Resume
Samenvatting Media-economie
- Cours
- Media-economie
- Établissement
- Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Samenvatting van het vak Media-Economie aan de hand van slides en eigen nota's. Boek wordt slechts miniem gebruikt hierin.
[Montrer plus]
4 revues
Par: moaadchaouch • 4 année de cela
Par: joranceulebroeck • 5 année de cela
Par: noabaps • 4 année de cela
Par: bavow • 4 année de cela
Aperçu du contenu
MEDIA ECONOMIESAMENVATTING
JULIE DE COCK
2017-2018
Verantwoordelijke professor: P. BALLON
,0.
INLEIDING
6
0.1
MEDIA
+
ECONOMIE
=
MEDIA-‐
ECONOMIE?
6
0.2
WAAROM
MEDIA-‐ECONOMIE?
6
0.3
GEVOLGEN
6
0.4
RODE
DRAAD
DOORHEEN
CURSUS
7
1.
DEEL
I:
KLASSIEKE
MEDIA
(MEDIA
1.0)
7
1.1
MICRO-‐ECONOMIE:
UITGANGSPUNTEN
7
1.1.1
NEOKLASSIEKE
UITGANGSPUNTEN
12
1.2
KARAKTERISTIEKEN
VAN
MEDIAGOEDEREN
12
1.2.1
OUTLINE
12
1.2.2
AARD
VAN
MEDIAGOEDEREN
13
1.2.2.1
Gevolgen
13
1.2.2.2
Externaliteiten
of
externe
effecten
14
1.2.3
AARD
VAN
HET
AANBOD
16
1.2.3.1
Wet
van
Baumol
18
1.2.4
AARD
VAN
DE
VRAAG
19
1.2.4.1
Onvoorspelbaarheid
19
1.2.4.2
Gevolgen/remedies
20
1.2.5
AARD
VAN
HET
PRIJSMECHANISME
22
1.2.6
MEDIA-‐ECONOMIE
GRONDIG
AFWIJKEND
VAN
NEOKLASSIEKE
ASSUMPTIES
24
1.2.7
MEDIAMARKT
GENEIGD
TOT
MARKTFALEN
25
1.2.7.1
Gevolgen
voor
mediamarkt
25
1.3
MEDIASTRUCTUREN
26
1.3.1
ACTUA
26
1.3.2
DE
MEDIA-‐WAARDEKETEN
26
1.3.3
INTERNE
WAARDEKETEN
VAN
EEN
MEDIABEDRIJF
27
1.3.4
VAN
INTERNE
NAAR
EXTERNE
WAARDEKETEN
27
1.3.5
MEDIAWAARDEKETEN
28
1.3.5.1
Commodity
vs
mediawaardeketen
28
1.3.6
DE
CI-‐WAARDEKETEN
–
FOCUS
OP
PRODUCTIE
EN
VERKOOP
31
1.4
MEDIACONCENTRATIE
32
1.4.1
WELKE
ASPECTEN
ZIJN
BELANGRIJK?
32
1.4.2
GEVAREN
VAN
CONCENTRATIE
IN
MEDIA
32
1.4.3
GEVAREN
VAN
MARKTWERKING
EN
CONCENTRATIE
IN
MEDIA
38
1.4.4
MEDIACONCENTRATIE
ALS
GROOTSTE
BEDREIGING?
39
1.4.4.1
Ook:
mediaconcentratie
als
mythe?
39
1.5
MEDIACONCENTRATIE:
FEITEN
EN
TENDENSEN
40
1.5.1
HISTORIEK
VAN
MEDIACONCENTRATIE
40
1.5.2
CONCENTRATIE-‐STRATEGIEËN
41
1.5.3
MEDIACONCENTRATIE:
INDICATOREN
42
1.5.4
VOORBEELDEN
BEDRIJVEN
43
1.5.4.1
Time
Warner
43
1.5.4.2
Disney
44
1.5.4.3
Bertelsmann
44
1.5.4.4
News
Corp
45
1.5.4.5
Viacom/CBS
45
1.5.4.6
Vivendi
46
1.5.4.7
Sony
46
1.5.4.8
Concentratie
wereldwijd:
oligopolie
en
collusie
46
1.5.4.9
Nog
steeds
dwergen?
