hoofdstuk 1: algemene kennismaking met criminologische thema’s ............................................................... 6
WAT BESTUDEERT DE CRIMINOLOGIE? ............................................................................................................ 6
WAT DOEN CRIMINOLOGEN? ............................................................................................................................... 6
WAT IS CRIMINOLOGIE?......................................................................................................................................... 6
EEN BEROEMDE DEFINITIE EN EEN EIGEN INVULLING ................................................................................ 6
DRIE HOOFDTHEMA’S ........................................................................................................................................... 6
ACHT ONDERZOEKSLIJNEN BINNEN LEUVENS INSTITUUT VOOR CRIMINOLOGIE ................................. 6
VERSCHILLENDE METHODES, UITGANGSPUNTEN EN AANPAK .................................................................. 7
WELKE JOBS ZIJN MOGELIJK? .............................................................................................................................. 7
CRIMINOLOGIE: EEN HUIS MET VELE KAMERS ............................................................................................... 7
Hoofdstuk 2: wat is criminaliteit en wat is criminologie? .................................................................................. 7
2.1. Wat is criminaliteit ........................................................................................................................................ 8
Beperkingen van strafrechtelijke definities van criminaliteit ........................................................................ 10
Constructivisme: van problematisering van legalisme tot nihilisme ........................................................... 10
Alternatieve definities van criminaliteit ............................................................................................................ 11
Het begrip “criminaliteit” afschaffen? .............................................................................................................. 11
Criminaliteit en dus criminologie hebben te maken met morele waarden en normen ........................... 11
2.2. Wat is criminologie?...................................................................................................................................12
Klassieke indeling van wetenschapsdomeinen.............................................................................................. 12
Materieel voorwerp: de criminologie bestudeert: .......................................................................................... 12
Problemen bij het formeel voorwerp - 1 ........................................................................................................ 12
Problemen bij het formeel voorwerp – 2 ....................................................................................................... 13
Twee ‘basis’ onderzoeksparadigmata ............................................................................................................. 15
CRIMINOLOGIe als zelfstandige discipline ..................................................................................................... 17
Hoofdstuk 3: gegevensbronnen voor criminologen .........................................................................................18
3.1. Historische achtergrond ............................................................................................................................18
3.2. Officiële criminaliteitscijfers .......................................................................................................................19
Wat zijn officiële criminaliteitscijfers? .............................................................................................................. 19
Officiële criminaliteitscijfers in België............................................................................................................... 19
Officiële criminaliteitscijfers in internationale context ................................................................................... 19
sterktes en beperkingen van officiële criminaliteitscijfers ............................................................................ 20
Nog grotere problemen bij internationale vergelijkingen ............................................................................. 20
3.3. Onderzoek bij daders: zelfrapportagestudies ........................................................................................21
Zelfrapportages: bevindingen ........................................................................................................................... 21
Zelfrapportages: sterktes .................................................................................................................................. 22
Zelfrapportages: beperkingen .......................................................................................................................... 22
3.4. ONDERZOEK NAAR SLACHTOFFERSCHAP: SLACHTOFFERENQUÊTES .......................................22
De belgische veiligheidsmonitor (VM) ........................................................................................................... 22
Twee conclusies rond SO-schap en aangiftegedrag .................................................................................... 24
International Crime and Victimization Survey (ICVS) ................................................................................... 25
Slachtofferenquêtes: sterktes ........................................................................................................................... 26
Slachtofferenquêtes: beperkingen ................................................................................................................... 26
3.5. Onderzoek naar onveiligheidsgevoel ......................................................................................................27
, Drie soorten pijnpunten bij meting van onveiligheid .................................................................................... 28
Hoofdstuk 4: veelvoorkomende criminaliteit .....................................................................................................29
4.1. Kernbegrippen en definities..........................................................................................................................29
Het verschil tussen moord en doodslag ......................................................................................................... 30
Enkele kernbegrippen ........................................................................................................................................ 30
4.2. belgische cijfers en trends ............................................................................................................................30
algemeen overzicht ............................................................................................................................................ 30
eigendomscriminaliteit ....................................................................................................................................... 31
persoonscriminaliteit .......................................................................................................................................... 32
jeugddelinquentie ............................................................................................................................................... 35
4.3. internationale en historische trends ............................................................................................................36
trends moorden .................................................................................................................................................. 36
elias’ civilisatiehypothese (+ spierenburgs hypothese) .............................................................................. 37
de “crime drop” ................................................................................................................................................... 37
Hoofdstuk 5: georganiseerde misdaad en organisatiecriminaliteit .................................................................40
5.1. inleiding ............................................................................................................................................................40
Samenvatting tekst Paoli ................................................................................................................................... 40
