Resume
Samenvatting van het boek 1942
Heel het boek wordt uitgebreid behandeld in de samenvatting. Enkele vragen die ook online staat door de prof zijn beantwoord, niet allemaal.
[Montrer plus]
Livre connecté
Titre de l’ouvrage:
Auteur(s):
- Édition:
- ISBN:
- Édition:
Vendeur
S'abonnerAperçu du contenu
1942: HET JAAR VAN DE STILE – HERMAN VAN GOETHEMDEEL I: GRIJS EN BEWOLKT
3. ANTWERPSE NOTABELEN, VREEMDE JODEN – ZONDAG 21 DECEMBER 1941
- Max Gevers = beursmakelaar en Antwerpenaar
- Anthony Eden = Britse minister van Binnenlandse zaken
Britten willen enkel met Duitsland onderhandelen als de nazi wordt opgeschoven.
- Arthur Cornette = directeur KMSK
Schrijft een dagboek tijdens deze periode.
Elke winkel krijgt ‘joodshe onderneming’ op de gevel op bevel van de Duitsers.
- Generaal Von Brauchitsch
- Chaim Blumenstein leeft samen met zijn echtgenoot + 2 kinderen, Sonia en Alex + oom en tante + grootmoeder ‘babbe’
In mei 1940 bezetten de Duitsers Antwerpen.
Er zijn drie religieuze joodse gemeenschappen in Antwerpen
1. Overwegend liberalen – Shorme Hadas
2. Streng religieuze – Machishe Hadas
3. Portugese ritus
Veel verscheidenheid bij de joden maar dat belet ze niet om tegenover de tegenwereld één groep te vormen.
Joden krijgen een uur respijt
Radio’s worden afgepakt – juni 1941
4. DE VRIENDINNETJES VAN SONIA
Sonia = de dochter van Chaim Blumenstein, was tijdens de oorlog en de Duitse bezettingen 12 jaar oud, nu reeds 77 jaar.
Hielt heel de oorlog een dagboek bij en deelt dit in 2007 met Hermen, die een artikel plaatse in de krant.
Sonia doet haar verhaal, op 13 oktober belde de Gestapo (= de geheime staatspolitie van DL) aan bij de familie Blumenstein.
Sonia doet open en ze nemen ‘baba’ mee. Als de moeder van Sonia ondertekend, dan neemt de Gestapo ook de rest van de
familie mee. Moeder doet dit niet.
5. WACHTEN OP VREDE - WOENSDAG 24 DECEMBER 1941
‘Arische’ avondklok tussen halfeen ’s nachts en zes uur in de ochtend wordt ingevoerd.
Er is veel honger en miserie bij de joden. Er wordt veel geld gevraagd voor basisbehoeften, 1600 frank voor en gevulde kalkoen
dit is 150 frank meer dan het maandsalaris van een beginnende politieagent.
Duitse leger legt beslag op hotels
DONDERDAG 25 DECEMBER 1941
Een jaar geleden vertrokken de eerste deportatietreinen naar Limburg met ruim 3000 Joden uit Antwerpen. Op bevel van de
bezetter moesten ze zich op het Zuidstation melden, sommige gaven geen gevolg aan deze oproep. Deze werden op bevel van
de Duitsers door de Antwerpse politie thuis opgehaald en in Antwerpse gevangenissen gestoken.
Dit was een compromitteerde opdracht, kan de politie zijn medewerking wel verlenen aan de massadeportatie van de Joodse
vreemdelingen?
- Hoofdcommissaris Gustaaf Zwaenepoel
- Burgemeester Leo Delwaide
- Procureur des Konings Armand De Schepper.
Gustaaf vroeg het aan de andere twee en deze stemden enkel mondeling in. Gustaaf vond dit niet correct dus zette alles
op schrift in een officieel ‘proces-verbaal van inlichtingen’
Proces – verbaal van inlichting = een officieel document waarmee een gerechtelijk ambtenaar zijn overste inlicht over een
gebeurtenis die bijzondere aandacht vraagt.