(Fortune
Global
top-‐500)
47
2
,1.5.5
MAAR:
CONCENTRATIE
EN
DECONCENTRATIE
47
1.5.5.1
Maar:
WWW
als
antigif
tegen
mediaconcentratie?
48
1.5.6
NOAM’S
MEDIACONCENTRATIE-‐ONDERZOEK
(2000-‐2014)
48
1.6
MEDIACONCENTRATIE
IN
VLAANDEREN
49
1.6.1
ALFACAM
49
1.6.2
BELGACOM
50
1.6.3
CONCENTRA
50
1.6.4
CORELIO
50
1.6.5
DE
PERSGROEP
51
1.6.6
DE
VIJVER
51
1.6.7
MOBISTAR
52
1.6.8
ROULARTA
52
1.6.9
SANOMA
52
1.6.10
TELENET
53
1.6.11
THINK
MEDIA
53
1.6.12
VMMA
53
1.6.13
VRT
54
1.6.14
MEDIACONCENTRATIE
IN
VLAANDEREN
54
1.6.14.1
Radio
54
1.6.14.2
Televisie
55
1.6.14.3
Dagbladen
55
1.6.14.4
Periodieken
56
1.6.14.5
Waarom
doet
de
overheid
niets?
56
1.6.15
EEN
STERK
GECONCENTREERDE
MARKT
OP
WEG
NAAR
VERDERE
CONCENTRATIE
57
1.7
TWEEZIJDIGE
MEDIAMARKTEN
57
1.7.1
TWO-‐SIDED
MARKETS
EN
PLATFORMS
57
1.7.2
TWO-‐SIDED
MARKETS:
KENMERKEN
58
1.7.3
TWO-‐SIDED
MARKETS:
PLATFORMS
58
1.7.3.1
Two-‐sided
market
platforms:
strategisch
management
59
1.7.3.2
Two-‐sided
market
platforms:
soorten
60
1.7.4
MEDIAPLATFORMS
61
1.7.4.1
Kenmerken
61
1.7.4.2
Strategisch
management
61
1.7.4.3
Media
als
multi-‐sided
market
61
1.7.5
MARKT
1:
DE
EINDGEBRUIKER
62
1.7.5.1
2
manieren
van
betalen:
tijd
en
geld
62
1.7.5.2
Uitgaven
62
1.7.5.3
Tijdsbesteding
64
1.7.5.4
Mediaconsumptie:
substitutie?
67
1.7.6
MARKT
2:
DE
ADVERTEERDER
69
1.7.6.1
Advertentiemarkt:
conjunctuurgevoelig
–
ook
hier
McCombs?
69
1.7.6.2
Groei
ligt
boven
BNP
69
1.7.6.3
Globale
en
nationale
verschillen
70
1.7.6.4
Advertentiemarkt:
substitutie?
70
1.7.6.5
Traditionele
media:
rebalancing
73
1.7.6.6
Lokale
reclameregies
voor
online
74
1.7.6.7
Sterke
online
ad
platformen
zijn
Amerikaans
76
1.7.6.8
Verdere
evolutie?
76
1.7.6.9
Typologie
van
advertentiemarkt
77
1.7.6.10
Advertenties
en
marktstructuur
79
1.7.6.11
Advertising
Funnel
79
3
,1.7.6.12
Traditionele
advertentie-‐waardeketen
80
1.7.6.13
Online
advertentiemarkt
80
1.7.6.14
Mobiele
advertentie-‐waardeketen
82
1.8
MEDIAMARKTEN
82
1.8.1
PRINTMARKT
82
1.8.1.1
Historiek
82
1.8.1.2
Europa
84
1.8.1.3
België
85
1.8.1.4
Trends
88
1.8.1.5
Pogingen
tot
antwoord
91
1.8.1.6
Van
offline
naar
online
inkomsten:
logica
92
1.8.1.7
ARPU
online
94
1.8.1.8
Zoektocht
naar
inkomstenmodellen
95
1.8.2
TELEVISIEMARKT
98
1.8.2.1
Historiek
98
1.8.2.2
Evolutie
99
1.8.2.3
Publiek
vs
Privaat
99
1.8.2.4
Publieke
Omroep
en
liberalisering
99
1.8.2.5
Publieke
omroep
financiering:
VRT
100
1.8.2.6
Marktaandelen
TV
101
1.8.2.7
Private
spelers:
lokale
verankering
102
1.8.2.8
Private
kanalen:
explosie
103
1.8.2.9
Nichekanalen?