enkele gemeenschappelijke kenmerken tussen georganiseerde misdaad en organisatiecriminaliteit. 41
5.2. georganiseerde misdaad: een betwist concept.........................................................................................42
5.2.1. italiaanse maffia ...................................................................................................................................... 42
5.2.2. grote bezorgdheid over georganiseerde misdaad (GM) vanaf eind jaren 1980 ........................ 48
5.3. ORGANISATIECRIMINALITIET ......................................................................................................................51
‘Witteboorden’-, ‘bedrijfs’- en ‘organisatiecriminaliteit’ ................................................................................. 51
INZICHTEN UIT EERDER ONDERZOEK NAAR ORGANISATIECRIMINALITEIT ........................................ 52
6 soorten overtredingen van organisatiecriminaliteit ............................................................................... 52
hoofdstuk 6: media & criminaliteit .....................................................................................................................53
6.1. indeling.........................................................................................................................................................53
“Media dependency” = media afhankelijkheid .............................................................................................. 53
… en ook in andere media............................................................................................................................... 54
criminaliteit is aantrekkelijk voor de media..................................................................................................... 54
6.2. media-onderzoek........................................................................................................................................55
nut van mediaonderzoek in de criminologie (samenvattend) .................................................................... 55
Twee soorten studies en enkele voorbeelden van onderzoeksvragen ..................................................... 55
inhoudsanalyse als onderzoeksmethode ....................................................................................................... 55
de frequentie, representaties en vertekeningen van criminaliteit in het TV-nieuws ................................ 56
kwantitatieve inhoudsanayse: frequentie ........................................................................................................ 57
kwalitatieve inhoudsanayse: frames ................................................................................................................ 57
kwalitatieve inhoudsanayse: context ............................................................................................................... 58
6.3. Representatie van criminaliteit in de media: trends en vertekeningen..............................................59
trend 1: Criminaliteitsverhalen maken een groot deel uit van het nieuws ............................................... 59
trend 2: Het aandeel criminaliteitsnieuws volgt de hoeveelheid geregistreerde misdaad niet ............. 59
trend 3: nieuwsmedia ovverraporteren geweldadige feiten ........................................................................ 60
patronen en karakteristieken van de weergegeven criminaliteit in media-inhoud algemeen ................ 60
6.4. oorzaken van representatie van criminaliteit in de media ...................................................................61
benaderingen in de berichtgeving van criminaliteitsnieuws ........................................................................ 61
nieuwswaardigheid ............................................................................................................................................. 62
Andere elementen van belang bij nieuwsselectie ......................................................................................... 64
, 6.5. gevolgen van criminaliteit in de media ...................................................................................................65
is de media criminogeen? ................................................................................................................................. 65
gebner’s cultivatietheorie en- effecten ............................................................................................................ 66
moral panics (cohen, 1972)............................................................................................................................ 66
‘positieve’ relatie tussen criminaliteit en media ............................................................................................. 67
HOOFDSTUK 7: kwantitatief onderzoek ...........................................................................................................68
7.1. problemen bij criminologisch onderzoek....................................................................................................68
1) verborgen populaties ................................................................................................................................... 68
2) dark number .................................................................................................................................................. 68
3) scheve verdeling van criminaliteit............................................................................................................... 68
4) ethische belemmeringen ............................................................................................................................. 69
5) afhankelijkheid van de overheid ................................................................................................................. 69
7.2. twee types van criminologisch onderzoek .................................................................................................69
7.3. kenmerken van kwantitatief (positivistisch) onderzoek ..........................................................................69
1) empirisme (positivisme) ....................................................................................................................... 70
2) determinisme (positivisme) ................................................................................................................. 70
3) reductionisme ......................................................................................................................................... 71
4) (natuur-)wetenschappelijke methode ................................................................................................ 71
5) WETENSCHAPPELIJKE THEORIE ........................................................................................................ 72
7.4. kwantitatief onderzoeksjargon .....................................................................................................................72
1. PROBLEEMSTELLING .................................................................................................................................. 72
2. theorie, concepten en operationalisering .................................................................................................. 73
3. variabelen ........................................................................................................................................................ 74
4. HYPOTHESEN ................................................................................................................................................ 74
5. ONDERZOEKSEENHEDEN .......................................................................................................................... 74
6. KWALITEITscriteria VAN (KWANTITATIEF) ONDERZOEK ...................................................................... 75
hoofdstuk 8: kwalitatief onderzoek en vergelijking kwantitatief en kwalitatief onderzoek ...........................76
8.1. kritiek op kwantitatief onderzoek ............................................................................................................76
8.2. VOORBEELD VAN KWALITATIEF ONDERZOEK ...................................................................................77
8.3. kwalitatief onderzoek: types en methoden ............................................................................................78
KWALITATIEVE ONDERZOEKSMETHODEN.................................................................................................. 78
8.4. VERGELIJKING KWALITATIEF EN KWANTITATIEF ONDERZOEK ......................................................81