Sinds 25 december 1941, Antwerpse politie officieel ingedekt voor arrestaties
WOENSDAG 31 DECEMBER 1941
Leopold III heeft zich in 1940 overgeven aan de Duitsers want dacht dat er een snelle Duitse overwinning kwam. Fout gedacht,
zit machteloos in een kasteel te Laken.
Regering in ballingschap in Londen sinds eind oktober 1940
6. GROOT – ANTWERPEN – DONDERDAG 1 JANUARI 1942
Antwerpen annexeert de omliggende gemeenten, Berchem, Borgerhout, Deurne, Merksem, Hoboken, Ekeren, Mortsel en
Wilrijk.
Leo Delwaide stemt zijn beleid af op een Duitse overwinning.
Camille Huysmans, voormalig burgemeester is gevlucht na de Duitse inval in 1930. Delwaide neemt over. Samen met Jef De
Langhe organiseren ze:
Het volwassenonderwijs in Antwerpen
Onderwijsinitatieven laten fuseren in hogereschooluitbreiding voor Vlaanderen
, Programma nieuw schooljaar opgesteld, met conferenties over Hitlerjugend en een lessenreeks over de
nationaalsocialistische ‘rassenkunde’
- Jef De Langhe = voortrekker van de antisemitischtische organisatie Volksverwerving en ook spilfiguur in de Algemene SS-
Vlaanderen
- Dr. Delius = chef van de Antwerpse Feldkommandantur.
31 JANUARI 2942
- Dr. Rob Van Roosbroeck = nieuwe schepen van onderwijs, is VN’er en ook lid van de Vlaamse SS
Maatregelen voor Joodse leerlingen. Wil Joden helemaal afzonderen
Schoolplichtige joodse kinderen – van 6 tot 15 jaar – zullen vanaf september 1942 alleen nog maar naar een Joodse school
mogen.
Niet – schoolplichtige joodse kinderen – kleuters en leerlingen vanaf 16 jaar – moeten de ‘Arische’ scholen meteen
verlaten.
= de rassenscheiding is een feit
Twee erkende Joodse scholen: Jesodeh Hatorah en Tachkemoni = samen 1170 leerlingen, vooral jongens.
Men moet hier bijbetalen voor de extra lessen over het jodendom. Daarom veel niet – religieuze joden die naar het neutrale
stadsonderwijs gaan. Ook veel
ZONDAG 4 JANUARI 1942
Bijeenkomst van 26 landen in Washington. De VS, Groot – Brittannië en de landen van de commonwealth, ook Belgische regering
in Londen heeft getekend.
Als VN verklaren de 26 landen nu alle beschikbare militaire en economische middelen te zullen inzetten in de strijd tegen de
gemeenschappelijke vijand. Die is niet Duitsland maar het ‘hitlerisme’.
De VN roepen DL op om eindelijk orde op zaken te stellen, Hitler aan de kant te schuiven, en vervolgens plaats te nemen aan de
onderhandelingsrafel. De VN trekken kortom, krijtlijnen voor gesprekken met het oog op een compromisvrede.
7. GEWELD EN ZWARTE SNEEUW – WOENSDAG 7 JANUARI 1942
Er worden joden op straat mishandeld, synagogen worden kort en klein geslaan. Dit mag niet, stad Antwerpen wordt
aansprakelijk gesteld voor de schade die is opgelopen en moet deze ook vergoeden. Sinds dien veel bewaking bij de joodse
buurten maar er schieten politieagenten te kort. De relschoppers doen gewoon rustig verder, maar wat verderop waar geen
agenten staan.
Duitse Waffen-SS’ers trekken de straten op door het Jodenkwartier.
DONDERDAG 8 JANUARI 1942
Er zijn veel spookgebouwen in het Jodenkwartier. Joden vluchten circa 1940 al weg voor de Duitsers, de huizen blijven leeg staan.