103
1.8.2.10
Regionale
TV
103
1.8.2.11
Andere
spelers:
waardeketen
104
1.8.2.12
Wat
hebben
succesprogramma’s
gemeen?
105
1.8.2.13
Productiehuizen
105
1.8.2.14
Lokale
fictie
105
1.8.2.15
Onafhankelijke
productiesector
106
1.8.2.16
Lokale
fictie?
107
1.8.2.17
Alternatieven
107
1.8.2.18
Live
TV
107
1.8.2.19
Andere
spelers:
waardenetwerk
108
1.8.2.20
Distributeurs
108
1.8.2.21
VOD
met
omroepen
109
1.8.2.22
VOD
zonder
omroepen
109
1.8.2.23
Wankel
evenwicht
110
1.8.2.24
Ook
hier:
businessmodel
innovatie
111
2.
DEEL
II:
DE
NIEUWE
MEDIA
(MEDIA
2.0)
111
2.1
DE
NIEUWE
MEDIA-‐ECONOMIE
111
2.1.1
DIGITALISERING
EN
CONVERGENTIE
111
2.1.2
NIEUWE
ECONOMIE?
112
2.1.3
WET
VAN
MOORE
113
2.1.4
KOST
VAN
NETWERKEN
114
2.1.5
ECONOMISCHE
KARAKTERISTIEKEN
VAN
NIEUWE
MEDIAGOEDEREN
116
2.2
PLATFORMISERING
116
2.2.1
ICT,
MODULARITEIT
EN
INTERDEPENDENTIE
116
2.2.2
HORIZONTALISATIE
118
2.2.3
PLATFORMISERING
119
2.2.3.1
Technische
+
zakelijke
platformen
121
4
,2.2.3.2
Van
Supply
Chain
Management
naar
Business
Ecosystem
Management
121
2.2.4
PLATFORMISERING
(EINDE)
123
2.3
INKOMSTENMODELLEN
123
2.3.1
INKOMSTENMODELLEN
ONLINE
123
2.3.2
HET
FAILLIET
VAN
WEB
1.0
(2001)
124
2.3.3
CONNECTIVITY
IS
KING
124
2.3.3.1
Connectivity
is
King:
Web
2.0
125
2.3.4
MEDIAWAARDEKETEN
VS
NIEUWE-‐MEDIAWAARDEKETEN
126
2.3.5
INKOMSTENMODELLEN
IN
NIEUWE
MEDIA:
“LONG
TAIL”
126
2.3.6
INKOMSTENMODELLEN
IN
NIEUWE
MEDIA:
“FREE”
128
5
,0. Inleiding
0.1 Media
+
Economie
=
Media-‐
economie?
- Economie
van
de
Media
≈
Economie
van
meubelen,
auto’s,
waspoeder?
Ø Productie,
verdeling
en
consumptie
van
schaarse
mediagoederen/meubelen/auto’s/waspoeder
Ø Hoe
ontmoeten
vraag
naar
en
aanbod
van
media/meubelen/
auto’s/waspoeder
elkaar
in
de
markt
Ø Wat
is
het
marktequilibrium
voor
een
bepaald
mediagoed/
meubel/auto/waspoeder
Ø Hoe
vrije
concurrentie
tot
stand
brengen
in
de
media/meubel/
auto/waspoedermarkt
- Maar
waarom
is
er
dan
geen
cursus
Waspoeder-‐
economie
en
wel
een
cursus
Media-‐
economie?
Ø Andere
goederen
><
media
0.2 Waarom
media-‐economie?
- Waarom
Media-‐economie?
