Politieke en institutionele geschiedenis les 1
Prof. dr. Sebastiaan Vandenbogaerde
1795 annexatie van onze regio’s door Frankrijk, hier stopt Ancien Regime (1000 - 1795)
Territoriale vorstendommen
Paars gedeelte → oost romeinse rijk
Rooz gedeelte → west romeinse rijk
476 (!!) → val West-Romeinse Rijk
● begin middeleeuwen in Europa
Romulus Augustus → laatste keizer
- romeinse recht gaat langzaam aan verdwijnen
Oost- Romeinse RIjk blijft bestaan
❖ Belangrijke keizer: JUSTINIANUS 1
➢ slaagt erin om gebieden in Italië te veroveren
➢
❖ Corpus Iuris Civilis:
➢ romeinse recht
➢ keizerlijke regels in opgenomen
➢ keizerlijke rechtspraken
➢ 1ste verschijning in uni Bolonia -> uni Italië
❖ Dia 6 ⇒ GERMANEN
➢ gericht op landbouw
➢ gewelddadig
❖ Regel:
➢ mag niet aan eigenrichting doen
■ eigenrichting = zelf het recht in handen nemen
➢ geding brengen= naar de rechtbank brengen
■ groep mannen die samen juridische verschillen bespreken v/d
landbouw maatschappij
● vindt plaats op rituele locaties ⇒ onder heilige boom
◆ goddelijke offer → krijgt gelijk en steun van God
❖ Dia 7 ⇒ FRANKEN
➢ Clovis -> franse koning
■ gaat zich dopen om macht van God te krijgen
● laat zich dopen ten gevolge van doping v echtgenoot
■ dominantie gaat nor hofmeiers
● ambtenaren
■ Karel de Grote -
❖ 843: Verdrag van Verdun DIA 8
➢ Karel de Kale (West- Francië)
➢ Lotharius (Midden-Francië)
➢ Lodewijk de Duitser (Oost-Francië)
❖ Dit ontstond bij het verdrag van Verdun in 843 dat Karels eenheidsrijk verdeelde
onder zijn drie kleinzonen, een verdeling die de verdere loop van de
West-Europese geschiedenis zou bepalen: Francia Occidentalis werd later
Frankrijk, Francia Orientalis werd Duitsland. En daartussenin lag Francia
Media.
● wat voorafging: Karolingische feodaliteit DIA 11
○ Karolingisch Rijk onderverdeeld in ‘gouwen’ o.l.v. graaf
○ graaf:
■ benoemd, afzetbaar en verplaatsbaar
■ vertegenwoordiger van vorstelijk gezag
● heeft dezelfde bevoegdheden
■ omringd door ‘vazallen’ (= ‘leenmannen’)
● vazallen = raadgevers, adviseurs
■ de scabini (schepenen): rechtspraak
● vandaag de dag? ⇒ bevoegdheden van uitvoerende macht
● toen/ middeleeuwen? ⇒ rechters/keizers
● graaf ⇒ eigen rechtssysteem, eigen leger (vazallen en
schepenen)
■ wordt erfelijk vanaf Lodewijk de Vrome
● gevolg: minder greep op de graaf
○ graaf is meestal een familielid of vertrouweling → om verraad te
voorkomen
■ van belang dat de titel kan worden overgeërfd
○ Feodaliteit = Systeem van verplichte diensten voor een heer in ruil voor
bescherming en levensonderhoud, meestal in de vorm van land.
○ persoonlijke relatie: tussen leenheer een leenman
○ Wederzijdse rechten en plichten
○ Leenman/ vazal
■ Auxilium (hulp)
■ Consilium (advies)
■ in ruil: beneficia
● krijgen beneficium in ruil ⇒ een gunst/ een betaling in
natura
○ kan bv een belangrijke positie krijgen in maatschappij
○ meer voordeliger als je grond geeft ipv. een
machtelijke positie
○ Loyaliteit v. weerstandsrecht/recht van opstand
■ mogen protesteren tegen de graaf
■
■ ZIE DIA 12: knielt om te laten zien dat hij onderdanig is
■ krijgt letterlijk een stuk grond → toont wederzijdse vertrouwen
○ Eedaflegging en plechtige ceremonie
○ basis van feodaliteit ⇒ vertrouwen
○ Leenheer => Senior
○ Leenman geeft consilium aan leenheer
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur KatGr. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €10,48. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.