: verstoord evenwicht draaglast – draagkracht
o Evenwicht = voor iedereen anders
o Psychische klachten: uzelf niet zijn, anders voelen/gedragen, omgang met anderen is moeilijk,
moeilijk genieten.
o Draagkracht: totaal aan mogelijkheden en vaardigheden die iemand bezit om adequaat te
reageren op zijn omgeving en de probs. Daarbinnen.
Bepaald door: somatogene + psychogene factoren + biologische kwetsbaarheid + totaal aan
levenservaringen.
o Draaglast: enerzijds bepaald door totaal aan eisen door de omgeving en anderzijds door het
totaal aan steun van de omgeving. Het wordt bepaald door aantal mogelijkheden dat op ons
af komt en de mogelijkheden en beperkingen die we hebben om daarmee om te gaan.
2 Naar een genuanceerd mensbeeld binnen de GGZ
2.1.1 4 temperamenten naar analogie Humores Hippocratum
psychische problematiek = gevolg disbalans tussen verschillende lichaamssappen
aan elke humores werd specifieke karakteristiek gekend
4 temperamenten
3 categorieën
1. manie (opwinding)
2. melancholie (Depressie)
3. bezetenheid (bizar gedrag)
nadien onder invloed kerk: GGZ is gevolg van bezetenheid demonen exorcisme
2.1.2 Persoonlijkheidstheorie Freud
Psychisch probleem = onopgelost conflict uit kindertijd
Mens = aangestuurd door primitieve, seksuele of agressieve driften/instincten (eros &
tanatos)
Persoonlijkheid probeert via 3 structuren hoofd te bieden aan deze conflicten
3. Ego: schuld, schaamte: straf wanneer superego overtreden wordt
resultaat opvoedingsprocessen
rede of gezond verstand
deels bewust + onbewust
realiteitsprincipe (balans tussen ID en rekening met geweten)
Gebruik afweermechanisme om te voorkomen dat niet acceptabele impulsen in bewuste komen
Verdringing Verdrijving angstaanjagend idee naar onbewuste
Regressie Terugkeer vorig ontw. stadium
Rationalisatie Gebruik misleidende verklaringen voor onacceptabel gedrag
Projectie Toeschrijven pers. onacceptabel gedrag aan impuls andere
Ontkenning Ware bedreiging niet onder ogen willen zien
Sublimatie Ombuigen primitieve impulsen in pos. Constructieve acties
2.1.3 Big five persoonlijkheidstrekken - personality
5 factorenmodel
1. Openheid nieuwe ervaringen (openess new experiences)
2. Zorgvuldigheid (consciensciousness)
3. Extraversie (extraversion)
4. Meegaandheid (agreebleness)
5. Emotionele instabiliteit (neuroticism)
beschrijving persoonlijkheid aan de hand van 5 dimensies die iedereen in meer/mindere maten
bezit ≠ categorisatie mensen continuüm van eigenschappen
3 Historiek
Periode 1: Prehistorie & oudheid
o Oorzaak ziekte = geest die men had beledigd
o Schedelboring boze geest doen verdwijnen
Hippocrates (400 vr Chr)
o Corpus Hippocratum= eerste wetenschapper rond geestelijke brein, eerste handboek voor
geneesheren.
o Oorzaak in onjuiste samenstelling humores (lichaamssappen)
o Bloed, slijm, gele en zwarte gal
galenus van pergamon
o beschrijving CZS (anatoom)
o op basis van de humores deelde hij mensen in, in 4 types naargelang overheersing
lichaamsvocht
o Functiestoornissen
o Integratie lichaam en geest
,Periode 2: 300na christus - Vroege Middeleeuwen
Opvang geesteszieken was door familie Kwaliteit van zorg hing af van financiële middelen
familie.