VERGELIJKING ééN ............................................................................................................................................ 81
VERGELIJKING TWEE ......................................................................................................................................... 82
VERGELIJKING DRIE .......................................................................................................................................... 82
VERGELIJKING VIER: KWALITEITSCRITERIA .................................................................................................. 82
VERGELIJKING VIJF: VERGELIJKING KWALITATIEF EN KWANTITATIEF ONDERZOEK .......................... 83
Hoofdstuk 9: ontstaan van de criminologie in Europa (de klassieke school en de eerste positivisten ......83
9.1. inleiding ............................................................................................................................................................83
ontwikkeling van criminologie begint bij twee Italianen (geen chauvinisme) .......................................... 84
9.2. het klassieke paradigma................................................................................................................................ 86
9.3. het ontstaan van het positivisme in de criminologie ................................................................................89
Inleiding: Wat is het (criminologische) positivisme? .................................................................................... 90
DE ITALIAANSE SCHOOL BINNEN HET ONTSTAAN VAN HET POSITIVISME IN DE CRIMINOLOGIE
............................................................................................................................................................................... 92
de franse school BINNEN HET ONTSTAAN VAN HET POSITIVISME IN DE CRIMINOLOGIE .............. 95
duitstalige aanhangers van lombroso ............................................................................................................. 98
, 9.4. Institutionalisering van de criminologie in België en in Europa ........................................................... 100
hoofdstuk 10: het moderne sociologische positivisme en de labelingbenadering ..................................... 102
10.1. het moderne sociologische positivisme ................................................................................................ 102
urbanisatie en de sociaal-ecologische theorieën ....................................................................................... 102
Grote depressie en de anomie- en straintheorie van Merton .................................................................. 105
subcultuur theorieën ....................................................................................................................................... 107
CONTROLETHEORIEËN - HIRSCHI.............................................................................................................. 108
10.2. intermezzo: drie uitdagingen voor het sociologische positivisme .................................................... 109
drie uitdagingen voor het positivisme sinds jaren ‘60 .............................................................................. 110
10.3. de labelingbenadering.............................................................................................................................. 110
labelingsbenadering gefundeerd in symbolisch interactionisme filosofische uitgangspunt vd labeling
............................................................................................................................................................................ 110
Hoofdstuk 11: de kritische en de neoklassieke criminologie ....................................................................... 113
11.1. inleiding ...................................................................................................................................................... 113
11.2. kritische stromingen ................................................................................................................................. 113
conflicttheorieën .............................................................................................................................................. 113
radicale en kritische criminologie .................................................................................................................. 115
de kritische criminologie in de Vs ................................................................................................................. 115
De kritische criminologie in het VK............................................................................................................... 116
feministisch criminologische benaderingen................................................................................................. 118
Liberale feministische criminologie: Vrouwelijke emancipatie en criminaliteit ....................................... 119
Radicale feministische criminologie: Patriarchie en criminaliteit .............................................................. 120
Vrouwelijk slachtofferschap............................................................................................................................ 120
11.3. NEOKLASSIEKE STROMING EN THEORIEËn ..................................................................................... 121
hoofdstuk 12: het moderne biologische en psychologische positivisme & nieuwe tendensen ................ 127
12.1. moderne biologische positivisme ........................................................................................................... 127
biologische stroming: introductie .................................................................................................................. 127
refresher erfelijkheid ........................................................................................................................................ 128
onderzoek naar biosociale correlaten van antisociaal gedrag ................................................................. 128
Gen-omgevingsreactie In casu: lage activiteit-MAOA-gen en kindermishandeling ............................... 129
NEUROCRIMINOPLOGISCHE VERKLARINGEN VOOR ANTISOCIAAL GEDRAG .................................. 130
geboortefactoren: pre- peri- en postnatale invloeden ............................................................................... 133
biologische factoren vs. vrije wil: wat met ons strafrecht ......................................................................... 133
Relevantie biologisch onderzoek voor criminaliteitsbeleid ....................................................................... 133
12.2. moderne psychologische positivisme .................................................................................................... 134
psychologische stromingen ........................................................................................................................... 135
12.3. NIEUWE TENDENSEN IN DE CRIMINOLOGIE .................................................................................... 141
GEÏNTEGREERDE THEORIEËN..................................................................................................................... 141
Twee situationele sleutelmechanismen ....................................................................................................... 141
ONTWIKKELINGSCRIMINOLOGIE ................................................................................................................ 142
Hoofdstuk 13: criminaliteits- en veiligheidsbeleid & de politie..................................................................... 145
criminaliteits- en veiligheidsbeleid ..................................................................................................................... 145
Wat is het criminaliteitsbeleid? = ‘strafrechtelijk beleid’?......................................................................... 145
Fasen en actoren van het criminaliteitsbeleid ............................................................................................ 145
van criminaliteit- naar integraal veiligheidsbeleid ....................................................................................... 148
duidelijke stellingen in - KIV 2016 – kadernota integrale veiligheid ...................................................... 148
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur criminologiestudent03. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €8,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.