NEUROLOGISCHE ZIEKTELEER
INLEIDING TOT DE NEUROLOGIE
CENTRAAL EN PERIFEER ZENUWSTELSEL
Centraal zenuwstelsel:
o Hersenen (cerebrum)
o Hersenstam
o Ruggenmerg (myelum)
Perifeer zenuwstelsel:
o Lager motor neuron
o Zenuw (nervus)
o Neuromotorische junctie
Hiërachische opbouw
o hogere centra moduleren lagere meestal remmend ( inhibitorisch )
o Communicatie: d.m.v. neurotransmitters thv synaps
Inhibitorisch
Excitatorisch
o Communicatie naar
Zenuw – zenuw
Zenuw spier
MOTORISCH SYSTEEM
Een spier wordt aangestuurd door een perifeer (of lager) motorisch neuron
(PMN): bestaande uit
o een cellichaam in de voorhoorn
o de zenuwvezel.
Het PMN werkt niet op zichzelf, wel als onderdeel van een reflex of aangestuurd
door een centraal (of hoger) motorisch neuron (CMN) gelegen in de cerebrale
cortex
CENTRAAL MOTORISCHE NEURON CMN
o Projecties voornamelijk vanuit de centrale motorneuronen in de frontale
cortex; anterieur (rostraal) van de sulcus centralis
o Distale spieren hebben meer aansturende neuronen
o Somatotopische organisatie:
Been aan de binnenzijde, arm en gezicht voornamelijk aan de buitenzijde
o Het CMN moduleert de functie van het PMN. Dit gebeurt voor een belangrijk deel door de tractus
corticospinalis (CST) en tractus corticobulbaris (CBT)
CST (pyramidebaan) en CBT (corticobulbaire baan) bevatten axonen van CMN en waarvan
het cellichaam in de motorische cortex ligt
o Deze baan loopt vanuit de cortex, tussen de thalamus en de basale kernen, door de capsula interna
en heeft rechtstreekse projecties naar de motorische voorhoorncellen (CST en CBT) en de
interneuronen (CST)
o TRACTUS CORTICOBULBARIS : Projectie op motorische kernen in de hersenstam
Ontstaat thv de M1 (delen verantwoordelijk voor motoriek gelaat + pharynx & larynx)
Takken af thv kernen van de hersenstamzenuwen (craniale zenuwen) met motorische
functies
Innerveren bilateraal of exclusief contralateraal
bilateraal: Kauwspieren (n V), bovenste gelaat (n VII), farynx en larynx (n IX en X); maar ook
uitsluitend
contralateraal :onderste gelaatshelft (n VII) en tongspieren (n XII)
letsel in de hersenen : plaatselijk letsel, perifeer letsel : heel deel van het gezicht verlamd
, o TRACTUS CORTICOSPINALIS : piramide baan
VERLOOP
Vanaf primaire motorische cortex (M1)
Via de "corona radiata"
Door de "knie" (genu) van de capsula interna
Ventraal in de hersenstam
o Kruising thv de medulla oblongata
("decussatio pyramidum")
= tractus corticospinalis lateralis
Lateraal in het
ruggenmerg
o Deel ongekruist
= tractus corticospinalis anterior
Anterieur in het
ruggemerg
o Connectie met PMN:
direct (monosynaptisch)
via interneuronen
(polysynaptisch)
Tractus corticospinalis lateralis
In de hersenstam kruist de piramidebaan, grotendeels in de medulla oblongata,
zodat het PMN door een contralateraal gelegen CMN bestuurd wordt. De kruisende
laterale piramidebaan zorgt voor de lateraal gelegen voorhoorncellen en dus voor
de meer distale motoriek
Tractus corticospinalis anterior
Een klein deel van de tractus corticospinalis verloopt ongekruist: Tractus
corticospinalis anterior (mediale pyramidebaan)
De niet-kruisende mediale pyramidebaan zorgt voor de mediaal gelegen
voorhoorncellen en proximale motoriek; projectie naar ipsi- en contralateraal
Directe banen
Er zijn ook directe banen (rubrospinale, reticulospinale en vestibulospinale) vanuit
de hersenstam: Ze kruisen niet, maar dalen ipsilateraal af. Thv het ruggenmerg
projecteren ze zowel naar ipsilateraal als contralateraal
o Evenwicht balans posturale reflexen
o Fijnmotorische bewegingen
o VERLOOP
Ongekruiste tractus corticospinalis anterior (1)
Spieren romp
Proximale spieren ledematen
Bilaterale innervatie
Gekruiste tractus corticospinalis lateralis (2):