Ø Virtuele,
symbolische
lag
van
de
economie
wint
sterk
aan
belang
(vb:
uber)
Ø Media-‐
en
cultuurproducten
hebben
zeer
specifieke,
vaak
afwijkende
economische
karakteristieken
(vb
schaarste)
Ø Actoren
in
mediamarkt
handelen
vaak
anders
dan
door
economische
theorie
voorspeld
(vb
producenten
op
zoek
naar
politieke
invloed,
consumenten
die
blijven
naar
slechte
programma’s
kijken)
Ø Er
zijn
specifieke
publieke
belangen
bij
de
uitkomst
van
economische
processen
in
de
mediasector,
o.a.
door
enorme
‘externe
effecten’
(vb
gewelddadige
content)
- Waarom
Media-‐marktstructuren?
Ø Marktstructuren
tussen
perfecte
concurrentie
–
monopolie
belangrijk,
maar
ook
andere
dimensies
(vb.
levensbeschouwelijke
diversiteit,
high
brow
vs
low
brow;
regionaal/nationaal/internationaal)
Ø Ingrijpende
verschuivingen:
‘horizontaal’
binnen
een
mediasector
(bvb
tussen
omroepen),
‘verticaal’
binnen
een
mediasector
(bvb
tussen
adverteerders
en
omroepen)
en
‘diagonaal’
tussen
mediasectoren
(bvb
omroepen
en
internetbedrijven)
0.3 Gevolgen
- Cursus
bestudeert
de
media-‐industrie
als
industrie
met
een
eigen
karakter
Ø Toepassen
van
economische
concepten
waar
het
kan/
verhelderend
werkt
Ø Specifieke
economische
wetmatigheden
en
karakteristieken
Ø Specifiek
belang
en
doel
van
media
6
,- Cursus
bestudeert
structuren,
structurele
verschuivingen
en
tensies
Ø Analyse
van
concentratie
en
oligopolievorming
belangrijk
Ø Specifieke
spanningsvelden
binnen
mediamarkt
Ø Specifieke
structuren
in
en
tussen
waardeketens
0.4 Rode
draad
doorheen
cursus
- Hoe
zitten
de
media-‐economie
en
de
mediastructuren
in
elkaar?
Ø Belangrijk
om
weten
als
toekomstig
werknemer
of
manager
in
media
en
communicatie;
of
gewoon
als
bewuste
burger
Ø Aan
welke
economische
krachten
is
deze
sector
onderworpen
- Kan
media-‐economie
een
oplossing
aanwijzen
voor
kern-‐
bekommernissen
van
media?
Ø Zorg
om
kwaliteit
en
diversiteit
van
media
Ø Zorg
om
economische
gezondheid
en
innovatiekracht
van
media
Ø Is
er
een
gezonde
markt-‐
en
machtsstructuur
in
de
media?
Ø Wat
moet
de
media
met
ICT?
Hoe
ver
reikt
de
invloed
van
digitale
media?
- Zijn
er
grenzen
aan
wat
media-‐economie
hierover
kan
zeggen?
1. Deel
I:
Klassieke
media
(Media
1.0)
1.1 Micro-‐economie:
uitgangspunten
- Producent
(aanbieder)
-‐-‐-‐>
consument
Ø Voeren
een
economische
transactie
uit
7
, - Zaken
die
belangrijk
zijn
voor
de
keuze
die
ze
maken
Ø Producent:
kosten
(hoeveel
kost
de
fiets
mij
aan
materiaal
om
te
maken).
Moet
deze
kosten
recupereren.
Ook
oppurtiniteitskosten
weten:
zou
ik
met
hetzelfde
materiaal
iets
anders
kunnen
maken
dat
mij
meer
opbrengt?)
Ø Consument:
Wat
gaat
mij
die
fiets
opbrengen
(nut
van
de
fiets,
wat
is
de
behoefte
van
mij).
Wat
is
die
fiets
mij
waard?
Alternatieven:
ik
kan
met
mijn
geld
ook
iets
anders
kopen:
gaat
dat
mij
meer
nut
opleveren?
- Op
basis
daarvan:
Ø Hoeveel
fietsen
maken
en
aan
welke
prijs
verkopen
Ø Hoeveel
ga
ik
er
kopen
en
hoeveel
ben
ik
bereid
te
betalen
Ø Maken
allebei
een
individuele
keuze
over
prijs
en
hoeveelheid
Ø Schaarsheid:
ik
moet
de
juiste
keuze
maken
(anders
verdoe
ik
mijn
geld,
grondstoffen,…)
8
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur juliedecock. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
50843 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans