Vroedkundige zorg in de eerste lijn
Inhoud
1. De vroedvrouw in de eerste lijn ...................................................................................................... 5
1.1 Definities.................................................................................................................................. 5
1.2 Wettelijk kader v onze beroepsuitoefening ............................................................................ 5
1.3 Eerste lijn in Vlaanderen ......................................................................................................... 6
1.4 Oprichten van een zelfstandige praktijk.................................................................................. 7
1.4.1 Ondernemen ................................................................................................................... 7
1.4.2 Public relations – communicatie ................................................................................... 10
1.4.3 Dossier ........................................................................................................................... 10
1.4.4 Moederboekje K&G ....................................................................................................... 10
1.4.5 Verwijsbrieven en labo .................................................................................................. 10
1.4.6 Geboorte aangifte en kennisgeving .............................................................................. 11
1.5 Beroepsorganisaties .............................................................................................................. 11
1.6 Permanente vorming............................................................................................................. 11
1.6.1 KMO-portefeuille ........................................................................................................... 11
1.6.2 GDPR .............................................................................................................................. 11
1.7 Doelstellingen Kring............................................................................................................... 12
2. Veiligheid, effectiviteit en voorwaarden voor vervroegd ontslag................................................. 15
2.1 Inleiding ................................................................................................................................. 15
2.2 Kort ziekenhuisverblijf: Goede zorg ...................................................................................... 15
2.3 Good-Practice aanbevelingen ............................................................................................... 18
3. Geïntegreerd prenataal zorgtraject bij laag-risico zwangerschap ................................................ 19
3.1 Algemeen............................................................................................................................... 19
3.1.1 Het prenataal zorgpad ................................................................................................... 20
3.1.2 Multidisciplinaire entourage ......................................................................................... 22
3.1.3 Het zorgplan .................................................................................................................. 22
3.2 Leidraad intakegesprek ......................................................................................................... 23
3.2.1 Algemeen....................................................................................................................... 23
3.2.2 Verloop intakegesprek .................................................................................................. 23
3.2.1 Informed decision-making............................................................................................. 25
3.2.2 GVO rond levensstijl ...................................................................................................... 25
3.2.3 Afronding ....................................................................................................................... 26
3.3 Leidraad prenatale consultatie.............................................................................................. 27
1
, 3.3.1 Verloop consultatie: Algemeen ..................................................................................... 27
4. Hyperbilirubinemie, Guthrie, Veilig slapen, Dragen van baby’s, Inbakeren, Kraamzorg en K&G . 31
4.1.1 Wat bevat een fysiologische icterus? ............................................................................ 31
4.1.2 Diagnose hyperbilirubinemie ........................................................................................ 32
4.1.3 Behandeling ................................................................................................................... 34
4.2 Guthrie................................................................................................................................... 35
4.2.1 Niet conforme kaartjes .................................................................................................. 37
4.2.2 Waarom 72u wachten ................................................................................................... 37
4.3 Veilig slapen........................................................................................................................... 37
4.3.1 Bedsharing ..................................................................................................................... 37
4.3.2 Veilig slapen in de praktijk............................................................................................. 38
4.4 Dragen van baby’s ................................................................................................................. 39
4.5 Inbakeren............................................................................................................................... 39
4.6 Kraamzorg.............................................................................................................................. 40
4.6.1 Welke zijn de administratieve richtlijnen? .................................................................... 41
4.7 Kind & Gezin .......................................................................................................................... 41
4.7.1 Kind & Gezin .................................................................................................................. 41
4.7.2 Preventieve gezinsondersteuning ................................................................................. 42
4.7.3 Basisvaccinatieschema .................................................................................................. 44
5. Postpartumzorg thuis + 6 weken controle .................................................................................... 45
5.1 Organiseren van de postnatale zorg poliklinisch en na dag 5 ............................................... 45
5.1.1 Voorbereiding van het gezin ......................................................................................... 45
5.1.2 Organiseren van de zorg................................................................................................ 45
5.2 6 weken nacontrole bij de vroedvrouw ................................................................................ 49
5.2.1 6 weken nacontrole ....................................................................................................... 49
6. Risicoselectie en nomenclatuur .................................................................................................... 51
6.1 Verloskundige indicatielijst (VIL) ........................................................................................... 51
6.2 Onderdelen............................................................................................................................ 51
6.2.1 Casussen ........................................................................................................................ 55
6.3 Nomenclatuur........................................................................................................................ 56
6.3.1 Facturatie....................................................................................................................... 56
6.3.2 Casussen ........................................................................................................................ 57
5. Een verkenningstocht door eGezondheid ..................................................................................... 58
5.1 Belangrijkste eGezondheid diensten ..................................................................................... 59
5.2 Patientviewers ....................................................................................................................... 62
5.3 eGezondheid als vroedvrouw ................................................................................................ 62
2
, 5.3.1 Digitalisering vroedvrouw ............................................................................................. 62
6. Vroedvrouw geleide geboortezorg ............................................................................................... 63
3
,4
, 1. De vroedvrouw in de eerste lijn
1.1 Definities
De eerste lijn: De basisgezondheidszorg, die buiten de muren ve ziekenhuis aan een zorgbehoevende
verstrekt w. Het betreft de zorgen verschaft door huisarts, verpleegkundige, kinesist, tandarts, etc.
