LES 10+ 11: BURGERLIJK RECHT EN STRAFRECHT
CONSUMENTENKREDIET
DEFINITIE
- Een consumentenkrediet is een krediet dat je aangaat, een lening, om iets te betalen dat je nodig
hebt in je privéleven (financiering op dingen te kunnen aankopen)
- Een consumentenkrediet geeft de mogelijkheid om consumentengoederen te kopen zoals een
wagen, een televisie of om een huwelijksfeest te betalen, …
- Een consumentenkrediet kan in verschillende vormen bestaan:
o Lening op afbetaling: van bepaalde duur en met vaste maandelijkse afbetalingen
o Verkoop op afbetaling: je betaalt in verschillende afbetalingen de prijs van een bepaald
goed dat je aankoopt
o Leasingovereenkomst: overeenkomst om een goed te huren, met de optie om het goed aan
te kopen;
Bv. Een auto – huur en op het einde krijg je de mogelijkheid om de auto over te
kopen
o Kredietopening: een geldreserve waarvan je gebruik kan maken wanneer je het nodig hebt,
vaak door gebruik van een kaart
o Overbruggingskrediet: een krediet op korte termijn, bedoeld om geld te voorzien in
afwachting dat je een bedrag ontvangt. Je moet het in 1 keer terugbetalen. Een
overbruggingskrediet lijkt sterk op een lening op afbetaling
- De regels op het consumentenkrediet staan in boek VII van het Wetboek van economisch recht.
- Het gaat om alle kredieten die afgesloten zijn tussen een consument buiten zijn beroepsactiviteit
en een kredietgever of een kredietbemiddelaar.
- De regels zijn streng op vlak van :
o Het maken van reclame
Bv. Wagen afbetalen binnen zoveel maanden
Wordt ook streng geregeld: “opgelet: geld lenen kost ook geld!”
o de verplichte vermeldingen in de overeenkomst.
Opgelet! Een krediet om een onroerend goed (huis, appartement, bouwgrond, enz.) te kopen of te
renoveren, waaraan een hypotheek wordt gekoppeld voor de bank, is geen consumentenkrediet.
Dat is een hypothecair krediet.
o Consumentenkrediet = roerende goederen (auto, koelkast, reis)
o Hypothecair krediet = onroerend goed (huis, appartement)
38
,VOORAFGAANDE VERPLICHTINGEN VAN DE KREDIETGEVER
Voorwaarde voor kredietgever (bv. De bank):
- Elke kredietgever of kredietbemiddelaar moet controleren of je de mogelijkheden hebt om het
krediet terug te betalen
o bv. Wat is je inkomen? Hoe ga je dat terugbetalen?
- Hij moet aan jou de info vragen die hij nodig heeft om dat te kunnen inschatten.
o Hij moet:
Je vragen stellen en de antwoorden die je geeft controleren;
Bijkomende vragen stellen of verduidelijkingen vragen als dat nodig is;
Hij moet je goed informeren (verwittigen wat de mogelijke gevolgen zijn)
Fouten of tegenstrijdigheden in je antwoorden bespreken;
Tot slot beslissen of je het krediet krijgt of niet.
- Kredietgever/kredietbemiddelaar = een professional
o Hij weet of moet weten welke informatie noodzakelijk is.
o Hij heeft de plicht om zich goed te informeren en moet je daarvoor de juiste vragen stellen.
- Jij hebt niet de plicht om spontaan informatie te geven over je financiële situatie.
- Je bent wel verplicht om op de vragen die je gesteld worden juist en volledig te antwoorden.
- De kredietgever/kredietbemiddelaar moet een aantal gegevens verzamelen via een vragenlijst:
o je identiteitsgegevens
o je vaste inkomsten en inkomsten die je daarnaast af en toe krijgt
o je kosten, meer bepaald de huur die je betaalt, het onderhoudsgeld, enz.
o de samenstelling van je gezin
o je schulden
- Je waardevolle goederen (een onroerend goed, effecten, enz.) worden maar bijkomstig bekeken bij
het in kaart brengen van je situatie.
o Een consumentenkrediet moet je in principe kunnen terugbetalen met je gewone
inkomsten zonder dat je waardevolle goederen zou moeten verkopen.