MAANDAG 12 JANUARI 1942
De kolenbevoorading loopt mis, enkel nog te kopen op de zwarte markt, dit is heel duur. Ook de Duitsers kopen hun kolen hier.
Nieuwe regel, in de avond geen lichten meer aansteken, zo misleiden de bezetters de geallieerde vliegtuigen. Zaklamp met
donkerblauw papier overplakt mag men wel gebruiken.
De joden zitten zonder werk, Duisters sluiten en confisqueren de joodse bedrijven.
Ook culturele instellingen, theaters enzovoort worden op Duits bevel gesloten, personeel wordt ontslagen.
Synagogen blijven open maar kunnen/mogen hun personeel niet meer betalen.
Avondklok maakt avond en nachtwerk onmogelijk, iedereen moet binnen zitten.
Enkel de joden met zelfstandige beroepen en in kleinhandels kunnen het hoofd boven water houden zolang hun voorraad
strekt. De concurrentie is groot maar de klanten zijn arm.
Werklozen kregen uitkering van de COO, commissie van Openbare Onderstand. Van de Commissie kreeg men wekelijks 91 frank,
voor 1 kind nog eens 25 frank en voor 2 kinderen, 35 frank. Dit was niet veel want maandelijks moest er een huur betaald
worden van circa 70 frank en een ei op de zwarte markt kostte 12 frank.
Veel joden gaan bijklussen omdat ze anders niet kunnen overleven, Hebreeuwse lesgeven, boodschappen doen voor private
personen….
DINSDAG 13 JANUARI 1942
Burgers mogen geen verzetsacties plegen wanneer een vreemde mogendheid het land bezet. Staat ook zo in het internationaal
recht: oorlog en strijd zijn een zaak van militairen.
Het verzet is in Antwerpen op dit moment nog niet bijzonder actief, aanslagen en sabotage zijn zeldzaam. Er is wel een sluikpers,
waarin voornamelijk wordt aangezet tot staking en burgerlijke ongehoorzaamheid. Drukwerk moet naam en adres vermelden,
doen dit uiteraard niet.
Bezetter waarschuwt in de VNV- krant, volk en staat, dat er 15 jaar cel wordt gegeven voor het verspreiden van anti – Duitse
propaganda. In combinatie met wapenbezit kan sluikpers zelfs de doodstraf opleveren.
VRIJDAG 16 JANUARI 1942
Duitse bevolking steelt van de joden, geen enkele jood dient een klacht in wegens schrik voor de bezetter.
Japanners nemen sinds een maand deel aan de oorlog en zijn bondgenoot van DL
ZONDAG 18 JANUARI 1942
Veel inbraken bij de Joden, zelfs in de huizen die zich over het politiekantoor bevinden. Joden durven niet te klagen en de
politie doet niks.
, Hondenkoersen worden georganiseerd, wedden mag niet, wordt in de praktijk toch gedaan. Is veel geld voor nodig dus veel
zakkenrollers.
MAANDAG 19 JANUARI 1942
Militärverwaltung richt de ‘vereniging van Joden in België op. Een Joodse Raad met afdelingen in Antwerpen, Brussel, Charleroi en
Luik. De bezetter duidt zelf de notabelen aan die in die afdelingen gaan zetelen.
De joodse raad wordt bevoegd voor de Joodse scholen en zal de Joodse belangen moeten behartigen. Joodse culturele verenigen
en organisaties houden op met bestaan. Synagoge mogen nog even openblijven.
Bied vanaf vandaag ook onderwijs aan, aan de +16-jarigen die niet meer welkom zijn op de stadscholen. Het is privéonderwijs en
er zijn geen erkende diploma’s.
ZATERDAG 24 JANUARI 1942
Het sneeuwt, vrachtschepen geraken wast in het ijs en de bevoorrading valt stil. Antwerpse gasmaatschappij deelt mee dat er
gastoevoer zal zijn tussen 07-09 uur in de ochtend, van 11-13 uur in de middag en van 18.30 tot 20 uur in de avond. Ook de
elektriciteit wordt gerantsoeneerd.