Eerstelijnszorg:
− De zorg waar iedereen zonder verwijzing gebruik v kan maken. Bij problemen m gezondheid:
Eerst terechtkomen bij eerstelijnszorg. Indien zij niet k helpen → Tweedelijnszorg
− Extramurale zorg waar je op eigen initiatief of na verwijzing door andere zorgaanbieder,
organisatie of dienst beroep op k doen
Biomedisch gezondheidszorgmodel: Medisch model, waarbij arts het woord krijgt en gelijk heeft
Midwifery-led care: Vroedvrouw denkt mee, en geleid door vv meest aangewezen
“Bevallen is geen ziekte” peilt voor:
1. Bescherming fysiologie zws & bevalling
2. Tegengaan medicalisering
3. Versterken autonomie vd vrouw
“Vroedvrouw”: consultaties prenataal opbouwen tt zelfst. Begeleiden ve geboorte en dit alle steeds
bekeken vanuit een belangrijke risicoselectie en rekening houdend m wensen / eigenheid vh koppel
− 1e + 2e lijn: geen concurrentie
− Teamplayers die zorgen vo optimale begeleidi,n gvd zwangere, baby & nieuwe gezin
1.2 Wettelijk kader v onze beroepsuitoefening
Een aantal wetten:
− betreffende de uitoefening van de gezondheidszorg- beroepen vormt de wettelijke basis
voor de uitoefening van het beroep van vroedvrouw in België.
− Sinds de wetswijziging van 2006 wordt de vroedvrouw beschouwd als een beoefenaar van
een autonoom gezondheidszorgberoep binnen het domein van de geneeskunde. De
bepalingen hierover werden opgenomen in een afzonderlijk hoofdstuk.
− De gecoördineerde wet van 10 mei 2015 betreffende de uitoefening van de
gezondheidszrogberoepen vervangt het KB nr 78
− Het koninklijk besluit van 1 februari 1991 betreffende de uitoefening van het beroep van
vroedvrouw
o Rechten en plichten als vroedvrouw
o Bv is bevoegd om onder eigen verantwoordelijkheid het toezicht op zich te nemen
van de zwangere vrouw bij wie een zwangerschap met verhoogd risico werd
uitgesloten, om bevallingen te verrichten waarvan de evolutie
o zeer waarschijnlijk normaal zal verlopen, alsook om de begeleiding en verzorging
van de moeder en kind gedurende het normale post-partum waar te nemen.
o Is verplicht een verloskundig dossier bij te houden van elke ten laste genomen
cliënte. Het dossier vermeldt inzonderheid de naam van de
o gynaecoloog en de benaming van het ziekenhuis, waarnaar de cliënte wenst te
worden verwezen
5
, o Mag de diagnose van de zwangerschap stellen en moet zwangerschappen met
verhoogd risico opsporen door indien nodig een
o of meerdere van de volgende onderzoeken en handelingen te verrichten:
o gespecialiseerde geneesheer
o Aanvraag van bloedoonderzoken en andere aanvullende onderzoeken in het kader
van de uitoefening van het beroep
o …
− KB van 15 december 2013: kwalificatiecriteria waaraan vroedvrouwen moeten voldoen om
geneesmiddelen voor te schrijven
− KB van 31 januari 2018: lijst van geneesmiddelen
− Wet inzake kwaliteitsvolle praktijkvoering in de gezondheidszorg (22 april 2019)
o Deze wet is van toepassing op gezondheidszorgbeoefenaars in het kader van het
verstrekken van gezondheidszorg
o Inhoud:
▪ Oa. Bekwaamheid en visum
▪ Continuïteit
▪ Permanentie
Europese richtlijnen: Opleidingen, studiepunten, inhoud, etc.
Nationale overeenkomst: Conventie
Nomenclatuur: Honoraria voor de uitgevoerde zorgen
ICM: ethische code vo vv
Beroepsprofiel:
KCE: prenataal / perinatale richtlijnen: aanbevelingen rond vb. toxoplasmose
Nederlandse verloskundige indicatielijst: (niet in Vlaanderen): Wie kan ik als vv opvolgen? Of nr
gynaecoloog?
1.3 Eerste lijn in Vlaanderen
= 2 soorten eerstelijnsvv: Zelfstandige vv + eerstelijnsvv in loondienst (vb. Witgele kruis)
KIK-project: Kort verblijf in kraamkliniek. Postnatale zorg verschuift nr huis, naar vv
− Gevolg: Samenwerking tss gynaecologen & vv + huisartsen
6
, 1.4 Oprichten van een zelfstandige praktijk
1.4.1 Ondernemen
= Kom uit de comfortzone
Sleutelfactoren:
− Kunnen omgaan met onzekere uitkomsten
− Onvoorspelbaarheid koesteren
− Straffe coaching
− Fail forward
Hoe ondernemen?
1. Idee: brainstormen, passie, creativiteit
2. Concept (business model canvas)
3. User-centered design: uitwerken van het concept
4. Pichen, pichen, pichen!!! Overtuig de mensen
Wat wil ik?
− Hoofdberoep of bijberoep?
− Alleen / samen?
− Geconventioneerd of niet geconventioneerd?
− Wat ga ik doen?
− Preconceptionele consultaties, prenatale consultaties, infoavonden, arbeiden volgen,
thuisbevallingen, postnatale kraambezoeken, workshops, coaching consulent,…
Praktisch
1. Diploma laten viseren & Visum: do FOD Volksgezondheid
registreren: Enkel dan
mag je als vv werken
− ZH
2. Aanvragen RIZIV- − Duurt enkele weken
nummer − Stuur een afschrift van je geviseerde en geregistreerde
− ZH diploma, samen met een aanvraagbrief, naar het adres van
het RIZIV
− Vroedvrouwenpraktijken kunnen een groepsnummer
aanvragen waarop er dan gezamenlijk gedeclareerd kan
worden op voorwaarde dat alle leden zijn toegetreden tot
de overeenkomst en ze de derdebetalersregeling
toepassen. Het oprichtingen van een vennootschap is niet
noodzakelijk.
3. Contact opnemen m − Aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds
ondernemingsloket − Inschrijven in de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO)
Sociaal verzekeringsfonds:
7
, − Iedere zelfstandige moet zich aansluiten (hoofd- én
bijberoep)
− 3 maandelijkse sociale bijdrage betalen (per kwartaal)
− Is een wettelijk percentage van 20,5% op je jaarlijkse
netto belastbaar beroepsinkomen
− Wordt berekend ahv je inkomen van 3 jaar geleden:
minimum €774,16/kwartaal (hoofdberoep 2022)
− Minimum €85,65/kwartaal of 20,5 % (bijberoep 2021)
indien inkomensdrempel €1.621,72 per jaar is. Verdien
je minder betaal je geen sociale bijdrage
Kruispuntbank v Ondernemingen:
− Is een databank van de FOD Economie waarin alle
basisgegevens van ondernemingen en hun
vestigingseenheden verzameld zijn.
− Je krijgt een ondernemingsnummer.
− Vrij beroep = niet BTW-plichtig
− Rekening openen op naam van je onderneming
− Aansluiting kost ongeveer 80 euro
4. Afsluiten verzekering − Verzekering burgerlijke aansprakelijkheid en
beroepsaansprakelijkheid
o Zelfstandige vroedvrouw zonder bevallingen: 100
euro/jaar
− Zelfstandige vroedvrouw met bevallingen: 1.050
euro/jaar (Voor de pasafgestudeerde vroedvrouwen:
verplichting tot assistentie bij de bevallingen door een
senior vroedvrouw en dit gedurende de eerste 2 jaar
van hun praktijk.)
− Eventueel gewaarborgd inkomensverzekering
− Autoverzekering
− Brand en inboedelverzekering
− Familiale verzekering
5. Conventie al dan niet Geconventioneerd Nt-geconventioneerd
ondertekenen − Deze overeenkomst − Bij niet
regelt de ondertekenen mag
administratieve en je een vrij tarief
financiële afspraken vragen, maar
tussen vroedvrouwen krijgen jouw
en cliënten slechts 75%
verzekeringsinstellingen terugbetaald van
(honoraria, het officiële tarief,
derdebetalersregeling, indien 60% van de
...). vroedvrouwen
− Je respecteert de toegetreden is tot
tarieven zodat je de overeenkomst
cliënten deze 100 % − Je moet dit duidelijk
terugbetaald krijgen maken aan je
− Je mag wel extra vragen patiënten. Je moet
voor reiskosten, ook je honoraria op
voorbereiding op de voorhand melden
bevalling of een
8
, uitzonderlijke vraag van
de vrouw in kwestie
6. Nomenclatuur − Als er in de nomenclatuur gesproken wordt over
weekend dan begint dit op zaterdag 0 uur en duurt tot
zondag 24 uur. Een feestdag duurt van 0 tot 24 uur.
− Als het gaat over een verstrekking waarvoor het
onderscheid wordt gemaakt naargelang ze wordt
verleend op een werkdag of in het weekend of op een
feestdag en die zich over twee dagen uitstrekt, bepaalt
de dag van de verlossing of het miskraam welke
verstrekking kan worden aangerekend.
7. Derdebetalersregeling: Niet derdebetalersregeling:
ja of nee? − De patiënt betaalt je rechtstreeks en krijgt nadien een
getuigschrift voor verstrekte hulp. Met dit getuigschrift
kan zij het geld terugvorderen bij de mutualiteit
− Je helpt mensen bewust te maken van de kost van een
verstrekte zorg
− Je kan in uitzonderlijke gevallen, bv. financiële
noodsituatie, toch nog gebruik maken van de
derdebetalersregeling.
Wel derdebetalersregeling:
− Terugbetaalbare deel vh honorarium ontvangt
zorgverlenr rechtstreeks vh ziekenfonds
− Zeker geld te ontvangen
8. Getuigschriften − www.medattest.be bestellen: boekjes of
bestellen kettingformulieren
− Met de hand te schrijven of printen met matrixprinter
− KBO-nummer moet vermeld staan
− (https://www.riziv.fgov.be/nl/professionals/informatie
-algemeen/Paginas/hoe-zorg- attesteren.aspx)
− Vanaf 2019 eFact mogelijk via MyCareNet: geen
getuigschriften meer nodig (via digitaal dossier):
MEEST AANGEWEZEN
9. Andere noodzakelijke − Aansluiten bij een mutualiteit
administratie − Boekhouding in orde brengen / boekhouder
o Honoraria – kosten = inkomen
o Alles goed registreren vo belastingscontrole
9
, 1.4.2 Public relations – communicatie
Voorwaarden:
− Voortaan is publiciteit verboden in 2 gevallen:
o Als ze de kosteloosheid van geneeskundige verstrekkingen vermeldt
o Als ze verwijst naar de tegemoetkoming in de kostprijs van die verstrekkingen door
de ziekteverzekering
− Deontologische codes kunnen ook regels voor publiciteit opleggen (grootte naambord, …)
− Mogelijkheden:
o Website
o Facebook
o Autosticker
o Aan je woning
1.4.3 Dossier
= Verplicht
− Toekomst (?) verplicht elektronisch dossier
− Emergentis – Allsoft – Patientmanager – (Crossuite)
− Alle gegevens van patiënten (20 jaar bijhouden voor burgerlijke aansprakelijkheid)
− Werklijsten
− Facturatie
− Verzamelstaten voor mutualiteiten (papieren derdebetalers)
− eHealthdiensten (zoals eHealthbox, verzekerbaarheid, …)
− Recip-e - PARIS (elektronisch voorschrijven)
1.4.4 Moederboekje K&G
− Blijft bij de zwangere
− Wordt ingevuld door huisarts, gynaecoloog, vroedvrouw
− Volgens richtlijnen van KCE
− Handig: officiële documenten (zwangerschapsattest, NMBS, erkenning van de vader, …)
− Vergemakkelijkt de communicatie tussen de verschillende zorgverleners (in de toekomst
hopelijk elektronische gegevensdeling mogelijk, zie eHealth)
− Gratis aan te vragen via website Kind & Gezin
1.4.5 Verwijsbrieven en labo
− Verwijsbrief voor gynaecoloog, kinderarts, echografie
− Aansluiten bij een labo
− Guthrie kaartjes en enveloppen
!! GEEN kine-voorschrift schrijven !!
10