- Daarnaast moet hij uitzoeken welk soort krediet het best beantwoordt aan wat je zoekt.
- Als je problemen hebt bij het terugbetalen van het consumentenkrediet doordat de kredietgever
(of kredietbemiddelaar) je situatie niet genoeg heeft bevraagd, dan kan je naar de vrederechter
gaan.
o De vrederechter kan beslissen dat je:
ofwel (een deel van) de nalatigheidsintresten niet moet betalen = kwijtschelding
ofwel enkel het geleende bedrag moet terugbetalen en niet de overeengekomen
interesten en vergoeding. (intresten niet betalen)
- Je kan je situatie ook melden aan de Inspectie van de FOD Economie
o klacht neerleggen: zij gaan dan alles controleren
Ter info: In een vonnis van 29 oktober 2020 besliste de vrederechter van Heist-op-den-Berg om de schuld
te verminderen tot het ontleende bedrag. Het ging over een gezin met 4 kinderen die 1650 euro inkomen
had, huur betaalde en al een andere lening had, waardoor het onredelijk was om nog een krediet af te
sluiten.
39
, RISICO’S BIJ NIET TERUGBETALING VAN HET CONSUMENTENKREDIET
- Als je te laat betaalt, stuurt de kredietgever je normaal eerst een herinneringsbrief
o vaak nog niet zo dwingend
- Als je daar niet op reageert, krijg je een ingebrekestelling via aangetekende brief.
o Daarin word je gevraagd om te betalen binnen een termijn van 30 dagen
o (ingebrekestelling = schriftelijk bericht van de tegenpartij met de vaststelling dat die zijn
plichten niet nakomt en een verzoek om dat binnen een bepaalde termijn nog te doen
o Vaak ook al intresten bij aangerekend
o Dwingend
- Als je daarna nog niet betaalt, dan kan de kredietgever aan de rechter vragen om je te veroordelen
om te betalen.
Opgelet! Als je 2 afbetalingen gemist hebt of je achterstal is 20% van het totale bedrag en je hebt niet
gereageerd op de ingebrekestelling, dan krijg je bericht dat de kredietovereenkomst ontbonden is.
(verplichtingen niet nakomen – contractuele fout – ontbinding = iemand van de partijen maakt een
contractuele fout waardoor het contract ontbonden kan worden – achterstallige bedrag + interesten vaak
in 1 bedrag direct terugbetalen)
Dat betekent dat het verleende krediet wordt stopgezet en dat de kredietgever kan vragen om het hele
bedrag in 1 keer terug te betalen.
- Als je bij het ondertekenen van de kredietovereenkomst ook een loonoverdracht hebt getekend,
dan kan de kredietgever rechtstreeks aan je werkgever vragen om een deel van je inkomen aan
hem door te storten
o Moet een apart document zijn
o Deel loon rechtstreeks aan kredietgever betalen, en niet aan werknemer
- Als er in de kredietovereenkomst een eigendomsvoorbehoud staat, dan kan de kredietgever, onder
bepaalde voorwaarden, het goed waarvoor het krediet is aangegaan, zoals een auto, terugvragen
(eigendom/goed terugvragen)
- Als je niet betaalt, kan de kredietgever aan de rechter vragen om je te veroordelen om te betalen.
o Dan krijg je een dagvaarding van een gerechtsdeurwaarder waarin staat wanneer je naar de
rechtbank moet gaan.
o Je kan op dat moment ook altijd aan de rechter vragen om een afbetalingsplan.
o De kredietgever heeft dan een beslissing van de rechtbank die je verplicht om het bedrag
van het krediet en daarop nalatigheidsintresten te betalen.
o Hij moet die beslissing aan jou laten betekenen door een gerechtsdeurwaarder.
o Als je niet betaalt, kan de kredietgever vragen aan de gerechtsdeurwaarder om je een bevel
tot betalen af te leveren
o Betaal je daarna nog steeds niet, dan kan de gerechtsdeurwaarder in opdracht van de
kredietgever beslag leggen op je goederen.
- Wil je voorkomen dat de kredietgever tot gerechtelijke actie overgaat, reageer dan snel en
vooraleer hij gerechtelijke stappen onderneemt. (rol sociaal werk)
40
