Wetgeving
Om op veilige en gezonde manier te kunnen werken en zorg voor het milieu voor iedereen in het bedrijf
1. Welzijnswet
Wet betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk
Basisregels in verband met veiligheid, gezondheid en welzijn
Algemene principes ingevuld door uitvoeringsbesluiten
o in de Codex & ARAB (algemeen reglement voor arbeidsbescherming)
o Koninklijke en ministeriële besluiten
Werkgever & werknemers op alle plaatsen waar arbeid wordt verricht
o Ook uitzendkrachten, stagiairs en vrijwilligers
o Ook leveranciers, klanten, bezoekers, omwonenden,…
Doel:
o Werknemers en anderen beschermen bij het uitvoeren van werkzaamheden
o Verbeteren van de veiligheid en gezondheid van werknemers op het werk
o Zorgen voor zo goed mogelijke arbeidsomstandigheden
“Welzijn op het werk”
o Arbeidsveiligheid
o Gezondheid
o Psychosociale belasting (geweld, pesterijen, ongewenst seksueel gedrag)
o Ergonomie
o Arbeidshygiëne
o Verfraaiing van de arbeidsplaatsen
o Leefmilieu
3. Preventiestructuren
IDPB
- Risicoanalyse
o Interne Dienst voor Preventie en Bescherming op het werk - Onderzoeken van ongevallen
EDPB - Advies verlenen
o Externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het werk - Uitvoeren gezondheidstoezicht
EDTC
o Externe Dienst voor Technische Controle op de werkplaats
o Op onafhankelijk wijze uitvoeren van periodieke keuring van bepaalde
arbeidsmiddelen om eventuele gebreken vast te leggen (slijtage, breuk,..)
CPBW
o Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk
Preventiediensten
o Interne dienst voor preventie en bescherming met minstens 1 preventieadviseur
o Bij minder dan 20 werknemers mag hij dit zelf doen
2. Voorlichting, instructies en opleiding
Voor aanvang werkzaamheden
Bij overplaatsing of verandering van taak, functie of werkpost
Bij invoering van nieuwe arbeidsmiddelen/installaties
Bij invoering van nieuwe werkprocédés of nieuwe technologieën
,3. Medisch onderzoek
Gezondheidstoezicht
o Medisch onderzoek in gelegenheid stellen
o Ter voorkoming en beperking van risico’s voor de gezondheid
o Voor werknemers in de risicocategorie
Veiligheidsfunctie (kraanbedienaar)
Functie met verhoogde waakzaamheid (operator controlekamer chemisch)
Activiteit met welbepaald risico (blootstelling aan afval, lawaai, trillingen,…)
Activiteit verbonden aan voedingswaren (vleesverwerking)
Nacht- of ploegenarbeid
Mindervalide werknemers
Jongeren (-18)
8. Inspectie
Inspectiediensten
o Kunnen werkpost bezoeken en mogen informatie verzamelen
Foto’s, interviews, stalen nemen,..
o Mogen waarschuwingen en raad geven als tekortkomingen vaststellen
o Mogen actie opleggen om wetgeving na te leven
o Mogen het werk stilleggen indien er een ernstig gevaar is voor aanwezige personen
en eventueel de werkplek laten ontruimen
o Mogen een proces-verbaal opstellen bij overtreding van de wet
4. Milieu
Natuur en omwonenden moeten beschermd worden tegen economische activiteiten
Beperking van de uitstoot (schadelijke gassen, rook, geluid, licht,…)
Beperking van afval en doelmatige en correcte verwijdering en verwerking van afval
5. Arbeidstijdenwetgeving
Maximale arbeidstijden en minimale rusttijden
Om gezondheid niet aan te tasten
Combineren van arbeid en gezin te bevorderen
6. Uitzendkracht
Bij ziekte werknemer of bij tijdelijk meer werk kan bedrijf beroep doen op uitzendkrachten
via een erkende uitzendonderneming
Werkt onder gezag en toezicht van het inlenend bedrijf (dus volledig verantwoordelijk)
Via werkpostfiche met omschreven preventiemaatregelen
13. CE-Markering
Voor het vrij verkeer van veilige goederen over het gehele Europese grondgebied mogelijk te
maken
Dat dit product op veiligheidsvlak voldoet aan de betreffende Europese Richtlijnen
Enkel CE-gemarkeerde arbeidsmiddelen mogen in de Europese Unie op de markt gebracht en
gebruikt worden
,Gevaren, risico’s en
preventie
