Bedrijfsmanagement
Inhoudsopgave
Hoofdstuk
1
:
Inleiding
tot
management
............................................................................
3
1
Wie
zijn
managers?
..........................................................................................................................
3
2
Wat
is
Management?
......................................................................................................................
3
3
Wat
doen
Managers
........................................................................................................................
4
4
Management
Skills
&
Vaardigheden
................................................................................................
5
5
Wat
is
een
organisatie?
...................................................................................................................
5
6
Waarom
management
studeren?
....................................................................................................
5
7
Always
fun
to
be
a
manager
............................................................................................................
6
8
Does
management
matter?
.............................................................................................................
6
Hoofdstuk
2A
:
Geschiedenis
van
management
..................................................................
6
1
De
veranderende
wereld
(Historische
achtergrond)
........................................................................
6
2
De
klassieke
benadering
(perspectief)
..............................................................................................
7
3
De
kwantitatieve
aanpak
/
benadering
...........................................................................................
8
4
De
gedragsbenadering
.....................................................................................................................
8
5
De
hedendaagse
benadering
...........................................................................................................
9
Hoofdstuk
2B
:
Huidige
/
Moderne
trends
........................................................................
10
1
Trends
in
management,
verandering
is
een
constante
..................................................................
10
Hoofdstuk
3
:
De
speelruimte
van
de
manager
:
Organisatiecultuur
..................................
12
1
Wat
is
organisatiecultuur?
.............................................................................................................
12
2
Hoe
een
cultuur
analyseren/bekijken?
...........................................................................................
12
3
Hoe
ontstaat
een
organisatiecultuur
en
wordt
deze
verdergezet?
................................................
13
4
Soorten
culturen
.............................................................................................................................
14
5
Typologieën
....................................................................................................................................
15
6
Hoe
verander
je
een
cultuur
?
........................................................................................................
15
7
Actuele
organisatiecultuur
.............................................................................................................
16
8
Management
in
een
wereldwijde
omgeving
..................................................................................
16
9
Culturele
intelligentie
.....................................................................................................................
17
Hoofdstuk
4
:
MVO
en
gerelateerde
concepten
................................................................
17
1
Wat
is
Maatschappelijk
Verantwoord
Ondernemen?
....................................................................
17
2
Tripple
bottom
line
.........................................................................................................................
19
3
Sustainability
/
duurzaamheid
ondernemen
/
ontwikkeling
..........................................................
20
4
Ethisch
management
.....................................................................................................................
20
5
Zakelijke
ethiek
..............................................................................................................................
21
Hoofdstuk
6
:
Beslissen
.....................................................................................................
24
1
Waarom
zijn
beslissingen
belangrijk?
............................................................................................
24
2
Wat
zijn
problemen
en
beslissingen
...............................................................................................
25
3
Hoe
beslissen
we?
..........................................................................................................................
25
3
Beslissingsmodellen
.......................................................................................................................
25
4
Uit
onze
fouten
kunnen
we
leren!
..................................................................................................
27
5
Beslissingen
en
cognitieve
biases
of
de
mentale
misleiders
...........................................................
28
6
Beslissen
in
groep
...........................................................................................................................
30
Hoofdstuk
8
:
Strategy
is
about
winning
...........................................................................
31
1
, 1
Strategische
niveaus
......................................................................................................................
31
2
Waarom
is
strategie
belangrijk?
....................................................................................................
32
3
Het
strategisch
managementproces
..............................................................................................
32
Hoofdstuk
9
:
Organisatiestructuur
...................................................................................
42
1
Organiseren
komt
meer
voor
dan
je
denkt…
..................................................................................
42
2
Wat
is
organiseren
.........................................................................................................................
42
3
Waarom
is
organiseren
belangrijk?
...............................................................................................
42
4
De
structurele
dimensies
/
ontwerpparameters
/
kenmerken
.......................................................
43
5
Assesment
tool
...............................................................................................................................
47
6
Contigentiefactoren
.......................................................................................................................
47
7
Organisatiestypes
Mintzberg
.........................................................................................................
48
Hoofdstuk
16:
Operationeel
management
/
Procesmanagement
......................................
49
Hoofdstuk
17:
Beheersing
van
kwaliteit
–
controle
...........................................................