Zoektocht naar verklaringen
Geneeskunst
Melancholie & Vergeten
Geloof in heilige
1200 eerste ziekenhuizen
door zusters en broeders (religieus)
twee onderdelen
1. voor zieke en arme bejaarden
2. voor dolle en besmettelijke ziektes
oprichting dolhuisjes (= mobiele isoleerkamers waarin men mensen plaatse waarbij
de thuissituatie onmogelijk werd)
nadien eerste dolhuisjes voor agressieve krankzinnigen
1409: eerste gemeenschappelijk hospitaal
o institutionele zorg voor armen, onnozele en krankzinnigen samen.
Periode 3: Verlichting van de 18e Eeuw (1600-1800)
o donkere tijd voor onrustige en razende krankzinnigen internerings golf en gestichten in
erbarmelijke omstandigheden
René Descartes
o ‘ik ben een denkend ding’ geest moet onderscheiden worden van lichaam. ‘cartesiaans
dualisme’
o wereld = machine menselijk lichaam = mechanisch systeem dat waarnemingsimpulsen
doorgeeft aan hersenen.
o Het werd geleidelijk aan niet meer door zusters gedaan
o Van dolhuisje naar krankzinnigheidsgesticht.
Periode 4: Franse traditie/revolutie
o Geestesziek = lichamelijk ziek met recht op specifieke medische zorg
o Band religie & psychiatrie = verbroken
o Dolhuis wordt krankzinnigheidsgesticht
Pinel
o Einde aan sommige technieken
o Start moderne psychiatrie
o 3 therapeutische aspecten
1. omgeving (proper gesticht, ver weg van bewoonde wereld niet blootstellen aan
ziekmakende maatschappij
2. georganiseerde dagindeling met gemeenschapsgeest/ structuur: arbeid kreeg
plaats
3. Therapeutische relatie arts - patiënt: contacten tussen patiënt en zuster zorgt er
voor hoe een patiënt zich voelt.
Guislain
, bevrijding patiënten uit mensonterende omstandigheden
humane behandeling
reinheid en regelmaat
brugtherapie angst
ijskoud bad
insuline
rust, baden..
Begin 19de eeuw - Overgang naar moderne tijd - Moderne psychiatrie
Verdubbeling psychiatrische patiënten door:
Toenemende succes morele behandeling
Personen werden minder tolerant over mensen met psychiatrische stoornis in thuiscontext.
Vooral armen
Er waren een nieuw aantal pathologiën Vb. Alcoholverslaving en syfilis
deze 3 nieuwe groepen geesteszieken maakte grote deel uit van chronische populatie waarbij
therapie en dwang gebruikt werd.
1800 – 1960
o Kerk bezit 80% van de zorg door religieuze congregaties
o Naast bed therapie kreeg arbeidstherapie opmars
o Simon: grondlegger activerende therapie: mensen actief inschakelen in dagelijks leven
Eerste centra GGZ waar aan behandeling gedaan werd.
Collocatiewet (1850 – 1873)
o Wanneer mag je iemand colloqueren werd in een wet gegoten.
Periode 5: 20e Eeuw: psychofarmacologie
Psychofarmaca – medicamenteuze therapie
Toevallige ontdekking lithium tegen manisch toestandsbeeld
Chloorpromazine = kalmerend voor psychotische patiënten
Veel geëxperimenteerd
Zowel medicatie als psychotherapie is belangrijk
Verschillende disciplines op werkvloer
Antipsychiatrie door goffman
o Het is de instelling die ziekmakend is
o Sluiting grote instellingen
NU:
o Resocialisatie, rehabilitatie, gedifferentieerde zorg, extramurale zorg
3.1 BEGRIPPENKADER GEESTELIJKE
GEZONDHEIDSZORG/VERMAATSCHAPPELIJKING VAN DE ZORG
3.1.1 Huidige structuur: intramuraal/extramuraal
o Intramurale of klinische zorg
Opname dag en nacht voor behandeling of verpleging
Kliniek met veel behandelmogelijkheden of kliniek voor gespecialiseerde categorale
Vb. PAAZ, PC, PZH, …
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur goedstudentje. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €3,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