Voorkomen van gevaren door tal van activiteiten zoals machines, voertuigen, stoffen, hitte,…
1. Gevaar en risico
Gevaar
o Intrinsieke eigenschap van producten of situaties waardoor schade kan worden
veroorzaakt (aan mensen, goederen en/of milieu)
Mes met snijwonden, giftige stof is dodelijk, per kan pletten
o Gevaar wordt een risico als er blootstelling aan het gevaar mogelijk is
Risico
o De kans dat een gevaar zal leiden tot ongewenste gebeurtenis met schade
o Kans dat er schade zal optreden
o Effect van deze schade
Bronnen
o Soort werk (lassen of metselen)
o Werkplek zelf of omgeving
o Arbeidsomstandigheden (weer, verluchting, verlichting,…)
o Gebruikte arbeidsmiddelen (gereedschap, machines,…)
o Producten en materialen waarmee gewerkt wordt (verven, vernissen, glas,…)
o Kennis en bekwaamheid
o Mentaliteit en gedrag
o Fysieke en mentale belasting
3. Preventie
Alle bepalingen en maatregelen die genomen worden om risico’s te voorkomen of te
verminderen. (het voorkomen van onveilige handelingen en situaties)
Uitwerken van preventiemaatregelen
o Gevaar uitschakelen
Brongerichte maatregel (vervangen v beschadigd materiaal of product)
o Risico beperken of verminderen
Collectieve bescherming (fysische afscherming)
Leuning, afscherming, beschermkap, veiligheidshek rond gevaarlijk machine
o Persoonlijke beschermingsmiddelen
PBM om gevolgen te beperken (handschoenen, bril,…)
o Begeleidende maatregelen
Ook nodig bij voorgaande stappen
Opleiding, informatie en instructie
Signaleren, waarschuwen, etiketteren
Onveilige handeling
o Handeling die niet volgens de juiste werkwijze wordt uitgevoerd en die tot een
ongeval kan leiden
Werken zonder werkvergunning
Geen beschermingsmiddelen gebruiken
Gereedschap fout gebruiken
…
, Onveilige situaties
o Situatie waarin gewerkt wordt zonder dat aan de voorwaarden voor veilig werken is
voldaan, en die tot een ongeval kan leiden
Geen of onvoldoende bescherming op apparatuur en machines
Geen of geblokkeerde vluchtwegen
Geen orde in netheid, niet-opgeruimde werkvloeren
…
Wat te doen?
o Oorzaak wegnemen (vluchtwegen vrijmaken, opruimen,…)
o Situatie afschermen of beveiligen
o Anderen waarschuwen voor onveilige situatie
o Collega erop wijzen en of aan de chef melden (onveilige handeling)
7. Risicobeheersing en beleidsvoering
Elke werkgever is verantwoordelijk voor de structurele planmatige aanpak van preventie
Dynamisch risicobeheersing
1. Doelstellingen en uitwerking van maatregelen
2. Planning en programmatie (wie doet wat, tegen wanneer, welke middelen,…)
3. Uitvoering
4. Opvolging en evaluatie (doelstellingen voldaan? Planning gevolgd?)
5. Bijsturing (doelstellingen, maatregelen, planning bijsturen)
Deming cirkel Plan – Do – Check – Act
Preventiebeleid moet groeien, veranderen, aangepast worden aan evoluties en wijzingen
8. Risicoanalyse
Of risico-inventarisatie en -evaluatie
Gevaren/risico’s in kaart brengen en passende preventiemaatregelen er tegenover stellen
1. Identificatie van gevaren
2. Vaststellen en nader bepalen van risico’s
3. Evalueren van de risico’s
Op verschillende niveaus te gebeuren
o Organisatie in haar geheel
o Elke groep van werkposten of functies
o Het individu
Taakrisicoanalyse
o Analyse van gevaren voor de veiligheid en gezondheid van de werknemers die
verbonden zijn aan de uitvoering van risicovolle taken
o Specifieke en gerichte vorm van risicoanalyse
o Verplicht als werkzaamheden moeten worden uitgevoerd in specifieke risicovolle
situatie, specifieke werkplek of specifieke risicovolle omgeving
o Als doel een gedetailleerd beeld te schetsen van de gevaren en risico’s die
verbonden zijn aan een bepaalde taak
o Hieruit worden beheersmaatregelen afgesproken
Laatste minuut risicoanalyse
o LMRA is een praktische methode om op werkplek zelf na te gaan of het veilig is
o Door operationele medewerker zelf uitgevoerd vóór aanvang werkzaamheden
o Algemene risicoanalyse en taakrisicoanalyse is grotendeels theoretisch