50
Hoofdstuk
18
:
Aanvullende
informatie
ICT
......................................................................
51
Job
design
........................................................................................................................
52
Werkcolleges
:
aanvulling
.................................................................................................
52
Hoofdstuk
6
:
Beslissen
+
Hoofdstuk
12
Gedrag
in
Organisaties
.......................................................
52
2
,
Hoofdstuk
1
:
Inleiding
tot
management
1
W ie
z ijn
m anagers?
Manager:
leidinggevende
persoon
die
met
(hulp
van)
anderen
werkt
door
hun
werkzaamheden
te
coördineren,
om
de
doelstellingen
van
de
organisatie
te
halen.
(Arbeidsspecialisatie
&
arbeidscoördinatie)
Managers
vaak
mannen?
à
Glazenplafond
=
onzichtbare
barrière
door
gedragsvooroordelen
door
mannen
die
vrouwen
tegenhouden
om
topfuncties
te
verkrijgen.
Hogere
managers
of
topmanagers:
zijn
verantwoordelijk
zijn
het
definiëren
van
doelstellingen
en
het
nemen
van
beslissingen
die
van
invloed
zijn
op
de
organisatie
van
het
geheel
(PLANNEN)
Midden
managers:
Managers
tussen
de
lagere
managers
en
de
topmanagers
in.
Deze
mensen
geven
leiding
aan
en
coördineren
het
werk
van
de
lagere
managers.
(ORGANISEREN
EN
CONTROLEREN)
Lagere
/
first-‐line
managers:
Lagere
managers
beheren
het
werk
van
uitvoerende
werknemers
:
ze
zijn
verantwoordelijk
voor
het
maken
van
het
bedrijfsproduct.
(LEIDING
GEVEN)
Hiërarchie:
De
ononderbroken
lijn
van
gezag
die
van
het
hoogste
organisatieniveau
naar
de
lagere
niveaus
loopt
en
die
verduidelijkt
wie
aan
wie
verantwoording
moet
afleggen.
2
W at
i s
M anagement?
• Case
Sella
Field
plant
=
Nucleair
schandaal
ð
Waarom?
-‐ Geen
people
skills
=
people
are
no
robots
-‐ Geen
safety
cultuur
-‐ Slecht
job
design
(vooral
werkomgeving
niet
aangepast)
-‐ Geen
motivatie
-‐ Geen
communicatie
-‐ Geen
coördinatie
-‐ Geen
safety
strategie
en
gebrekkige
planning
-‐ Geen
controle
3
, Management
=
Het
proces
van
het
leiding
geven
aan
en
het
coördineren
van
werkzaamheden
zodat
deze
efficiënt
en
effectief
met
en
door
anderen
kunnen
worden
uitgevoerd
en
de
doelstellingen
worden
bereikt
met
beperkte
middelen
(SUCCES).
“ Management is the art to get things done trough people”
- Mary Parker Follet
Effectiviteit
(doeltreffendheid)
:
De
mate
waarin
de
organisatie
haar
vooropgestelde
doelen
bereikt.
Bv.
Productiviteit,
groei,
geluk
v/d
werknemers,
flexibiliteit,
stabiliteit
Efficiëntie
(zuinigheid)
:
Het
behalen
van
zoveel
/
zo
groot
mogelijke
resultaten
met
zo
weinig
mogelijk
middelen
(grondstof,
geld,
tijd,
mensen).
3
W at
d oen
M anagers
• 4
Management
functies
(POLC)
(Normatieve
benadering)
-‐ Plannen
=
doelen
stellen,
strategieën
bepalen
en
plannen
ontwikkelen
-‐ Organiseren
=
het
werk
structureren
(wie
doet
wat?)
-‐ Leiden
=
aansturen
en
motiveren
-‐ Controleren
=
vaststellen
of
alles
volgens
het
plan
verloopt
(evalueren)
à
Volgens
Henri
Fayol
zijn
er
soms
5
functies
:
Planning,
Organiser,
Leading,
Coordiner,
Controler
à
Deze
functies
lopen
door
elkaar,
voortdurend
beslissingen
nemen
i.v.m
POLC.
Ze
doen
een
beetje
van
alles
(meer
of
minder)
afhankelijk
van
hun
niveau.
• Managementsrollen
Mintzberg
(Beschrijvende
benadering)
P.11
Intermenselijke
rollen
Informatieve
rollen
Beslissingsrollen
Hoe
een
manager
met
Hoe
een
manager
informatie
Informatie
gebruiken
om
andere
mensen
omgaat
verzamelt
en
verspreidt
beslissing
te
maken.
•
Boegbeeld
•
Monitor
•
Ondernemer
•
Leider
•
Verspreider
•
Probleemoplosser
•
Aanspreekpunt
•
Zegsman
•
Toekenner
van
middelen
•
Onderhandelaar
4
, 4
M anagement
S kills
&
V aardigheden
• Managementvaardigheden
Katz
.
1.
Conceptuele
vaardigheden
=
nadenken
over
abstracte
en
ingewikkelde
situatie
(analyse,…)
ð Topmanagers
2.
Menselijke
vaardigheden
=
goed
samenwerken
met
anderen
ð Midden
managers
3.
Technische
vaardigheden
=
kennis
en
vakkundigheid
in
bepaalde
domeinen
(computer,
accounting)
ð Lage
/
First-‐line
managers
• Emotional
Intelligence
(EQ)
Goleman
.((Vrouwen
hebben
vaak
een
hogere
EQ)
-‐ Eigen
emoties
=
goed
inschatten
en
gepast
inzetten
-‐ Emoties
van
anderen
=
goed
inschatten
en
gepast
reageren,
empathie
-‐ Sociale
vaardigheden
=
duurzame
relaties
opbouwen
en
onderhouden
-‐ Zichzelf
motiveren
=
doelen
stellen,
inspireren
en
beïnvloeden
5
W at
i s
e en
o rganisatie?
Organisatie
=
geheel
waarin
mensen
op
een
doelbewuste
manier
samenwerken
om
specifieke
doelstellingen
te
verwezenlijken.
ð Mensen
ð Doelgericht
ð Gestructureerd
ð Externe
omgeving
Veranderende
organisatie
:
à
Traditionele
organisaties
zijn
stabiel,
star,
taakgericht
=
taken
bepaald
door
FUNCTIE
à
Nieuwe
organisaties
zijn
dynamisch,
flexibel,
gericht
op
vaardigheden
=
taken
bepaald
door
de
PRIORITEIT
6
W aarom
m anagement
s tuderen?
5
, 7
A lways
f un
t o
b e
a
m anager
à
Loon,
status,
kick,
mensen
helpen,
hard
werken
à
Omgaan
met
stress?
-‐ Werkdruk
-‐ Zware
verantwoordelijkheden
(ontslagen,
aanwerven,…)
8
D oes
m anagement
m atter?
à
ROCE
=
cijfer
die
toont
hoe
goed
jouw
bedrijf
werkt.
à
Nationaliteit
kan
management
beïnvloeden.
Hoofdstuk
2A
:
Geschiedenis
van
management
1
2
3
4
5
1
D e
v eranderende
w ereld
( Historische
a chtergrond)
Versta
je
het
verleden?
(omgeving,
waarden,
geschiedenis)
à
dan
versta
je
het
heden
en
de
toekomst,
want
zaken
komen
terug
!
•
Adam
Smith
(1776)
Arbeidsspecialisatie
of
voordelen
van
verdeling
van
arbeid.
De
vaardigheid
en
behendigheid
van
iedere
arbeider
werd
verbeterd
doordat
er
tijd
werd
bespaard
om
niet
van
taak
te
moeten
wisselen.
Industriële
revolutie:
De
komst
van
machinale
arbeid,
massaproductie
en
efficiënt
ste
1750-‐1800:
1
industriële
revolutie:
Vervanging
menselijke
arbeid
door
machinale
arbeid.
→
↑
belang
productie.
Managers
moesten
vraag
voorspellen,
ervoor
zorgen
dat
er
genoeg
grondstoffen
aanwezig
waren,
werk
verdelen
…
.
Het
was
dus
noodzakelijk
om
te
plannen,
organiseren,
leiding
geven
en
controleren.
(‘Formele
management
praktijk’)
Bv. Ford
6