Distale spieren ledematen
Enkel contralaterale innervatie
o PERIFEER MOTORISCH NEURON : PMN
Cellichamen liggen in de motorische kernen van de craniale zenuwen en in de voorhoorn van
het ruggenmerg
Axonen verlopen via zenuwwortel, de plexus eindigend in een perifere zenuw naar de spier
Myotoom: alle spieren/delen van spier die door één en dezelfde motorische zenuwwortel
worden geïnnerveerd
Het wordt aangestuurd door
CMN
Via reflexboog
, Spieren
o Spier bestaat uit spiervezels
o Motorische eenheid: Een motorisch neuron samen met de geïnnerveerde spiervezels
o Neuromusculaire junctie: Synaps tussen motorische zenuw en
spiervezel
Vrijzetting van acetylcholine thv axonuiteinde (uit PMN)
Bindt aan acetylcholinereceptoren thv
spiervezelmembraan (motorische eindplaat)
Activatie van receptoren leidt tot openen van kationen
(Na en K ) met depolarisatie van de membraan:
Eindplaatpotentiaal
Indien drempel overschreden: Actiepotentiaal over de
spiervezel
Contractie spier
o REFLEXEN
Reflexboog spierspoeltjes
Oprekken spierspoeltjes (4) slag op pees
Afferente impuls via dikke zenuwvezels naar
motorische voorhoorncel (9)
Monosynaptisch (direct naar motorische zenuwcel) (1)
contractie agonist
Of multisynaptisch (via interneuronen) (2) inhibitie
antagonist
Spiercontractie
Bv Kniepeesreflex
o Afferent: Oprekken spierspoeltjes m quadriceps
o Efferent:
Monosynaptisch naar agonist (quadriceps)
Multisynaptisch (inhiberend) naar antagonist (hamstrings)
Exteroceptieve reflexen
Reflex door stimulatie van de huid of zintuigen en niet door uitrekking van een
spierspoel
Multisynaptisch
Vb. voetzoolreflex : bij mensen met pyramidaal probleem gaan ze de tenen spreiden
Dreigreflex
Stapdiusreflex : bij een geklap aan het oor gaat er precies iets in het oor zitten, door
dat de m stapedius gaat aanspannen
Buikhuidreflex : de navel zou normaal bewegen naar waar de prikkel gegeven wordt
Functieverlies : CMN- versus PMN- versus spier-probleem als oorzaak van de parese
o LETSEL VAN CMN overactivatie
Pyramidaal syndroom: Contralateraal of ipsilateraal
Door wegvallen van de centrale inhibitie overactivatie
Distributie afhankelijk van niveau letsel en uitgebreidheid aantasting
Hyperreflexie van peesreflexen(clonus/Hoffmann- Trömner)
Huidreflexen:
o Voetzoolreflex in extensie ipv flexie;
o Verdwijnen van de buikhuidreflexen;
o Verschijnen van snoutreflex en palmomentaal reflex (PRIMITIEVE REFLEXEN )
Clonus : bij het op rek brengen van de achillespees krijgen we een continue
reflexbeweging van de plantair en dorsieflexoren
Hypertonie:
Toenemende weerstand bij snel passief bewegen van de spier (snelheidsafhankelijk )
Kan ineens wegvallen: “Knipmesfenomeen”
Niet in zelfde mate aanwezig in agonist en antagonist
o Karakteristieke houding met flexie in BL en extensie in OL
Spasticiteit
, o LETSEL VAN PMN onderactivatie
Meestal ipsilateraal aan de zijde van het letsel van het PMN
Functieverlies in anatomische distributie van perifere zenuw(en) en zenuwwortel(s)
Hypo- tot areflexie
Hypotonie
Spieratrofie: Verdwijnen van spiermassa
Fasciculaties: Ongeordende, verspringende contracties van spiervezels (van één motorische
eenheid) zonder bewegingseffect( geen beweging van een gewricht )
o LETSEL VAN DE SPIER
Vaak in kader van globale spieraandoening ( hereditair, auto-immuun, toxisch )
Krachtsverlies (parese) voornamelijk in proximale spiergroepen
Spieratrofie
Normoreflexie tot hyporeflexie ( afhankelijk van mate van aantasting van spierkracht )
Objectivering adhv MRC schaal
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur JuliaDeckers. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €10,89. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.