Duitsers zijn bang van het Russische front, daar is het nog kouder, velen plegen zelfmoord.
Ook de Joden stappen uit het leven, ze hebben niemand meer en zijn straatarm.
Bij de kleinste fout die de Joden maken komt de politie aankloppen om naar hun voeten te geven, de Joden doen niet open uit
angst.
Door de koude is er geen melk meer voor de kinderen en blijven de scholen een week langer dicht.
De organisatie Winterhulp zorgt voor opvang in ‘warmtelokalen’ tussen 12.30 en 18.30 uur.
DINSDAG 27 JANUARI 1942
Japanners hebben de macht over de Pacific. Churchill blijft geloven in een goede afloop.
Boks club BRB is één van de eerste verzetsorganisaties. Spraken zaterdag af met als doel ‘Duitsgezinde partijen lastig te
vallen’ worden opgepakt door de politie en overgeleverd aan de sipo-SD, ook wel gekend als de Gestapo. Strafkamp
Breendonk of Duits concentratiekamp.
8. WILFRIED DEPRET
Was 18 op het moment van de oorlog en heeft het als enige van zijn familie overleefd.
Zijn vader werkte bij de politie ten tijde van de oorlog, hij was hoofdagent van de zevende wijk. Hij was ook oud-strijder van
1914-1918 en thuis waren ze heel Belgischgezind. Hebben zich vanaf het begin van de oorlog tegen de bezetter verzet.
Hij richtte met enkele vrienden de BRB op, de Belgische Revolutionaire Beweging, toen ze 17 à 18 jaar waren pleegde ze een
aanslag op het lokaal van het VNV. Antwerpse politie kon hen pakken omdat de voetsporen in de sneeuw hen verraadden.
Niemand sprak dus ze werden overgeleverd aan de Sipo-SD. Werden gedeporteerd naar concentratie of strafkampen. Hij was de
enige van de 23 bij de verzetsgroep dat de kampen heeft overleefd.
9. NIEUWE ORDE - WOENSDAG 28 JANUARI 1942
- Gerard Romsée = secretaris – generaal van Binnenlandse zaken + voorstaande VNV’er
Maakt afspraken met de bezetter over de aanstelling van functionarissen bij de rijkswacht en andere overheidsdiensten.
VRIJDAG 30 JANUARI 1942
- Gaston Brusse = vooraanstaande letterkundige
- Walter Brusse = adjunct – commissaris van de vijfde wijk
Wordt belast met een hervorming van de Belgische politiediensten. Het is de eerste stap naar een eengemaakte
Rijkspolitie, ventraal en dictatoriaal geleid.
De bezetter heeft de Unie van Hand – en Geestesarbeiders opgericht en wil dat dit uitgroeit tot een Belgische
eenheidsvakbond.
Het overheidspersoneel krijgt een eigen vereniging, de Arbeidsorde. Weinig succes van de 1600 agenten, sluiten hooguit
250 zich aan.
- Remi de Ridder = nazi- gezinde politieofficier
- Clemens Verbert = nazi- gezinde politieofficier
ZATERDAG 31 JANUARI 1942
Arthur Cornette, directeur KMSK, houdt zijn dagboek nog steeds bij. Sinds 1940 woont hij ook in het museum samen met de
conciërge en enkele suppoosten.
10. GEVANGENEN
11. SIBERIË – MAANDAG 2 FEBRUARI 1942
Er is een personeelsgebrek bij de politie waardoor ze niet de nodige assistentie kunnen verlenen bij bewakingsopdrachten. Maar
politie heeft de handen vol met de vreemdelingenadministratie:
- Witte kaarten voor voorlopige verblijfsvergunningen
- Gele kaarten voor wie definitief in het land mag blijven
- Jodenregistratie vraagt om permanente controle.
VRIJDAG 6 FEBRUARI 1942
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur rosaliestoelen1. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €9,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
53920 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans