Rassenleer: De Haas en Het Konijn Marthe D’haeyere
De Haas en Het Konijn
Orde van de haasachtigen Lagomorpha (Duplicidentata). Familie van de Leporidae.
Hazen (Lepus europaeus). Konijnen (Oryctolagus cuniculus): gravende haas- cuniculus
=smalle Konijnenpijp.
Lagomorpha zijn knagende dieren maar geen knaagdieren (orde Rodentia
(Simplicidentata) geen stifttanden).
Bij beide orden groeien snijtanden levenslang- moeten afslijten door knagen of er
ontstaan gebitsafwijkingen.
Haas Wild konijn
Groter en zwaarder met een langwerpiger 34-50 cm en 1,2-2,5 kg
lichaam.
Kop-romp 48-73 cm en 2,5-7 kg
Langere poten, achterpoten veel langer
en krachtiger dan de voorpoten
Opvallende zwarte oorpunten Grijsbruine wildkleur met een roodbruine
vlek ter hoogte van nek-hals
Langwerpig, smal en knokig hoofd met Compacter, afgeronder hoofd met oren
uitpuilende benige oogkassen, zeer lange die korter zijn dan de koplengte en zeer
(8-14 cm) oren en goudbruine irissen donkere irissen
Witte staart
1
,Rassenleer: De Haas en Het Konijn Marthe D’haeyere
Het konijn in een notendop:
o NL: Konijn, rammelaar, moer of voedster, jong of lamprei
o E: Rabbit, buck, doe, kit
o F: Lapin, lapin, lapine, lapereau
o Gewicht: 1kg (dwerg) tot meer dan 7 kg (reus) (rasafhankelijk)
o Levensverwachting: wild 9 jaar, tam max. 12 jaar (oudste konijn 18 jaar en 10
maanden)
o Monogastrische herbivoor
o Gevoelig maagdarmstelsel (microbioom)
o Coprofagie (eten eerste zachte keutels op, die nog eens verteerd moeten worden)
o Tanden groeien door, moeten gevijld worden
o Schemerdieren; sociale dieren
o Leven in gangenstelsel (ontsnappingsspecialist!)
o Drachtduur: 30 dagen
o Nest: ondergronds hol
o Nestblijvers: (altricial), naakt en blind (30-35 g) (9-11 jongen)
o “Kweken als de konijnen”: 1 paar kan 50 jongen per jaar produceren
Hazen en konijnen kunnen niet gekruist worden. Beiden hebben geïnduceerde
ovulatie: prikkel eisprong door dekking. Beiden voeden hun jongen maar één keer per
dag 5 minuten (jongen zijn eerste dagen geurloos). Het snelle voeden gaat vaak
ongemerkt aan de eigenaar voorbij en zo kan er twijfel ontstaan of de moeder wel
goed voor haar jongen zorgt (maar meestal ongegrond). Nest niet verstoren om
kannibalisme te vermijden. Voedster staat hierbij boven het nest, de jongen drinken
op hun rug liggend. Omdat konijnenmelk zo vet en eiwitrijk is hebben de jongen
genoeg aan die paar minuten voeding. Na het voeden maakt de moeder het nest
weer netjes dicht.
Konijnen hebben stifttanden in bovenkaak. Deze 'extra' tanden achter de boventanden
zorgen ervoor dat de onderste tanden goed afslijten. Als de tanden niet voldoende
afslijten op natuurlijke wijze moeten ze bijgevijld worden omdat ze dan gaan doorgroeien
(olifantentanden) . Dit kan ontstaan door een afwijkende stand van de tanden (erfelijk) of
door knagen aan tralies waardoor wondjes ontstaan. Of wanneer er niet voldoende
kauwmaterialen worden aangeboden (snacks en hooi) Beter tanden slijpen dan knippen,
want bij knippen kunnen wondjes en abcessen ontstaan. Bij herhaalde problemen
voortanden verwijderen.
2
, Rassenleer: De Haas en Het Konijn Marthe D’haeyere
Domesticatie konijn:
Tijdens de laatste IJstijd lag de Scandinavische ijskap over Denemarken en Groot
Britannië. In Spanje was er een toendra. De konijnen werden door de ijskap tot het Zuiden
van de Pyreneeën teruggedrongen en leefden dus in Spanje en Noordwest Afrika.
Uitgestorven reuzenkonijn dat 3 tot 5 miljoen jaar geleden op Menorca rond liep.
De vroegste bewijzen van tamme konijnen waren bij de Romeinen, de leporaria of
tuinen met halfwilde konijnen.
Verschil in grootte : <1kg – > 6 kg. Kleuren : verdund, bont, albinoreeks…
Vachtstructuur : rex, angora…
Hangoren, kleine oren.
Konijnenvlees is dieetvlees: rijk aan eiwit, arm aan energie en vet. Niet veeleisend voor
huisvesting en voeding (kunnen vezelhoudende planten verteren).
Snelle voortplanting: dekking voedster vanaf 4-5 maand, permanent rijpe follikels op
de ovaria die ovuleren volgend op de paring (geïnduceerde ovulatie). Kan vlak na
werpen opnieuw gedekt worden, in praktijk wacht tot 10-12 dagen na partus.
Groeikracht: Geboortegewicht is verdubbeld in 6 dagen. Moedermelk is zeer rijk aan
eiwit (14 %) en vet (11%) en arm aan lactose (1 %). Jongen worden éénmaal per dag
enkele min gezoogd. Gespeend op 5-6 weken. Na 10-12 weken slachtgewicht van 2,5
kg (1,45 kg vlees).
9-11 jongen per worp en 7-8 worpen per jaar = 90-125 kg vlees per voedster per jaar (3
konijnen~1 koe qua vleesproductie).
3
